EU từ chối bắt tay với Trung Quốc để chống Mỹ

Theo các nguồn tin, qua nhiều cuộc gặp tại Brussels, Berlin và Bắc Kinh, quan chức cấp cao Trung Quốc trong đó có Phó thủ tướng Lưu Hạc lẫn Ủy viên Quốc vụ, Ngoại trưởng Vương Nghị đã đề xuất lập “liên minh” giữa hai nền kinh tế lớn, đồng thời ngỏ ý mở cửa thị trường hơn nữa để tỏ thiện chí. Ngoài ra, Bắc Kinh còn muốn cùng với EU cùng phối hợp hành động để chống lại Mỹ tại Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).

Tuy nhiên, EU đã từ chối ý tưởng bắt tay Trung chống Mỹ. Vì vậy, hội nghị thượng đỉnh EU- Trung Quốc chuẩn bị diễn ra vào giữa tháng 7 có khả năng chỉ ra tuyên bố chung khẳng định cam kết của hai bên với hệ thống thương mại đa phương và hứa hẹn lập một nhóm công tác về vấn đề hiện đại hóa WTO, chứ không lên án chính sách thương mại của Mỹ, các quan chức châu Âu tiết lộ. Theo một nhà ngoại giao: “Trung Quốc muốn EU đứng về phía họ chống lại Mỹ, muốn chúng tôi phải chọn phe. Chúng tôi sẽ không làm vậy và đã nói rõ điều này với Bắc Kinh”.

“EU theo phe Trung Quốc” là thông điệp mà Bắc Kinh cố gắng tuyên truyền thời gian qua. Trong một bài bình luận đăng ngày 4.7, trang tin Tân Hoa Xã khẳng định Trung Quốc và các quốc gia châu Âu là “đối tác tự nhiên”, nên cùng nhau chống bảo hộ thương mại.

Dù cho Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế nhôm-thép và còn dọa đánh thuế ô tô châu Âu, nhưng Brussels lại có cùng một mối lo ngại với Washington về thị trường thiếu cởi mở cũng như hoạt động thao túng thương mại của Bắc Kinh. Một quan chức ngoại giao EU cho biết: “Chúng tôi đồng ý với hầu hết những cáo buộc của Mỹ với Trung Quốc, dù không hài lòng với cách họ giải quyết vấn đề”.

Còn theo một quan chức khác: “Ông Trump chia rẽ phương Tây và Trung Quốc lợi dụng điều này. Họ không bao giờ thấy thoải mái khi phương Tây là một khối thống nhất”.

Với lời hứa mở cửa thị trường hơn nữa, các quan chức EU cho rằng Bắc Kinh sẽ chỉ thực hiện vài hành động mang tính biểu tượng chứ không đem lại lợi ích thực tế.

Lấy ví dụ việc cường quốc châu Á giảm thuế ô tô nhập khẩu vào tháng 5. Theo các quan chức EU, động thái này không đem lại khác biệc gì to lớn, vì xe nhập khẩu chiếm tỷ trọng rất ít trên thị trường. Không những vậy, kế hoạch sớm chuyển sang sử dụng xe điện mà Trung Quốc thúc đẩy sẽ sớm khiến những nhà sản xuất xe hơi lâu đời của châu Âu không thu được lợi ích gì từ nước này.

Theo Reuters, động thái lôi kéo EU cho thấy Trung Quốc lo lắng sẽ xảy ra chiến tranh thương mại với Mỹ, và cũng phản ánh nỗ lực muốn nắm lấy quyền lãnh đạo trong nhiều vấn đề như thương mại tự do, biến đổi khí hậu, chính sách đối ngoại của nước này.