Theo quy định tại Thông tư 23/2019/TT-NHNN, tất cả chủ sở hữu ví điện tử phải hoàn tất hoàn tất xác thực thông tin cá nhân trước ngày 7.7.2020. Sau thời hạn này, những tài khoản nào chưa hoàn tất xác thực sẽ bị tạm khóa dịch vụ. Trước quy định mới này, nhiều chuyên gia và người dùng đã lên tiếng.
Ví điện tử phải được xác thực tài khoản trước ngày 7.7.2020
Ví điện tử ngày càng trở nên phổ biến và được ưa chuộng bởi nhiều người do tính nhanh chóng, tiện lợi, góp phần phát triển thanh toán không dùng tiền mặt theo định hướng của Chính phủ. Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), ví điện tử đang có sự phát triển vượt bậc, đến nay, cả nước hiện có khoảng 10 triệu tài khoản ví điện tử.
Tuy nhiên, nếu xét 10 triệu tài khoản ví điện tử trên tổng số 88,5 triệu tài khoản ngân hàng tại Việt Nam, thì rõ ràng số người sử dụng ví điện tử vẫn còn khá khiêm tốn. Trên thực tế, một trong những lí do khiến người dùng ngần ngại sử dụng ví điện tử là do e ngại vấn đề bảo mật thông tin cá nhân.
Để giải quyết nỗi lo này, các đơn vị cung cấp dịch vụ ví điện tử đã thiết lập các lớp bảo mật cao cấp, tiên tiến như xác thực hai lớp; xác thực bằng vân tay hay nhận diện khuôn mặt; tự động khóa ứng dụng khi quá thời hạn sử dụng; bảo vệ đường truyền chuẩn SSL/TLS hay tính năng mã hóa số thẻ quốc tế (Tokenization). Các công nghệ này đảm bảo ví của người dùng không thể bị xâm nhập nếu như không được chính chủ cung cấp các thông tin cá nhân và thông tin đăng nhập OTP, mật khẩu...
Vấn đề bảo mật khi dùng ví điện tử được người dùng quan tâm
Song song đó, nhằm tăng tính an toàn, bảo mật cho ví điện tử, cuối tháng 11.2019, NHNN đã ban hành Thông tư 23/2019/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 39/2014/TT-NHNN, trong đó yêu cầu tất cả các chủ tài khoản ví điện tử bắt buộc phải thực hiện quy trình xác thực thông tin người dùng.
Cụ thể, để tiếp tục sử dụng ví điện tử, trước ngày 7.7.2020, tất cả chủ tài khoản ví điện tử cần cung cấp các giấy tờ như căn cước công dân, chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu còn thời hạn, giấy khai sinh (với cá nhân là công dân Việt Nam chưa đủ 14 tuổi); thị thực nhập cảnh hoặc giấy tờ chứng minh được miễn thị thực nhập cảnh (với cá nhân là người nước ngoài) và liên kết tài khoản ngân hàng của mình với tài khoản ví điện tử. Theo cập nhật mới nhất từ NHNN, sau ngày 7.7.2020, người dùng sẽ không thể sử dụng ví bình thường nếu chưa hoàn thành việc xác thực tài khoản.
Người dùng quan ngại?
Theo quan điểm của NHNN, cơ chế xác thực người dùng là cần thiết để đảm bảo an toàn cho thanh toán điện tử, tránh để ví điện tử bị lợi dụng bởi các hoạt động bất hợp pháp. Tuy nhiên, phía người dùng cũng có nhiều ý kiến đa chiều.
Chị Thanh Loan (nhân viên kế toán, Q. Bình Thạnh, TP.HCM) phân vân: “Tôi có nghe qua về quy định xác thực thông tin tài khoản ví điện tử trước ngày 7.7.2020. Quy trình cũng không có gì phức tạp nhưng tôi thấy hơi phiền hà vì thực tế, ví điện tử của tôi đã liên kết với tài khoản ngân hàng, lúc mở tài khoản ngân hàng tôi cũng đã điền đầy đủ thông tin định danh theo quy định. Việc khai đi khai lại như thế có hơi thừa không?
Trái với quan điểm chị Thanh Loan, anh Hoàng Hải (Q. Thanh Xuân, Hà Nội) cho rằng, quy định này tốt cho người dùng hơn vì tăng bảo mật cho tài khoản ví. “Tài khoản không được định danh nên nếu gặp sự cố, khó được hỗ trợ giải quyết. Do vậy, tôi nghĩ, tốt nhất, giống như mở tài khoản ngân hàng, ví điện tử cũng cần kê khai thông tin tương tự”, anh Hải nói thêm.
Chuyên gia nói gì?
Chia sẻ tại buổi họp báo giới thiệu sự kiện "Ngày thanh toán không tiền mặt 2020" chiều 26.5.2020, ông Phạm Tiến Dũng, Vụ trưởng Vụ Thanh toán NHNN cho rằng thanh toán qua di động bùng nổ thời gian qua, đặc biệt trong giai đoạn dịch Covid-19, đã đặt ra yêu cầu cao hơn về bảo mật tài khoản, trong đó xác thực, định danh khách hàng là một trong những điều bắt buộc.
“Nguy cơ lớn nhất trong giao dịch không gian mạng là sự ẩn danh, dẫn đến việc lợi dụng ví cho những hoạt động bất hợp pháp. Do vậy, ví điện tử cần xác định được đúng danh tính người chủ tài khoản. Việc này nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng. Quan điểm của NHNN là sẽ có chính sách đặc biệt cho ví điện tử phát triển chứ không kìm hãm”, ông Dũng phát biểu.
Đồng tình với quan điểm của NHNN, luật sư Bùi Tường Vũ cũng cho rằng, việc yêu cầu người mở ví điện tử phải cung cấp thông tin cá nhân là cần thiết. Bởi ví điện tử là phương thức thanh toán không dùng tiền mặt, do đó, nhà cung ứng dịch vụ cần thông tin cụ thể để xác thực người dùng, tránh tình trạng 1 cá nhân mở hàng chục tài khoản ví với mục đích vi phạm pháp luật.
Hiện tại, các ví điện tử cũng đã gửi thông báo và mở mục xác thực tài khoản thuận tiện cho khách hàng. Người dùng chỉ cần làm theo hướng dẫn tuần tự qua các bước như cung cấp giấy tờ tùy thân (CMND, thẻ căn cước), chụp ảnh chân dung… liên kết tài khoản ngân hàng “chính chủ” là đã hoàn tất quy trình.
Q.C