"Các nhà khoa học của Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH) đã đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển vắc xin COVID-19 của Moderna". NIH dự định bảo vệ tuyên bố của mình với tư cách là đồng chủ sở hữu bằng sáng chế loại vắc xin này, Giám đốc NIH - Tiến sĩ Francis Collins nói hãng tin Reuters hôm 10.11.
Trong câu chuyện được tờ New York Times đưa tin lần đầu vào hôm 10.11, Moderna đã loại trừ ba nhà khoa học NIH với tư cách là người đồng phát minh ra bằng sáng chế cốt lõi cho vắc xin COVID-19 trị giá hàng tỉ USD của công ty ở đơn đăng ký nộp vào tháng 7.
Trong một cuộc phỏng vấn trước hội nghị Sức khỏe Toàn diện của Reuters (diễn ra từ ngày 15 đến ngày 18.11), Tiến sĩ Francis Collins nói: “Tôi nghĩ Moderna đã mắc một sai lầm nghiêm trọng ở đây khi không cung cấp loại tín dụng đồng sáng chế cho những người đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển loại vắc xin mà họ đang kiếm được một khoản tiền kha khá”.
Moderna dự kiến doanh số năm 2021 từ 15 tỉ đến 18 tỉ USD từ vắc xin COVID-19, sản phẩm thương mại đầu tiên và duy nhất của hãng, và lên đến 22 tỉ USD vào năm tới.
Trong một tuyên bố gửi qua email cho Reuters, Moderna thừa nhận rằng các nhà khoa học tại Viện Quốc gia về Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm (NIAID) của NIH đã đóng "vai trò quan trọng" trong việc phát triển vắc xin mRNA của Moderna. Thế nhưng, công ty cho biết họ không đồng ý với các tuyên bố về bằng sáng chế của NIH.
Tiến sĩ Francis Collins nói NIH đã cố gắng giải quyết xung đột bằng sáng chế với Moderna theo cách thân thiện trong một thời gian và đã thất bại.
"Nhưng chúng tôi chưa làm xong. Rõ ràng đây là điều mà các cơ quan pháp luật sẽ phải tìm ra", ông nói.
NIH đã khẳng định rằng ba trong số các nhà khoa học của họ - Tiến sĩ John Mascola, Tiến sĩ Barney Graham và Tiến sĩ Kizzmekia Corbett - đã giúp thiết kế trình tự di truyền được sử dụng trong vắc xin COVID-19 của Moderna và nên được nêu tên trong đơn đăng ký bằng sáng chế. Barney Graham đã nghỉ hưu và Kizzmekia Corbett đang làm việc ở Đại học Harvard.
Tiến sĩ Francis Collins nói với Reuters: “Không phải là một ý tưởng hay để nộp bằng sáng chế khi bạn bỏ qua những nhà phát minh quan trọng, vì vậy điều này sẽ được sắp xếp theo thứ tự khi mọi người xem xét kỹ hơn về vấn đề này. Tôi không ngờ đó là kết quả từ nỗ lực hợp tác rất thân thiện giữa các nhà khoa học tại NIH và Moderna trong nhiều năm".
Trong tuyên bố của mình, Moderna nói: "Chúng tôi không đồng ý rằng các nhà khoa học NIAID tuyên bố đồng phát minh với chính trình tự mRNA-1273. Chỉ các nhà khoa học của Moderna mới đưa ra trình tự cho mRNA được sử dụng trong vắc xin của chúng tôi".
Moderna cho biết công ty đã thừa nhận các nhà khoa học NIH trong các đơn xin cấp bằng sáng chế khác, chẳng hạn như những ứng dụng liên quan đến liều lượng. Thế nhưng, với bằng sáng chế cốt lõi, Moderna chỉ được yêu cầu liệt kê các nhà khoa học của hãng này là nhà phát minh ra trình tự theo các quy tắc nghiêm ngặt của luật bằng sáng chế ở Mỹ.
Công ty công nghệ sinh học Mỹ cho biết thêm: “Chúng tôi biết ơn sự hợp tác của chúng tôi với các nhà khoa học NIH, đánh giá cao những đóng góp của họ và tiếp tục tập trung vào việc cùng nhau giúp đỡ bệnh nhân”.