Xe máy cày gây tai nạn trong rẫy, sao bị xử tội vi phạm an toàn giao thông?

Ngày 14.4, TAND tỉnh ĐắkLắk xử phúc thẩm vụ án tai nạn giao thông trên đất rẫy. Bị cáo là hai cha con ông Dương Văn Thực và Dương Xuân Thi (cùng trú xã Cư Prao, huyện M’Đrắk). Tại phiên sơ thẩm ông Thực bị phạt 10 triệu đồng, Thi bị phạt 15 tháng tù.

Theo bản án sơ thẩm, năm 2013, ông Dương Văn Thực mua một xe máy kéo (không BKS) để phục vụ sản xuất nông nghiệp của gia đình. Chiếc xe này do con trai ông Thực là Thi (chưa có bằng lái xe B1) điều khiển để cày đất, phục vụ sản xuất.

Ngày 9.1.2016, Thi điều khiển xe máy kéo đi chở nông sản thu hoạch được tại thôn 4, xã Cư Prao. Vì khối lượng công việc nhiều Dương Văn Thụ (em Thi) có gọi thêm Trần Tuấn Anh ra giúp.

Trong lúc ngồi đợi Thi chạy xe ra để bốc đồ lên, Tuấn Anh và Thụ ngồi trên hai bó cỏ. Khi di chuyển ngang qua, Thụ tránh ra xa, nhưng Tuấn Anh vẫn ngồi yên cho đến khi xe chạy sát đến. Vì không tránh kịp, Tuấn Anh bị xe cán ngang qua chân, giám định thương tật 38%.

Tuy nhiên, luật sư Nguyễn Văn Quynh (hãng luật Hưng Yên, đoàn luật sư TP.Hà Nội, người bào chữa cho hai bị cáo) lại không đồng ý với kết quả xét xử sơ thẩm và cho rằng sai về tố tụng.

Cụ thể, theo Điều 3 chương 2 Thông tư liên tịch số. 09/2013/TTLT-BCA-BQP-BTP-VKSNDTC-TANDTC ngày 18.08.2013. Hướng dẫn áp dụng quy định tại Chương XIX của Bộ luật Hình sự về các tội xâm phạm trật tự, an toàn giao thông.

Luật sư Nguyễn Văn Quynh thông tin rằng tội Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ (Điều 202 Bộ luật hình sự) là "Hành vi vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ của người điều khiển phương tiện giao thông đường bộ quy định tại khoản 1 Điều 202 Bộ luật hình sự được hiểu là hành vi không thực hiện hoặc thực hiện không đúng các quy tắc giao thông đường bộ và hành vi này phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra hậu quả về tính mạng, sức khỏe và tài sản.

Trường hợp phương tiện giao thông đường bộ di chuyển,hoạt động nhưng không tham gia giao thông đường bộ (như di chuyển, hoạt động trong trường học, công trường đang thi công hoặc đang khai thác) mà gây tai nạn thì người điều khiển phương tiện giao thông đường bộ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ quy định tại Điều 202 Bộ luật hình sự mà bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội phạm tương ứng khác nếu thỏa mãn dấu hiệu của tội phạm đó như tội vô ý làm chết người quy định tại Điều 98 Bộ luật hình sự, tội vô ý làm chết người do vi phạm quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành chính quy định tại Điều 99 Bộ luật hình sự hoặc tội vi phạm quy định về an toàn lao động, về an toàn ở những nơi đông người quy định tại Điều 227 Bộ luật hình sự."

Theo hướng dẫn thống nhất áp dụng pháp luật của thông tư liên tịch số 09/2013/TTLT trên thì Cơ quan điều tra, truy tố, xét xử đã truy tố không đúng hành vi tội danh theo hướng dẫn. Bởi lẽ, bản án đã xác định vị trí xảy ra tai nạn thuộc đất rẫy của nhà hai bị cáo, Người điều khiển và phương tiện chưa tham gia giao thông vào khu vực theo quy định pháp luật về giao thông. Do đó việc buộc tội hai cha con bị cáo là chưa thoả mãn cấu thành tội danh theo điều 202 BLHS 1999. Có dấu hiệu khởi tố, truy tố, xét xử oan, sai đối với các bị cáo. Hoặc bị cáo có hành vi xâm phạm tới sức khoẻ của người khác khi điều khiển phương tiện giao thông, khi không tham gia giao thông theo luật định thì phải cắn cứ vào điều 03 chương 02 thông tư liên tịch số 09/2013 để xe, xét chuyển tội danh khi thoả mãn các yếu tố cấu thành tội phạm, luật sư Quynh khẳng định.

Cùng với đó luật sư Quynh cũng đặt câu hỏi: "Tại sao vụ án xảy ra đến gần 4,5 tháng mới thực nghiệm hiện trường và đến 8 tháng sau mới khởi tố vụ án?Điều đó khiến nhiều người đặt câu hỏi với cơ quan tố tụng."