Gửi bình luận
Việc Nga tiến quân vào Ukraine thúc đẩy Phần Lan và Thụy Điển xem xét gia nhập NATO – đánh dấu một thay đổi lớn về chính sách của khu vực Bắc Âu.
Khoảng thời gian sắp tới cực kỳ quan trọng. Tờ Iltalehti dẫn nguồn tin chính phủ Phần Lan tiết lộ nước này chuẩn bị công bố quyết định nộp đơn xin gia nhập NATO vào ngày 12.5, trước hết Tổng thống Sauli Niinisto sẽ tuyên bố chấp thuận cho Phần Lan, sau đó các nhóm nghị viện thông báo đồng ý chứ không cần tổ chức cuộc bỏ phiếu toàn thể tại quốc hội.
Tại Thụy Điển, quốc hội nước này đang tiến hành đánh giá chính sách an ninh. Kết quả dự kiến được đưa ra vào ngày 13.5. Song song với đánh giá chính sách an ninh, đảng Dân chủ xã hội cầm quyền - đảng lớn nhất trong mọi cuộc bầu cử trong 100 năm qua - cũng tổ chức một cuộc tranh luận nội bộ từ ngày 9 - 12.5 về khả năng từ bỏ lập trường phản đối gia nhập NATO bấy lâu nay. Đội ngũ lãnh đạo đảng sẽ đưa ra quyết định chậm nhất vào ngày 24.5.
Nếu Phần Lan nộp đơn thì chắc chắn Thụy Điển sẽ hưởng ứng vì họ không muốn là quốc gia Bắc Âu duy nhất chưa trở thành thành viên NATO. Na Uy, Đan Mạch, Iceland đều đã gia nhập khối phòng thủ quân sự này. Vài cuộc thăm dò gần đây cho thấy phần lớn người dân Thụy Điển ủng hộ chuyện này.
Phần Lan và Thụy Điển đều muốn NATO cam kết bảo vệ họ trong giai đoạn chuyển tiếp lúc đơn xin gia nhập được xét duyệt. Có thể mất đến 1 năm để hai nước chính thức trở thành thành viên vì quá trình phê chuẩn đòi hỏi tất cả 30 thành viên NATO hiện tại đồng ý.
Tuy nhiên, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg khẳng định Phần Lan và Thụy Điển có thể gia nhập nhanh chóng. Ông cũng đảm bảo các bên có thể đạt được một số thỏa thuận trong quá trình chuyển tiếp.
Trước đó nhật báo Thụy Điển Aftonbladet dẫn nguồn thạo Mỹ và Anh đã cam kết tăng cường hiện diện quân sự, tập trận chuyên sâu và hỗ trợ chính trị mạnh mẽ trong lúc quá trình gia nhập đang diễn ra.
Ngoại trưởng Phần Lan Pekka Haavisto thừa nhận động thái nộp đơn xin gia nhập không kích hoạt nghĩa vụ bảo vệ tập thể theo điều 5 của Hiến chương NATO. Điều 5 quy định toàn bộ liên minh hỗ trợ quân sự nếu một quốc gia thành viên bị tấn công. Nhưng theo ông Haavisto, Phần Lan lúc chờ gia nhập có thể tổ chức tập trận cùng NATO.
Tư cách thành viên NATO cho Phần Lan và Thụy Điển chắc chắn khiến Nga tức giận. Moscow từng cảnh báo họ sẽ buộc phải tăng cường lực lượng ở sườn phía tây nếu hai nước Bắc Âu gia nhập khối quân sự đối địch.
Một số nước NATO lo ngại Nga thực hiện một cuộc tấn công trước khi Phần Lan nhận được sự bảo vệ của khối. Giới chức Phần Lan thừa nhận họ đang chuẩn bị cho tình huống này.
