Triều Tiên tin tưởng tự vượt qua khủng hoảng COVID-19, WHO lo xuất hiện các biến thể mới

Cơ quan chống vi rút của Triều Tiên cho biết nước này đã có hơn 1,7 triệu người bị bệnh với 62 ca tử vong trong bối cảnh dịch lan nhanh từ cuối tháng 4.2022. Hơn 1 triệu người đã hồi phục nhưng ít nhất 691.170 người vẫn còn trong tình trạng cách ly.

Các chuyên gia bên ngoài cho biết hầu hết ca bệnh là mắc COVID-19, dù Triều Tiên chỉ xác nhận một số ít ca nhiễm SARS-CoV-2 kể từ khi thông báo đợt bùng phát dịch Omicron vào tuần trước, có thể là do không đủ khả năng xét nghiệm.

Việc không kiểm soát được đợt bùng phát dịch có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng ở Triều Tiên, khiến hệ thống chăm sóc sức khỏe bị tàn phá trong bối cảnh nước này từ chối nhận vắc xin COVID-19 do COVAX cung cấp khiến 26 triệu dân không được tiêm chủng.

Đợt bùng phát dịch ở Triều Tiên gần như chắc chắn lớn hơn thống kê do thiếu các xét nghiệm và nguồn lực để theo dõi, điều trị những người bị bệnh, gây thiệt hại thêm cho nền kinh tế kém phát triển.

Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên - KCNA cho biết ông Kim Jong Un trong cuộc họp Bộ Chính trị đảng Lao động cầm quyền hôm 17.5 đã chỉ trích các quan chức về phản ứng đại dịch ban đầu của họ, mà ông nhấn mạnh "sự non kém trong năng lực để đối phó với khủng hoảng" và đổ lỗi cho lỗ hổng vì họ "không thái độ tích cực, lười biếng và không hoạt động".

Ông kêu gọi các quan chức tăng cường kiểm soát vi rút tại các nơi làm việc, thực hiện nỗ lực gấp đôi để cải thiện nguồn cung cấp nhu yếu phẩm hàng ngày và ổn định điều kiện sống cho người dân, KCNA cho biết hôm 18.5.

Bình luận của nhà lãnh đạo Kim Jong Un được đưa ra vài ngày sau khi ông chỉ trích các quan chức về cách họ xử lý việc phân phối thuốc từ nguồn dự trữ nhà nước và phải huy động quân đội để giúp vận chuyển thuốc đến các hiệu thuốc ở thủ đô Bình Nhưỡng, vốn mở cửa 24/24 để đối phó với cuộc khủng hoảng COVID-19 do biến thể Omicron BA.2 gây ra.

KCNA nói gần 3.000 thành viên của các đơn vị y tế của Quân đội Nhân dân Triều Tiên đang giúp phân phối thuốc cho các hiệu thuốc, trong khi hơn 1,4 triệu cán bộ, giáo viên và sinh viên thuộc các ngành y tế công cộng đang được triển khai để kiểm tra, xác định những người có triệu chứng và điều trị cho họ.

Thiếu các công cụ y tế công cộng như vắc xin, thuốc kháng vi rút và các đơn vị chăm sóc đặc biệt để giảm thiểu số ca nhập viện và tử vong như các quốc gia khác, Triều Tiên dựa vào việc tìm kiếm những người có triệu chứng và cách ly họ tại các nơi tạm trú.

Trong điều kiện không có vắc xin, Triều Tiên đang sử dụng thuốc kháng sinh và các biện pháp tại nhà để điều trị COVID-19.

Để điều trị COVID-19 và các triệu chứng của nó, truyền thông nhà nước Triều Tiên đã khuyến khích bệnh nhân sử dụng thuốc giảm đau và hạ sốt như ibuprofen, amoxicillin và các loại kháng sinh khác - không chống lại vi rút nhưng đôi khi được kê đơn cho các trường hợp nhiễm khuẩn thứ phát.

Trước đây thường coi vắc xin “không phải thuốc chữa bách bệnh", các phương tiện truyền thông Triều Tiên đã khuyến cáo người dân súc miệng bằng nước muối, uống trà lonicera japonica (kim ngân) hoặc trà lá liễu ba lần một ngày.

Trong khi cảnh báo về sự bùng phát dịch, Kim Jong Un cũng nhấn mạnh rằng các mục tiêu kinh tế của ông phải được đáp ứng. Các báo cáo của truyền thông nhà nước cho thấy các nhóm lớn công nhân đang tiếp tục tập trung tại các trang trại, cơ sở khai thác, nhà máy điện và công trường, được thúc đẩy để đảm bảo công trình của họ được vận hành theo đúng lịch trình.

Trước khi thừa nhận bùng phát dịch COVID-19 hôm 12.5, Triều Tiên khẳng định có chưa từng có ca nhiễm vi rút SARS-CoV-2 nào, tuyên bố bị nhiều người nghi ngờ. Thế nhưng, việc đóng cửa biên giới cực kỳ nghiêm ngặt, cách ly quy mô lớn và tuyên truyền nhấn mạnh việc kiểm soát chống vi rút SARS-CoV-2 là vấn đề "tồn tại quốc gia" có thể đã ngăn chặn những làn sóng dịch lớn cho đến gần đây.

