‘Một số công chức phát ngôn không chuẩn mực về chất lượng thống kê’

Báo cáo tại hội nghị triển khai công tác năm 2018 diễn ra ngày 22.1, Tổng cục Thống kê (Bộ KH-ĐT) cho biết năm qua đã xây dựng kịch bản tăng trưởng kinh tế từng quý năm 2017 và đề xuất các giải pháp báo cáo Bộ trưởng, Thủ tướng Chính phủ, các Phó thủ tướng Chính phủ làm căn cứ để chỉ đạo, điều hành nhằm đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2017; đã phối hợp tốt với các Bộ để điều chỉnh giá một số mặt hàng do Nhà nước quản lý như xăng, dầu, điện, dịch vụ y tế, giáo dục phù hợp với thực tiễn tiệm cận dần với giá thị trường, đồng thời vẫn bảo đảm mục tiêu kiểm soát lạm phát dưới mức Quốc hội đề ra (tăng dưới 4%).

Năm 2017, toàn ngành đã ban hành 13 quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thống kê, trong đó, 10 quyết định phạt cảnh cáo đối với 9 tổ chức và 1 cá nhân, 3 quyết định phạt tiền đối với 2 tổ chức và 1 cá nhân với số tiền đã nộp Kho bạc là 22 triệu đồng.

Tổng cục Thống kê cũng đã nhìn nhận những hạn chế như công tác thu thập thông tin thống kê ở một số địa bàn chưa thực hiện đầy đủ, nghiêm túc dẫn đến tình trạng mất mẫu điều tra hoặc không cập nhật đầy đủ về mẫu; việc thu thập thông tin tại địa bàn chưa kết hợp việc điều tra với quan sát thực tế hoạt động sản xuất kinh doanh của đơn vị điều tra; một số phương án điều tra ban hành chậm gây khó khăn cho các Cục Thống kê trong tổ chức tập huấn và triển khai thu thập thông tin.

Về chất lượng thông tin thống kê, kết quả điều tra của một số địa bàn điều tra trong một số cuộc điều tra vẫn còn có sự sai lệch so với kết quả phúc tra. Có một số đơn vị còn để xảy ra hiện tượng mất đoàn kết, phát sinh đơn thư tố cáo, khiếu nại. Việc quy hoạch, bổ nhiệm, tiếp nhận công chức chưa thực hiện đúng quy định. Ở một số địa phương công tác kiểm tra, giám sát điều tra thực hiện chưa nghiêm túc, chưa thường xuyên.

“Công tác tuyên truyền và giáo dục kiến thức thống kê còn chưa đủ mạnh dẫn đến vẫn còn một số người không hiểu và hoài nghi về phương pháp biên soạn nhiều chỉ tiêu thống kê. Vẫn còn một số công chức không thực hiện nghiêm túc quy định phổ biến thông tin thống kê; phát ngôn không chuẩn mực về chất lượng số liệu thống kê”, Tổng cục Thống kê nêu.

Dự hội nghị triển khai công tác 2018 của ngành thống kê, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết đã giao quyền cho Tổng Cục trưởng Nguyễn Bích Lâm được phép báo cáo trực tiếp lên Thủ tướng khi có vấn đề quan trọng, có diễn biến đặc biệt. Từ đây, Chính phủ sẽ đưa chính sách chỉ đạo kịp thời hoặc gắn trách nhiệm cá nhân các bộ trưởng, các địa phương liên quan vì sao con số bất cập được đưa ra.

"Chúng ta phải xác định ngành thống kê có sứ mệnh quan trọng. Tôi yêu cầu các Bộ trưởng, chủ tịch tỉnh không được coi thường thống kê, coi thường thống kê là phi khoa học", người đứng đầu Chính phủ nói.

Năm 2017, Thủ tướng trực tiếp nghe Tổng cục Thống kê báo cáo và chỉ đạo, giao việc và làm rõ trách nhiệm cá nhân của các Bộ trưởng, lãnh đạo các tập đoàn, tổng công ty, “vì sao anh không đạt kế hoạch, vì sao con số của anh có nhiều vấn đề bất cập như vậy”.

Thủ tướng đánh giá, năm 2017, lần đầu tiên có kịch bản tăng trưởng hàng quý. Khi quý I/2017 tăng trưởng chỉ đạt thấp, 5,15%, nhiều người có khuyến nghị Thủ tướng nên điều chỉnh chỉ tiêu để không mang tiếng là không hoàn thành kế hoạch.

Thủ tướng đã yêu cầu Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cùng với Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đưa ra các kịch bản tăng trưởng của quý II, III và IV, làm rõ các sản phẩm chủ lực, các lĩnh vực cần tăng trưởng để chỉ đạo.

Từ đó, quy trách nhiệm cá nhân của các bộ trưởng, trưởng các đơn vị, các địa phương về đóng góp cho tăng trưởng, bởi vì, mặc dù chúng ta không chạy theo số lượng, nhưng số lượng của tăng trưởng ảnh hưởng đến nhiều chỉ tiêu chất lượng khác như việc làm, thu ngân sách, giải quyết vấn đề lao động cũng như nhiều vấn đề khác.

“Không có Thủ tướng, Bộ trưởng, Chủ tịch nào yêu cầu đưa số liệu lên mà không có cơ sở khoa học”, Thủ tướng khẳng định và đánh giá cao Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê thẳng thắn, ngay thẳng, không sợ sệt bất cứ điều gì trong thể hiện số liệu thống kê.

Tuy nhiên, Thủ tướng cũng chỉ ra một số mặt bất cập, hạn chế của công tác thống kê bởi “tổng kết không phải chỉ nói thành tích mà chủ yếu nói tồn tại để sửa”. Thu thập thông tin thống kê còn nhiều vấn đề cần chú ý hơn. Phương pháp, chế độ thống kê còn bỏ sót nhiều trong tính giá trị GDP, nhất là kinh tế không chính thức, cần khắc phục trong năm 2018.

Thủ tướng nhấn mạnh: “Kinh tế không chính thức nằm ở các địa phương nhất là trung tâm đô thị lớn, hay ở mảng dịch vụ. Thống kê chú trọng vào sản xuất là quan trọng nhưng kinh tế dịch vụ ngày càng cần được định lượng hoá”.