Mỹ trong tháng hỗn loạn nhất đại dịch, các bang tranh giành thuốc Paxlovid khi bệnh viện quá tải

Vấn đề lớn là việc sản xuất vẫn đang được Pfizer cùng Merck đẩy mạnh và hai loại thuốc có thể mất từ ​​5 đến 8 tháng để xuất xưởng số lượng lớn.

Trong khi nguồn cung dự kiến ​​sẽ cải thiện đáng kể trong những tháng tới, các bác sĩ đang săn lùng Paxlovid và molnupiravir, không chỉ vì Omicron gây ra bùng nổ số ca mắc COVID-19 mà vì hai loại kháng thể đơn dòng từng là phương pháp điều trị phổ biến không hiệu quả với biến thể mới.

Erin McCreary, dược sĩ và quản trị viên tại Trung tâm Y tế Đại học Pittsburgh (Mỹ), cho biết: “Đây chưa hẳn là một khoảng thời gian thực sự vui vẻ vì chúng ta có những viên thuốc kháng vi rút hiệu quả cao. Thay vào đó, đây giống như giai đoạn khó khăn nhất và hỗn loạn nhất của đại dịch”.

Thuốc viên kháng vi rút đang được phân loại cẩn thận, dành riêng cho những bệnh nhân COVID-19 có nguy cơ cao nhất.

Tiến sĩ Myron Cohen, nhà vi rút học của Đại học Bắc Carolina (Mỹ), nói: “Tháng Giêng sẽ là tháng khủng khiếp với 1 triệu ca mắc COVID-19 mỗi ngày. Chúng tôi phải chọn ra những người không ổn và cung cấp cho họ những loại thuốc mà chúng tôi có sẵn”.

Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã phê duyệt sử dụng Paxlovid, molnupiravir vào cuối tháng 12.2021 dựa trên các nghiên cứu cho thấy chúng giảm nguy cơ mắc bệnh nặng và tử vong khi được sử dụng ngay sau khi các triệu chứng COVID-19 xuất hiện. Đây là phương pháp điều trị COVID-19 đầu tiên mà bệnh nhân có thể thực hiện tại nhà, do đó sẽ giảm bớt gánh nặng cho bệnh viện.

Thế nhưng, chính phủ Mỹ không thực hiện trước kiểu mua Paxlovid và molnupiravir hàng loạt như với vắc xin trước đây.

Paxlovid được coi là vượt trội về hiệu quả so với molnupiravir nhưng do phải mất từ ​​6 đến 8 tháng để sản xuất số lượng lớn, Pfizer cho biết chỉ có thể cung cấp khoảng 250.000 liệu trình vào cuối tháng 1.2022.

Mỹ đã đặt hàng Paxlovid đủ để điều trị cho 20 triệu người, nhưng 10 triệu liệu trình đầu tiên sẽ không được giao cho đến tháng 6.2022. Một liệu trình 5 ngày của Paxlovid gồm 3 viên thuốc được uống 2 lần/ngày.

Trong tuần này, điều phối viên COVID-19 của Nhà Trắng - Jeff Zient cho biết chính phủ Mỹ đã hợp tác với Pfizer giúp đẩy nhanh quá trình phát triển Paxlovid trong vài tháng và các quan chức tiếp tục làm việc với công ty để tìm cách thúc đẩy sản xuất.

Pfizer cho biết họ đang bổ sung thêm năng lực: “Chúng tôi hy vọng sẽ sử dụng khả năng sản xuất mạnh mẽ và mạng lưới nhà cung cấp rộng khắp của mình để tiếp tục cải thiện nhanh chóng sản lượng”.

Molnupiravir được sản xuất trước đó với số lượng nhiều hơn. Phải mất 6 tháng để sản xuất số lượng lớn nhưng Merck nói có thể giảm xuống 5 tháng nếu cần thiết.

Thế nhưng, thử nghiệm cuối cùng cho thấy molnupiravir kém hiệu quả hơn nhiều so với Paxlovid (30% so với 89%) và mang lại một số rủi ro đáng kể, gồm cả nguy cơ gây dị tật bẩm sinh khi phụ nữ mang thai uống. Do đó, molnupiravir được coi là lựa chọn cuối cùng theo hướng dẫn của liên bang Mỹ.

