Chăm sóc người thân bị mắc bệnh Alzheimer

Hội chứng suy giảm trí nhớ là thuật ngữ tổng quát về việc mất trí nhớ và các khả năng tư duy đủ nghiêm trọng để gây trở ngại cho cuộc sống thường ngày. Bệnh không chữa được, có tính thoái hóa và gây tử vong. Bệnh thường xuất hiện ở độ tuổi trên 65, tuy nhiên một số trường hợp có thể phát bệnh sớm hơn rất nhiều.

1.Triệu chứng của bệnh Alzheimer

Cứ trong 8 người từ 65 tuổi trở lên thì có một người có triệu chứng mất trí liên quan đến bệnh Alzheimer. Trong giai đoạn đầu, bệnh Alzheimer không có biểu hiện rõ ràng cho bạn bè và gia đình thấy. Nhưng có một số dấu hiệu cảnh báo sớm bạn nên chú ý: trínhớ và khả năng ngôn ngữ. Người mắc Alzheimer vẫn còn nhớ những ký ức đã xảy ra rất lâu trong khi lại hay quên những ký ức ngắn hạn. Người mắc bệnh có thể quên cuộc đối thoại vừa mới xảy ra với bạn, người bệnh có thể lặp lại câu hỏi mặc dù đã được nghe trả lời qua ít phút. Người bệnh có thể đặt đồ vật ở những nơi không quen thuộc, làm mất đồ vật và không thể nhớ các bước để tìm lại chúng. Đôi khi, họ buộc tội người khác ăn cắp. Bệnh cũng ảnh hưởng tới ngôn ngữ, người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc tìm đúng từ hay gọi sai tên vật dụng, dừng lại giữa cuộc nói chuyện và không biết cách nào để tiếp tục hoặc cứ lặp đi lặp lại.

Người bệnh Alzheimer có hành vi thay đổi. Người bệnh có thể bị lạc trong những nơi quen thuộc. Thay đổi tâm trạng và có hành vi sai sót cũng được phổ biến, như tự vệ sinh cá nhân kém, trở nên bối rối, đa nghi, chán nản, sợ hãi hay lo lắng, dễ dàng bực tức khi ở nhà, tại nơi làm việc, với bạn bè hay ở những nơi mà họ không cảm thấy thoải mái. Người bệnh Alzheimer có thể bắt đầu tự rút lui khỏi các sở thích, hoạt động xã hội, công việc hay các môn thể thao...

2.Đừng bỏ qua các dấu hiệu

Thật khó để đối mặt với ý nghĩ rằng một người thân yêu có thể bị bệnh này, nhưng tốt hơn hết bạn nên đưa người thân gặp bác sĩ càng sớm càng tốt khi nghi ngờ bị mắc bệnh. Đầu tiên là phải tiến hành chẩn đoán để có phương pháp điều trị tốt nhất. Các triệu chứng có thể điều trị khi phát hiện sớm.

3. Làm thế nào để chẩn đoán?

Không có thử nghiệm đơn giản cho Alzheimer, do đó các bác sĩ sẽ dựa vào mô tả những thay đổi của người thân của bạn. Một bài kiểm tra trạng thái tinh thần, được gọi là các xét nghiệm sàng lọc để đo lường kỹ năng tâm thần và trí nhớ ngắn hạn. Những xét nghiệm thần kinh và quét não có thể được sử dụng để loại trừ các vấn đề khác như một cơn đột quỵ hoặc khối u…

4. Điều gì xảy ra cho não đối với người mắc bệnh Alzheimer?

Alzheimer gây chết tế bào thần kinh và mất mô trong não. Khi bệnh nặng hơn, mô não co lại và các khu vực chứa dịch não tủy trở nên lớn hơn. Các thiệt hại này có thể gây tổn hại bộ nhớ, lời nóivà khả năng hiểu của người bệnh. Việc hồi phục của người mắc bệnh Alzheimer sau khi điều trị thường khác nhau ở mỗi người. Đôi khi một số người có các triệu chứng diễn ra nhanh chóng và dẫn đến mấttrí nhớ nghiêm trọng và sự nhầm lẫn trong một vài năm. Một số khác lại thay đổi dần dần, nó có thể mất 20 năm dẫn đến bệnh một cách tự nhiên. Hầu hết người bệnh sống 3-9 năm sau khi chẩn đoán.

5. Bệnh thay đổi cuộc sống hàng ngày

Alzheimer ảnh hưởng đến sự tập trung, do đó người thân của bạn không thể làm những việc bình thường như nấu ăn hoặc thanh toán các hóa đơn. Khi triệu chứng xấu đi, có thể không nhận ra người quen, nơi mình ởhoặc sử dụng đồ dùng không đúng cách. Người bệnh không thể lái xe do không có khả năng kiểm soát và nhầm lẫn một cách nguy hiểm.

Tuy nhiên hoạt động thể chất giúp người bệnhgiữ một số kiểm soát về cơ bắp và kiểm soát các hành vi. Nó cũng có thể thúc đẩy tâm trạng và giúp người bệnh cảm thấy bớt lo lắng. Hãy gặp bác sĩ để tìm hiểu những bài tập thể dục thích hợp. Các hoạt động lặp đi lặp lạinhư đi bộ, làm vườn, hoặc thậm chí gấp đồ giặt có thể hữu ích cho người bệnh.

