Taliban cho phụ nữ đi học đại học, áp dụng 'lớp học phân biệt giới tính'

Trong cuộc họp báo hôm 12.9 tại thủ đô Kabul, Bộ trưởng Giáo dục bậc Đại học Afghanistan Abdul Baqi Haqqani cho biết họ đang bận rộn thảo luận các vấn đề với Hiệp hội Giáo dục và sẽ nối lại tất cả các trường đại học trên toàn quốc ngay khi họ giải quyết xong vấn đề.

Ông cùng các quan chức chính quyền Taliban đang thảo luận về các vấn đề tài chính cùng với các vấn đề khác mà giáo dục đại học ở Afghanistan phải đối mặt.

Theo Al jazeera, lĩnh vực giáo dục đang là một trong những lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất ở Afghanistan. Nền giáo dục quốc gia Nam Á này đã bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 và hiện nay là sự chuyển đổi của chế độ.

Ông Abdul Baqi Haqqani cũng cho biết chương trình học hiện tại sẽ được tuân theo nhưng Bộ đang bận thảo luận về những thay đổi trong chương trình giảng dạy.

"Các môn học không thiết yếu sẽ bị loại bỏ khỏi chương trình giảng dạy và được thay thế bằng những môn hiện đại hơn để sinh viên tốt nghiệp các trường đại học của Afghanistan có thể cạnh tranh với sinh viên tốt nghiệp đại học trong khu vực và phần còn lại của thế giới", ông Haqqani nói. 

Bộ trưởng Abdul Baqi Haqqani cũng tiết lộ thêm rằng chính phủ Taliban mới, nhậm chức từ tuần trước, sẽ “bắt đầu xây dựng đất nước từ những gì đang tồn tại hôm nay” và không muốn quay ngược đồng hồ 20 năm khi lực lượng này nắm quyền ngày xưa cũng như muốn thay đổi thái độ đối với phụ nữ.

Haqqani cho biết chính sách về các lớp học phân biệt giới tính sẽ được tuân thủ và các sinh viên nữ sẽ được giảng dạy bởi các giảng viên nữ. Giảng viên được bổ sung bởi các giảng viên người Afghanistan lưu vong trong trường hợp vắng mặt.

Các sinh viên nữ phải do giáo viên nữ dạy ở bất kỳ nơi nào có thể và các lớp học sẽ phải chia đôi thành hai khu cho nam và nữ, để phù hợp với cách diễn giải luật Hồi giáo Sharia, ông Haqqani cho hay.

“Nhờ ơn chúa chúng tôi đã có nhiều nữ giáo viên. Chúng tôi sẽ không gặp bất kỳ vấn đề gì trong việc này. Tất cả nỗ lực sẽ được triển khai để tìm ra và cung cấp giáo viên nữ cho các sinh viên nữ”, ông Haqqani nói tại cuộc họp báo ở Kabul hôm 12.9.

Sự trỗi dậy của Taliban đã làm dấy lên lo ngại rằng nhóm này sẽ quay lại với chế độ cai trị hà khắc đã xác định thời kỳ cầm quyền đầu tiên ở Afghanistan 20 năm trước. Điều đó bao gồm việc từ chối giáo dục cho trẻ em gái và phụ nữ, cũng như việc họ bị loại trừ khỏi cuộc sống công cộng hay làm việc ở bên ngoài.

Các quan chức Taliban thời gian gần đây liên tục khẳng định phụ nữ sẽ được học tập và làm việc theo luật Sharia và các truyền thống văn hoá địa phương, nhưng quy định nghiêm ngặt về ăn mặc sẽ tiếp tục được áp dụng. Ông Haqqani cũng nói rằng khăn che Hồi giáo là vật bắt buộc đối với tất cả sinh viên nữ, nhưng không nói rõ đó là khăn che mặt hay khăn trùm kín từ trên đầu xuống.

Trong một cuộc phỏng vấn trên TOLO News nổi tiếng của Afghanistan, phát ngôn viên của Taliban, Syed Zekrullah Hashmi tuần trước nói rằng phụ nữ nên sinh con và nuôi dạy con cái. Trong khi Taliban không loại trừ sự tham gia cuối cùng của phụ nữ trong chính phủ, người phát ngôn cho biết “không nhất thiết phải có phụ nữ trong Nội các.”

Chính sách giáo dục đại học mới báo hiệu một sự thay đổi so với thực tiễn đã được chấp nhận trước khi Taliban tiếp quản. Các trường đại học thời gian trước đã cho phép nam và nữ học cùng nhau, và sinh viên nữ không phải tuân theo quy định về trang phục. Tuy nhiên, đại đa số sinh viên nữ chọn đeo khăn trùm đầu phù hợp với sở thích, tôn giáo và văn hóa. 

Đáng chú ý, vào cuối tuần trước, một nhóm gồm toàn sinh viên nữ mặc áo chùm đen từ đầu xuống chân đã tuần hành ở Kabul để ủng hộ quy định về ăn mặc và phân chia lớp học.

Một sinh viên đại học nói rằng đây là một dấu hiệu cho những gì có thể được mong đợi ở cả nước. Một sinh viên đại học khác nói với rằng “Nó cũng sẽ lan sang các thành phần khác của xã hội”.

Tuy nhiên, một số người bày tỏ lo ngại rằng động thái tách biệt các trường đại học về cơ bản sẽ chấm dứt giáo dục cho phụ nữ vì các trường đại học không có đủ nguồn lực để điều hành hai cơ sở song song cũng như không có đủ giáo viên nữ. Bên cạnh đó, cũng có lo ngại rằng không có đủ giáo viên nữ có kinh nghiệm cho tất cả các khóa học.

Bộ trưởng Haqqani cho biết thêm rằng trong trường hợp không có giáo viên nữ thì các biện pháp đặc biệt sẽ được áp dụng để đảm bảo sự tách biệt.

“Khi thực sự có nhu cầu, đàn ông cũng có thể dạy phụ nữ nhưng theo luật Sharia, họ nên chỉ được quan sát qua tấm màn che. Ngoài ra, các lớp học sẽ được phân chia bởi màn che để ngăn đôi hai khu học sinh nam và nữ khi cần thiết và việc giảng dạy cũng có thể được thực hiện thông qua truyền hình hoặc trực tuyến", Bộ trưởng Giáo dục bậc Đại học Afghanistan Abdul Baqi Haqqani nói.