WHO: Cuộc điều tra nguồn gốc COVID-19 không còn nhiều thời gian

Theo AFP, 3 thành viên trong nhóm chuyên gia quốc tế do WHO dẫn đầu đã bày tỏ sự bức xúc vì đến nay chưa thể bắt đầu giai đoạn tiếp theo của cuộc điều tra nguồn gốc COVID-19.

“Vẫn còn rất nhiều công việc chúng ta có thể làm nhưng nếu chúng ta không bắt đầu nhanh chóng, chúng ta sẽ dần dần mất khả năng truy nguồn gốc”, nhà khoa học Anh Peter Daszak trong nhóm chuyên gia WHO cảnh báo hôm 27.5.

Ông Daszak là một trong hơn 10 chuyên gia quốc tế do WHO dẫn đầu đã tham gia vào cuộc điều tra giai đoạn 1 ở Vũ Hán, Trung Quốc hồi tháng 1 và tháng 2 năm nay.

Các chuyên gia cảnh báo rằng thời gian không còn nhiều cho việc kiểm tra, nghiên cứu các mẫu máu và các manh mối quan trọng khác ở Trung Quốc.

Nhà dịch tễ học Đan Mạch Thea Fischer nói việc các bên tung ra giả thuyết gây tranh cãi, rằng vi rút thoát ra khỏi phòng thí nghiệm ở Vũ Hán, là yếu tố làm chậm quá trình khởi động giai đoạn tiếp theo của cuộc điều tra.

Trước đó, giai đoạn mới về việc nghiên cứu nguồn gốc dịch COVID-19 đã được thảo luận tại cuộc họp quy tụ đông đủ các nước thành viên WHO tuần này. Một số quốc gia cho biết kết luận về nguồn gốc vi rút có thể sai sót do chính phủ Trung Quốc thiếu minh bạch.

Phái đoàn Mỹ tại Liên Hợp Quốc hôm 27.5 kêu gọi nhanh chóng tiến hành giai đoạn 2 của cuộc điều tra trên cơ sở minh bạch và dựa vào bằng chứng. Đại diện Trung Quốc cũng nói rằng, Bắc Kinh ủng hộ mở rộng điều tra nhưng nhấn mạnh đã hoàn thành phần việc ở Trung Quốc, hiện giờ là lúc để các nước khác hợp tác điều tra. Tuy nhiên, các nhà khoa học trong nhóm của WHO nói vẫn cần điều tra thêm ở Trung Quốc như họ đã đề xuất khi đưa ra báo cáo giai đoạn 1.

“Sẽ cần thêm một số nghiên cứu ở Trung Quốc, một số nghiên cứu ở ngoài Trung Quốc”, nhà khoa học Hà Lan Marion Koopmans trong nhóm của WHO cho biết.

Về phía WHO, Fadela Chaib - phát ngôn viên cơ quan này, cho biết: “Nhóm kỹ thuật sẽ chuẩn bị đề xuất cho nghiên cứu cần thực hiện tiếp theo và trình lên Tổng giám đốc. Tổng giám đốc WHO sẽ thảo luận với các quốc gia thành viên về các bước tiếp theo. Chưa có mốc thời gian cho hoạt động này”.

Trước đó, một nhóm nghiên cứu cũng đến Viện Vi rút học Vũ Hán cho biết khả năng vi rút có thể thoát ra khỏi phòng thí nghiệm là “cực kỳ khó xảy ra”. Các chuyên gia nhận định rất có thể vi rút xuất phát từ dơi và truyền sang người thông qua trung gian một con vật khác.

Nhưng những lời kêu gọi điều tra về giải thuyết vi rút rò rỉ từ phòng thí nghiệm đang gia tăng ở Mỹ những tuần gần đây.

209 nghị sĩ Cộng hòa tại Hạ viện Mỹ ngày 28.5 đã gửi thư tới Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đề nghị mở một cuộc điều tra của Quốc hội Mỹ về nguồn gốc của COVID-19.

“Chúng tôi đề nghị bà kêu gọi các chủ tịch ủy ban của đảng Dân chủ hợp tác ngay lập tức với lời kêu gọi của đảng Cộng hòa để buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về việc gây ra đại dịch COVID-19 toàn cầu”, bức thư viết.

Theo các nghị sĩ Cộng hòa, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy “đại dịch bắt nguồn từ một phòng thí nghiệm ở Trung Quốc” và Bắc Kinh đã “che giấu” điều này.

“Nếu đúng như vậy, Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về cái chết của gần 600.000 người Mỹ và hàng triệu người khác trên toàn thế giới”, bức thư nêu rõ.

“Rõ ràng WHO đã không đưa ra kết luận cuối cùng về nguồn gốc của đại dịch COVID-19 cũng như trách nhiệm của Trung Quốc”, các thành viên của đảng Cộng hòa tuyên bố.

“Nhiệm vụ đó thuộc về chúng ta tại Quốc hội. Các nghị sĩ Cộng hòa tại Hạ viện nhiều lần kêu gọi bà khám phá sự thật này. Đã đến lúc bà phải tham gia cuộc chiến này”, bức thư gửi Chủ tịch Hạ viện nêu rõ.

Bức thư cho biết không chỉ các nghị sĩ Cộng hòa lo ngại về cuộc điều tra của WHO, mà một số quan chức trong chính quyền Tổng thống Joe Biden cũng đặt ra những câu hỏi tương tự về độ tin cậy trong báo cáo của WHO và kêu gọi một cuộc điều tra độc lập.

Đề xuất điều tra của phe Cộng hòa tại Hạ viện được đưa ra trong bối cảnh chính quyền Biden đang tăng cường nỗ lực để xác định nguồn gốc của COVID-19.