Không rõ liệu việc Triều Tiên thừa nhận bùng phát dịch COVID-19 có thể hiện sự sẵn sàng chấp nhận sự giúp đỡ từ bên ngoài hay không. Chính phủ của ông Kim Jong Un đã từ chối hàng triệu liều vắc xin COVID-19 được cung cấp bởi chương trình phân phối COVAX do Liên Hợp Quốc hậu thuẫn, có thể là do các yêu cầu giám sát quốc tế gắn liền với chúng.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Triều Tiên và Eritrea là hai quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc có chủ quyền chưa triển khai tiêm vắc xin COVID-19.

Trong một cuộc họp báo hôm 17.5, Tổng giám đốc WHO - Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết cơ quan này đã đề nghị gửi cho cả hai quốc gia này vắc xin, thuốc men, xét nghiệm và hỗ trợ kỹ thuật, nhưng nhà lãnh đạo Triều Tiên và Eritrea chưa phản hồi.

Ông Tedros Adhanom Ghebreyesus nói: “WHO lo ngại sâu sắc về nguy cơ lây lan thêm ở Triều Tiên, đồng thời lưu ý rằng đất nước có một số lượng đáng lo ngại những người bị các bệnh nền khiến họ có nguy cơ mắc COVID-19 nặng”.

Tiến sĩ Michael Ryan, Giám đốc điều hành chương trình y tế khẩn cấp của WHO, cho biết bất kỳ sự lây truyền nào chưa được kiểm soát ở các quốc gia như Triều Tiên và Eritrea có thể thúc đẩy sự xuất hiện của các biến thể mới, nhưng WHO sẽ bất lực trong việc hành động trừ khi hai quốc gia chấp nhận sự giúp đỡ của họ.

Đến nay, Triều Tiên vẫn phớt lờ lời đề nghị cung cấp vắc xin, thuốc men và nhân viên y tế của Hàn Quốc, nhưng các chuyên gia cho rằng Triều Tiên có thể sẵn sàng chấp nhận sự giúp đỡ từ đồng minh chính là Trung Quốc hơn.

Hãng truyền thông Yonhap (Hàn Quốc) đưa tin hôm 17.5 rằng Triều Tiên đã điều 3 máy bay đến Trung Quốc để nhận hàng y tế.

Theo Yonhap, 3 máy bay Air Koryo từ Triều Tiên đã bay đến thành phố Thẩm Dương (Trung Quốc) vào ngày 16.5 trong các chuyến bay quốc tế đầu tiên của hãng này kể từ khi đại dịch COVID-19 bắt đầu cách đây hơn 2 năm. Sau đó, 3 máy bay trở lại Triều Tiên cùng với các vật tư y tế vào cuối ngày.

"Họ có thể khai thác thêm các chuyến bay vì số lượng hàng y tế vận chuyển lần này dường như không đủ", Yonhap dẫn lời một nguồn tin đề cập đến Triều Tiên.

Chính phủ Hàn Quốc cho biết không thể xác nhận báo cáo của phương tiện truyền thông rằng Triều Tiên đã điều nhiều máy bay để chở hàng tiếp tế khẩn cấp từ Trung Quốc.

Hôm 17.5, các quan chức Triều Tiên trong cuộc họp tiếp tục bày tỏ sự tin tưởng rằng nước này có thể tự mình vượt qua cuộc khủng hoảng, với việc các thành viên Bộ Chính trị thảo luận về các cách để "liên tục duy trì cơ hội tốt trong mặt trận phòng chống dịch nói chung", KCNA cho biết.

Trong khi người ta nhìn thấy ông Kim Jong Un đeo khẩu trang lần đầu tiên sau khi Triều Tiên tuyên bố bùng phát dịch COVID-19 vào tuần trước.

Sự bùng phát COVID-19 diễn ra trong bối cảnh Triều Tiên vừa thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa lần đầu tiên sau gần 5 năm. Mục đích nhằm buộc Mỹ chấp nhận ý tưởng Triều Tiên là cường quốc hạt nhân và nhượng bộ trong đàm phán về kinh tế, an ninh.

Cũng có những dấu hiệu cho thấy Triều Tiên đang khôi phục một bãi thử hạt nhân hoạt động lần cuối vào năm 2017 để có thể chuẩn bị tiếp tục các vụ thử vũ khí hạt nhân, điều mà các quan chức Mỹ và Hàn Quốc cho rằng có thể xảy ra sớm nhất là trong tháng này.

Các hình ảnh vệ tinh thương mại gần đây về bãi thử ở Punggye-ri cho thấy công việc tân trang và chuẩn bị tại một đường hầm chưa được sử dụng ở phần phía nam của địa điểm, có lẽ sắp hoàn thành để tổ chức một vụ thử vũ khí hạt nhân, theo một phân tích công bố hôm 17.5 bởi Beyond Parallel - trang web được điều hành bởi Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế có trụ sở tại Washington (Mỹ).