Merck cho biết đã giao 900.000 liệu trình molnupiravir và đang trên đường chuyển tất cả 3 triệu liệu trình theo đơn đặt hàng của chính phủ Mỹ vào cuối tháng này.

Kể từ tháng 12.2021, chính phủ Mỹ đã gửi Paxlovid đến các bang để điều trị cho 164.000 người, phân bổ theo dân số. Cách tiếp cận đó đang bị phản đối từ một số bang có bệnh viện quá tải vì số lượng ca mắc COVID-19 lớn.

Số Paxlovid phân bổ cho New York điều trị cho khoảng 20.000 người là không đủ, Ủy viên Y tế bang này - Tiến sĩ Mary Bassett cho biết. Bà nói: “Chúng tôi cần nhiều thuốc này hơn để thay đổi tiến trình của đại dịch và giảm tỷ lệ nhập viện”.

Các hướng dẫn của bang thường khuyến nghị bác sĩ ưu tiên dùng Paxlovid cho những bệnh nhân COVID-19 có nguy cơ cao nhất, bao gồm người mắc ung thư, người ghép tạng và những người bị bệnh phổi hoặc đang mang thai. Hướng dẫn của New York cũng khuyến nghị ưu tiên một số chủng tộc và dân tộc thiểu số nhất định, do tỷ lệ mắc bệnh nặng và tử vong do COVID-19 ở họ cao hơn.

Các bang ở Mỹ đang phân phối Paxlovid theo cách khác nhau.

Tại Michigan, tất cả các chuyến hàng ban đầu đã đến 10 hiệu thuốc ở những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Pennsylvania, Maryland, Texas và nhiều bang khác đã phân phối Paxlovid rộng rãi hơn, để ít nhất một hiệu thuốc ở mỗi quận có Paxlovid.

Bất chấp các hướng dẫn kê đơn nghiêm ngặt, một số bệnh nhân COVID-19 đã có thể mua được những viên Paxlovid nhờ sự may mắn và kiên trì.

Craige Campbell, người quản lý trang web từ Desert Hot Springs (bang California, Mỹ), bắt đầu nhắn với bác sĩ của mình ngay sau khi xét nghiệm dương tính với COVID-19 và sốt cao. Dù không có bệnh nền, anh sớm có thể nhận được Paxlovid.

Hiệu thuốc duy nhất phân phát Paxlovid cách đó hơn một giờ lái xe, vì vậy Craige Campbell đã nhờ một người bạn đến lấy thuốc cho anh ta.

“Theo một cách nào đó, tôi cảm thấy có một chút đặc ân”, Craige Campbell chia sẻ.

Ngoài ra, thiếu thuốc kháng thể đơn dòng dạng truyền hoặc tiêm tĩnh mạch có thể dẫn đến nhiều tử vong do COVID-19 ở Mỹ. Chỉ một trong số kháng thể đơn dòng có hiệu quả với Omicron, đó là sotrovimab từ hãng GlaxoSmithKline (Anh), cũng đang được cân nhắc để dùng cho bệnh nhân COVID-19 nào.

Các quan chức liên bang Mỹ đang hạn chế phân phối sotrovimab cho các bang ở mức khoảng 50.000 liều mỗi tuần. Tuần này, chính phủ Mỹ thông báo sẽ mua thêm 600.000 liều sotrovimab, cao hơn 400.000 liều đã mua vào tháng 11.2021.

Tại hệ thống Trung tâm Y tế Đại học Pittsburgh ở bang Pennsylvania, các nhân viên có thể điều trị cho ít hơn 1.000 bệnh nhân mỗi tuần bằng kháng thể đơn dòng, giảm so với con số 4.000 trước đó trong đại dịch.

Các bác sĩ và y tá trên khắp Mỹ đưa ra một số cách để quyết định ai sẽ nhận được loại thuốc kháng thể đơn dòng khan hiếm, dựa trên các triệu chứng của bệnh nhân, rủi ro y tế tiềm ẩn, nơi sống và liệu họ có đủ sức khỏe để đi truyền dịch không.

