Khi nghệ sĩ múa phản ánh bóng đen vấn nạn xâm hại tình dục

Với bộ đôi nữ nghệ sĩ Sigrid Lauren và Monica Mirabile đang làm việc tại New York, múa không chỉ là vẻ uyển chuyển hình thể lướt theo nền nhạc du dương. Sáng tạo vũ đạo kết hợp cùng phục trang, âm thanh kỳ ảo, tất cả được FlucT, nhóm múa đương đại dẫn dắt bởi Lauren và Mirabile, hòa phối tạo thành những trãi nghiệm nghe nhìn độc đáo đến khó quên.

Một sáng tháng 11, tại studio nhỏ thuộc khu Bushwick, Brooklyn, phía đông New York, Lauren, Mirabile và các nghệ sĩ FlucT đang chăm chỉ luyện tập cho Bigger Than You, tiết mục họ chuẩn bị biểu diễn tại thành phố biển Miami.

‘Ấn tượng’ hay ‘khác lạ’ thường là miêu tả khán giả dành cho họ. “Khả năng của chúng tôi nằm ở việc sẵn sàng điều chỉnh để đổi khác.” Lauren chia sẻ.

Trong màn múa lần này, giữa phân cảnh nhóm diễn viên liên tục giữ thăng bằng ở tư thế uốn cong cơ thể, một đoạn ngắn của ca khúc hit ‘Break Free’ với giọng hát Ariana Grande xướng lên. “Đây là lúc tôi nói tôi không cần anh nữa. Tôi mạnh mẽ hơn tôi trước kia / Đây là lúc tôi sẽ tự giải phóng mình,..” Người vũ công chuyển sang loạt động tác đứng-ngồi theo nhịp điệu tăng tiến. Duy, cũng đột ngột xoay chuyển như lúc bắt đầu, họ ngã quỵ xuống nền sân khấu khi câu thoại kinh điển trong tựa phim kinh dị ăn khách ‘It’ được phát. “Đây là điều nó muốn. Nó muốn chia cách chúng ta.”

FlucT, qua 7 năm xây dựng, đã thu về vô số phê bình tích cực khi hoạt động tại nhiều điểm đến danh giá quanh ‘thành phố nghệ thuật’ New York, từ học viện MoMA PS1 đến bảo tàng Guggenheim. Tương tự những dự án trước đó do Lauren và Mirabile tạo nên, Bigger Than You tựa như tác phẩm nghệ thuật trình diễn đáng suy ngẫm, hơn là một tiết mục múa đẹp mắt đơn thuần.

Mỗi bài múa của nhóm cho thấy lối ‘kể chuyện’ chứa đa tầng ý nghĩa, dồn nén đằng sau phong cách vũ đạo mạnh mẽ, đôi khi lập dị, nhưng không hề nhàm chán hay gò bó. Từ chối ‘đóng khung’ chính họ ở một trường phái cụ thể, FlucT sớm gây chú ý nhờ khả năng ứng dụng nét tinh tế, dẻo dai trong bộ môn múa, đi cùng nền âm thanh, ánh sáng, sắc màu được đề cao khai thác. Quan trọng hơn cả, nội dung tác phẩm đều nỗ lực truyền tải nhiều câu chuyện mang tính thời đại.

Bigger Than You là thể nghiệm nổi bật tiêu biểu, mô tả một số góc khuất đen tối nhất, ẩn hiện nơi đời sống văn hóa ngày nay: nạn tấn công tình dục, sự cô lập nơi tâm trí con người, lối sống thượng lưu phù phiếm, và hơn thế nữa. Trên sân khấu, nhóm vũ công hòa mình vào chuỗi động tác nóng bỏng, lôi cuốn, dứt khoát nhưng không kém phần da diết, nhẹ nhàng. Từng bước vũ đạo tạo nên trước mắt khán giả luôn nhằm bộc lộ lời nhắn gửi sâu sắc từ người nghệ sĩ.

RoseLee Goldberg, một cố vấn, giám tuyển nghệ thuật đã cộng tác cùng FlucT, nhận xét về nhóm múa kỳ lạ này: “Bạn khó có thể gọi họ là một công ty nghệ thuật. Nét khác biệt, đặc thù trong mỗi thành viên là khá lớn. Dẫu vậy, ngạc nhiên thay, họ vẫn có thể khéo léo tìm ra sự đồng điệu, ăn ý hoàn hảo trong mỗi tác phẩm trình diễn.”

Mirabile cho biết: “Tinh thần trong FlucT là thứ tôi và Lauren đã cố gắng xây dựng suốt 7 năm. Chúng tôi trãi qua tiến trình dài để hoàn thiện vũ đạo, nhạc nền và rèn luyện cả thần thái biểu diễn. Trọng tâm nằm ở vấn đề bạn kiểm soát và thả lỏng bản thân ra sao, về cách chúng ta cho đi rồi nhận lại năng lượng sống.

Nguồn cảm hứng sáng tác của nhóm thường đến từ các sự kiện xã hội, văn hóa, nghệ thuật đương đại. Đôi khi chúng còn bao hàm trãi nghiệm cá nhân, cũng như cách họ mường tượng về tương tác - phản ứng khác biệt ở đa dạng tầng lớp người xem, đối với nghệ thuật múa nói chung, lẫn những dấu ấn riêng FlucT có thể đem lại.

Ngay lúc này, dự án Bigger Than You, vừa tái hiện một góc nhìn xã hội, vừa là lời nhắn nhủ rất riêng nhóm nghệ sĩ mong muốn bày tỏ. “Đã nhiều lần, những bài múa của chúng tôi lên án nạn lạm dụng tình dục. Và một phần lý do chính vì, chúng tôi là phụ nữ.” Mirabile tiết lộ. “Đó là chuyện bạn có thể dành cả đời nghĩ đến - về mối nguy hiểm khi phụ nữ buộc phải vây quanh những gã đàn ông được ‘định hình’ bởi tư tưởng văn hóa sai lệch.”

Như Ý (lược dịch từ Artsy)