Trung Quốc đang hạn chế hàng Triều Tiên xuất khẩu

Chính phủ Tổng thống Mỹ Donald Trump đã kêu gọiBắc Kinh dùng ưu thế kinh tế để ép Bình Nhưỡng từ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo, ngưng phóng thử tên lửa cùng những lờituyên bốdọa nạt. Nhưng sau khi Bình Nhưỡng phóng quả tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) "làm quà"mừng Lễ Độc lập của Mỹ (4.7), ông Trump đã nói bóng gió rằng ông rấtthất vọng với Trung Quốc.

Tuy nhiên, sốliệu dohải quan Trung Quốc công bố ngày 13.5 cho thấy một hình ảnh khác, dù cũng cho thấy sức tăng đáng kể trong tổng thể quan hệ thương mại Trung - Triều trong 6 tháng đầu năm naythông qua việc hàng xuất khẩu Trung Quốc qua Triều Tiên tăng 29%.

Theo đó, giá trị hàng hóa nhập khẩu từ Triều Tiên giảm 880 triệu USD trong 6 tháng đầu năm 2017, giảm 13% so với năm trước. Đáng chú ý là Trung Quốc giảm mạnh việc nhập than từTriều Tiên, với chỉ 2,7 triệu tấn than được xuống tàu trong nửa đầu năm 2017, giảm 75% so với năm 2016.

Số liệu này cho thấy Trung Quốccó thực hiện quyết định hồi tháng 2 làngưng nhập than Triều Tiên, cắt một nguồn sống tài chính đáng kể của Bình Nhưỡng. Tuy nhiên,các nhà phân tíchlưu ý rằngcần xem xét kỹsố liệu của Trung Quốcdo nhiều lúc chúng được “chỉnh sửa” vì những mục đích chính trị.

Khoảng 90% hàng hóa xuất khẩu của Triều Tiên là qua Trung Quốc, trong đóthan là mặt hàng xuất khẩu lớn nhất. Nhưng cũng có nghi ngờ về lệnh cấm nhập than từ Triều Tiêncủa Trung Quốc, khi tàu thủy và tàu hỏa chở than vẫn qua lại giữa hai nước.

Hơn nữa, khi than xuất khẩu giảm thì quặng thép lại được xuống tàu nhiều hơn. Các dữ liệu hải quan Trung Quốc công bố trước đây cho thấy Trung Quốc vẫn mua lượng quặng thép trong 5 tháng đầu năm nay tương tự tổng số đã mua hồi năm 2016.

Dữ liệu hải quan Trung Quốc công bố ngày 13.7 còn cho thấy tổng giao dịch thương mại hai nước vẫn tăng, đạt tỉ lệ10% trong 6 tháng đầu năm 2017, vì hàng xuất khẩu Trung Quốc qua Triều Tiên tăng 29% (tương đương 1,67 tỉ USD)so với cùng kỳ năm 2016.

Nhiều ngườiám chỉ rằng tổng mức giao dịch thương mại tăng này là dấu hiệucho thấy Trung Quốc không tuân thủ các nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ trừng phạt Triều Tiên phóng thử tên lửa và thử hạt nhân.

Nhưng Bắc Kinh đã nhanh chóng dội gáo nước lạnh vào những nghi ngờ này. Huang Songping, người phát ngôn của Hải quan Trung Quốc nói: “Quan hệ thương mại song phương khôngnên được sử dụng làm cơ sở nghi ngờ việc Trung Quốc kiên quyết thực hiện nghị quyết của Hội đồng Bảo an”.

Huang khẳng định hàng hóa Triều Tiên xuất qua Trung Quốc đãgiảm đáng kể trong 4 tháng liên tiếp kể từ tháng 4, gồm giảm 36% trong tháng 3 và 42% hồi tháng 4. Ông còn nóimức tăng thương mại Trung - Triều trong 6 tháng đầu năm nay chủ yếu là từ xuất khẩu, bao gồm mặt hàngvải sợi vốn không bị cấm trong các nghị quyết củaHội đồng Bảo an LHQ.

Khi được hỏi về việc Trung Quốc tăng nhập quặng sắt Triều Tiên và tăng xuất ethanol qua Triều Tiên trong vài tháng qua, Huang nói giao dịch này vì mục đích dân sự, được phép bất chấp sự trừng phạt: “Chúng tôi nghiêm túc thực hiện nghị quyết LHQ. Nếu đólà vì mục đích dân sự và không bị cấm, sau khi kiểm tra đúnglà vì mục đích dân sự, chúng tôi vẫn có thể giao dịch”.

Theo Washington Post, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình không giấu việc ông không ưa lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un. Ông cũng thất vọng việc Bình Nhưỡng liêntục thử vũ khí, cùng những hành động hung hăng như ám sát người anh cùng cha khác mẹ Kim Young-nam ở Malaysia hồi tháng 2, dù Kim "anh" được Trung Quốc bảo vệ.

Tuy nhiên,các nhà phân tích Triều Tiên nóiTrung Quốc sẽ không có hành động nào gây hại cho Bình Nhưỡng. Bắc Kinh cầnTriều Tiênổn định vìkhông muốn phải "gánh" hàng triệu người Triều Tiên đói khát tràn qua biên giới Trung Quốc, trong trường hợp Triều Tiên sụp đổ.

"Bắc Kinh cũng không muốn 28.000 quân Mỹ đang trú đóng ở Hàn Quốc có thể hành quân rồi áp sát biên giới Trung Quốc", một nhà phân tích nói.