"Chúng ta có gì trong tay? là câu hỏi đầu tiên", Tiến sĩ Greg Schrank của Trung tâm Y tế Đại học Maryland cho biết. “Trong số những liệu pháp đó, cách nào là hiệu quả nhất và làm thế nào để chúng ta có thể hướng nó đến những người mà chúng ta biết có nguy cơ cao nhất?”, ông nói thêm.

Bức tranh điều trị ngày càng phức tạp xuất hiện khi các nhân viên bệnh viện kiệt sức, thất vọng khi cố gắng quản lý số ca nhập viện ngày càng tăng.

Tính đến 11.1.2022, số bệnh nhân nhập viện vì COVID-19 ở Mỹ đã đạt mức cao kỷ lục, gây thêm căng thẳng cho các mạng lưới chăm sóc sức khỏe và thúc đẩy các bang phải bố trí nhân viên khẩn cấp cùng các biện pháp khác khi phải vật lộn để đối phó với đại dịch.

Hơn 145.900 người đang điều trị COVID-19 tại các bệnh viện Mỹ tính đến 11.1.2022, con số vượt qua mức cao nhất trước đó hồi giữa tháng 1.2021 là 142.246 và gần gấp đôi so với hai tuần trước, theo dữ liệu từ Bộ về Y tế và Dịch vụ Nhân sinh.

Hồ sơ nhập viện được đưa ra trong bối cảnh số ca COVID-19 tăng chóng mặt do biến thể Omicron gây ra.

Dù ngày càng có ít bệnh nhân COVID-19 cần được chăm sóc đặc biệt, sự gia tăng này đang đẩy các bệnh viện đến bờ vực.

Theo lời Tiến sĩ Greg Schrank, trước mối đe dọa đó, Paxlovid đã đến đúng lúc.

Ông nói: “Nó sẽ không thay đổi tình thế về tổng số ca mắc COVID-19, nhưng nó thực sự có thể giúp giảm thiểu tác động với các bệnh viện”.

Theo Pfizer, Paxlovid giảm 89% nguy cơ nhập viện hoặc tử vong nếu đưa cho những người lớn có nguy cơ cao uống trong vòng vài ngày kể từ khi họ có triệu chứng đầu tiên.

Paxlovid kết hợp một loại thuốc kháng vi rút mới có tên nirmatrelvir và một loại cũ hơn gọi là ritonavir (thuốc kháng retrovirus được dùng cùng các loại thuốc khác để điều trị HIV).

Nghiên cứu của Pfizer đã phát hiện ra 5 trường hợp nhập viện và không có trường hợp tử vong nào trong số 697 người dùng thuốc Paxlovid trong vòng 3 ngày đầu kể khi có triệu chứng COVID-19. Trong số 682 người dùng giả dược, 44 người phải nhập viện, trong đó có 9 người tử vong. Tất cả những người trưởng thành trong nghiên cứu này đều chưa tiêm vắc xin.

Nếu uống Paxlovid trong vòng 5 ngày đầu khi có triệu chứng, hiệu quả là 88%.

Nghiên cứu cũng cho thấy "lượng vi rút giảm khoảng 10 lần ở ngày thứ 5, so với giả dược".

"Điều này nhấn mạnh tiềm năng cứu sống bệnh nhân trên khắp thế giới của phương pháp điều trị này, dù họ đã được tiêm vắc xin hay chưa. Các biến thể mới nổi đáng lo ngại, như Omicron, đã làm trầm trọng thêm nhu cầu về các lựa chọn điều trị có thể tiếp cận được với những người nhiễm vi rút và chúng tôi tin tưởng rằng, nếu được cấp phép, phương pháp điều trị tiềm năng này có thể là một công cụ quan trọng giúp dập tắt đại dịch", Giám đốc điều hành Pfizer, Tiến sĩ Albert Bourla, tuyên bố.

Pfizer cho biết Paxlovid duy trì hoạt tính chống lại biến thể Omicron trong các thử nghiệm ở phòng thí nghiệm, vì thuốc ngăn chặn một loại enzyme liên quan đến quá trình nhân lên của vi rút. Điều này khác với protein gai trên bề mặt vi rút SARS-CoV-2, có rất nhiều đột biến làm gia tăng mối quan tâm toàn cầu về biến thể mới.