VCCI đề nghị bỏ Thông tư 20, Chính phủ nói gì?

Theo ông Vũ Tiến Lộc - Chủ tịch VCCI, việc bãi bỏ Thông tư 20 có ý nghĩa rất lớn đối với việc phát triển cộng đồng doanh nghiệp tư nhân trong nước. Trường Hải từng xuất phát từ một doanh nghiệp nhỏ, phân phối xe, sau đó mới phát triển trở thành doanh nghiệp sản xuất ô tô hàng đầu Việt Nam. Do vậy, VCCIcho rằng Nhà nước nên trao cho các doanh nghiệp nhỏ cơ hội để phát triển chứ không nên ngăn cản, từ đó mới có các doanh nghiệp tư nhân lớn như Trường Hải.

VCCI cho rằng Thông tư 20 không phù hợp với Luật Cạnh tranh vàLuật Sở hữu trí tuệ bởipháp luật không cho phép nhà sản xuất ô tô ở nước ngoài được ngăn cản người mua sản phẩm của mình bán, xuất khẩu, nhập khẩu chiếc ô tô đó sang quốc gia khác.

Thêm nữa,Thông tư 20 hiện nay đang bảo hộ cho tất cả các dòng xe và đang dành thị trường của Việt Nam cho một số nhà nhập khẩu nước ngoài, tạo ra động lực ngược đối với sản xuất ô tô trong nước. Do các nhà sản xuất tại đây chủ yếu là liên doanh với các hãng ô tô lớn của nước ngoài nên các đơn vị này sẽ luôn được ủy quyền. Khi đó, lợi nhuận từ việc nhập khẩu xe ô tô tăng cao có thể tạo động lực khiến các liên doanh tập trung vào nhập khẩu thay vì nỗ lực sản xuất và nội địa hóa.

"Kinh nghiệm của nhiều quốc gia cho thấy, việc bảo hộ sản xuất trong nước luôn phải có lộ trình định trước theo hướng giảm dần bảo hộ, tăng dần cạnh tranh. Chính sách bảo hộ sản xuất ô tô trong nước của Việt Nam đã được duy trì từ cuối thế kỷ trước và thời gian đủ chứng minh rằng hàng rào bảo hộ sản xuất trong nước không thực sự hiệu quả" – VCCI nêu.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, sau khi Thông tư 20 đi vào thực thi, số lượng xe ô tô nhập khẩu có giảm trong năm 2011 và năm 2012, nhưng các năm 2013-2015 thì tăng rất mạnh. Năm 2011 nhập 55.000 xe thì đến năm 2015 là 125.000 xe.

Ông Lộc cho biết, các quy định tại Thông tư 20 rõ ràng có tính chất là một điều kiện kinh doanh vì đã trao quyền cho một số doanh nghiệp nhất định đủ điều kiện thì được kinh doanh, còn các doanh nghiệp khác thì không được.

Theo VCCI, khi các doanh nghiệp khác khó hoặc không thể gia nhập thị trường thì toàn bộ thị trường sẽ nằm trong tay một vài doanh nghiệp lớn. Trong môi trường như vậy rất dễ hình thành các thỏa thuận hạn chế cạnh tranh gây thiệt hại lớn đến người tiêu dùng.

Tại cuộc họp báo thường kỳ Chính phủ tháng 7 diễn ra chiều 2.8, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủMai Tiến Dũng cũng đã nêu quan điểm của Chính phủ về vấn đề này.

Theo ông Dũng, đây là vấn đề được các cơ quan liên quan, doanh nghiệp đầu tư, sản xuất ô tô trong nước và doanh nghiệp kinh doanh nhập khẩu ô tô từ 9 chỗ ngồi trở xuống rất quan tâm và có nhiều ý kiến khác nhau đối với việc duy trì hay bãi bỏ quy định này tại Thông tư số 20.

“Do còn có nhiều ý kiến khác nhau đối với vấn đề này, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Công thương đánh giá và đề xuất giải pháp xử lý phù hợp. Hiện Bộ Công thương đang tổng hợp để báo cáo Thủ tướng Chính phủ”,ông Dũng nói.

Trên cơ sở báo cáo tổng hợp và đề xuất của Bộ Công thương, các bộ, cơ quan, hiệp hội, doanh nghiệp liên quan, Thủ tướng Chính phủ sẽ xem xét, có ý kiến chỉ đạo trên quan điểm bảo đảm cơ sở pháp lý, đáp ứng yêu cầu quản lý, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và thực tế hoạt động kinh doanh nhập khẩu ô tô.