6. Sử dụng thuốc

Không có cách chữa dứt bệnh Alzheimer cũng như làm chậm sự tổn thương thần kinh nó gây ra trong não. Nhưng có những loại thuốc giúp duy trì kỹ năng tâm thần và làm chậm hiệu ứng của bệnh. Nếu người thân của bạn được điều trị sớm thì vẫn có thể sống độc lập và làm việc hàng ngày trong một thời gian dài.

7. Vai trò của người chăm sóc

Bạn nên lập kế hoạch các bữa ăn và xử lý tài chính, khuyến khích người thân của bạn tự làm một số việc cho bản thân. Viết các ghi chú dán lên những nơi cần thiết nhắc nhở công việc hàng ngày. Mua hộp phân chia thuốc hàng ngày hay tuần cho người bệnh và luôn nhắc nhở dùng thuốcđúng giờ. Trong giai đoạn đầu, những người bị bệnh Alzheimer thường hiểu những gì đang xảy ra với họ. Họ có thể xấu hổ hoặc lo lắng dẫn đến dấu hiệu của trầm cảm, người thân của bạn có thể trở nên hoang tưởng,hung hăng và thậm chí có thể đánh bạn. Hãy theo dõi và nói với bác sĩ để loại bỏ hành vi kịp thời. Một số người bị bệnh Alzheimer có biểu hiện buồn bã khi mặt trời lặn(hội chứng Sundown). Điều này kéo dài qua các buổi tối và đôi khi cả đêm dài.

Để giảm bớt căng thẳng, bạn nên giữ cho ngôi nhà đủ ánh sáng và đóng màn trước khi mặt trời lặn. Hãy thử đánh lạc hướng người bệnh với một hoạt động yêu thích hoặc chương trình truyền hình. Người bệnh Alzheimer khó nhớ tên, thậm chí cả những người gần gũi nhất với họ. Một chữa trị tạm thời là nên đưa hình ảnh có tên được in bên dưới của những người mà họ gặp thường xuyên hoặc biết.

Chăm sóc người bệnh Alzheimer thường rất khó khăn, bạn sẽ phải trải qua những cảm xúc vô cùng căng thẳng và dẫn đến trầm cảm. Các dấu hiệu cảnh báo bạn bị stress: Giận dữ, buồn bã, nhức đầu hoặc đau lưng, khó tập trung, khó ngủ. Để tránh kiệt sức, bạn nên mất ít nhất một vài phút để làm một cái gì đó bạn thư giãn mỗi ngày (giữ liên lạc với bạn bè và theo kịp với sở thích khi bạn có thể). Hãy tìm người hỗ trợ bạn trong việc chăm sóc người bệnh.

Bạncũng có thể tham gia một nhóm hỗ trợ người chăm sóc trực tuyến hoặc địa phương thông qua Hiệp hội Alzheimer. Trong khi người thân của bạn vẫn có thể đưa ra quyết định quan trọng, nói chuyện với một luật sư về việc soạn thảo các chỉ dẫn trước. Đây là những văn bản pháp luật mô tả những gì người bệnh muốn biết về phương pháp điều trị y tế và chăm sóc cuối cùng của cuộc sống. Người bệnh nên đặt tên một người nào đó để đưa ra quyết định chăm sóc sức khỏe và quản lý tài chính thay mặt mình. Điều này sẽ giúp tránh nhầm lẫn về sau nếu người bệnh không còn nhớ những mong muốn của mình.

Bạn có thể tìm thêm một trợ lý sức khỏe tại nhà có thể giúp vệ sinh cá nhân và công việc hàng ngày khác cho người bệnh. Nên tìm dịch vụ cung cấp các bữa ăn hoặc cung cấp vận chuyển cho người cao tuổi, thông báo với cơ quan địa phương, hàng xóm xung quanh nơi ở để họ hỗ trợ khi xảy ra vấn đề. Những người bị Alzheimer nặng có thể mất khả năng đi lại, nói chuyện... Cuối cùng, bệnh có thể gây trở ngại cho chức năng quan trọngnhư khả năng nuốt. Đây có thể là thời gian để chuyển sang chăm sóc người hấp hối, trong đó việc tạo tâm trạng thoải mái cho ngườibệnh là rất cần thiết.

8. Có thể hay không về việc phòng ngừa bệnh Alzheimer?

Hiện naychưa có một nguyên nhân chính xác nào được xác định gây ra bệnh Alzheimer, bởi vậy chưa có cáchphòng ngừa cụ thể. Vậy có thể làm gì để giảm nguy cơ bị bệnh này? Nghiên cứu trong lĩnh vực này đang diễn ra, nhưng chế độ ăn uống và tập thể dục có vẻ là quan trọng. Nghiên cứu cho thấy những người ăn chế độ ăn Địa Trung Hải giàu rau quả, cá, các loại hạt và có nhiều hoạt động thể chất là những người ít có khả năng bị bệnh Alzheimer.