Theo định hướng phát triển, có 4 huyện gồm Cần Giờ, Củ Chi, Bình Chánh, Hóc Môn sẽ đầu tư – xây dựng thành thành phố thuộc TP.HCM. Riêng huyện Nhà Bè đầu tư – xây dựng thành quận đô thị vệ tinh.
Sáng 2.6, UBND TP.HCM tổ chức hội nghị triển khai các đề án khoa học thuộc đề án đầu tư - xây dựng các huyện thành quận hoặc TP trực thuộc TP.HCM giai đoạn 2021-2023.
Tại hội nghị, đa số các ý kiến đều cho rằng việc chuyển 5 huyện thành quận hoặc thành phố là chủ trương đúng, phù hợp với xu thế của xã hội và nhu cầu phát triển của TP.HCM - đô thị lớn nhất Việt Nam.
Chuyển đổi và nâng cấp các đơn vị hành chính từ huyện lên quận hoặc thành phố là cấp thiết
Việc chuyển đổi trên sẽ tạo ra nhiều thời cơ và cơ hội tốt cho việc đầu tư, giãn cách mật độ đô thị, tạo không gian sinh kế phát triển phù hợp. Đồng thời thúc đẩy sự phát triển đồng đều các khu vực theo hướng phát huy lợi thế, đặc thù và có sự tương hỗ lẫn nhau trong chuỗi các đơn vị chính quyền đô thị vệ tinh.
Với vệc chuyển từ huyện thành quận (hoặc thành phố), TP.HCM sẽ có cơ hội thu hút đầu tư cơ sở hạ tầng, tăng cường hoạt động khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo góp phần đào tạo và phát triển chất lượng nguồn nhân lực.
Điều này cũng có tác dụng thu hút nhân lực chất lượng cao về làm việc, tham gia bộ máy công chức chính quyền tạo hiệu quả và cân đối với trình độ dân trí cao của đô thị.
Cùng với đó, giúp hoàn thiện thể chế và cơ cấu tổ chức tinh gọn, hiện đại, sáng tạo với số hóa và cải cách thủ tục hành chính ở mức cao giúp hoạt động hiệu quả, sáng tạo và mang lại chất lượng công việc cao.
Trình bày đề án, PGS.TS Vũ Tấn Hưng - Phó viện trưởng Viện Khoa học xã hội vùng Nam Bộ, kiêm Phó giám đốc Học viện Khoa học xã hội trực (thuộc Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) - cho rằng nhu cầu chuyển đổi và nâng cấp các đơn vị hành chính từ huyện lên quận hoặc thành phố trực thuộc TP.HCM ngày càng trở nên cấp thiết.
Hiện nay, hoạt động quản lý nhà nước của 5 huyện này còn một số vấn đề cần điều chỉnh. Cụ thể, hiện tổ chức bộ máy theo mô hình chính quyền nông thôn nên còn hạn chế về phân cấp, chưa quản lý và khai thác được các tiềm năng trong phát triển.
Qua đối chiếu các tiêu chuẩn khi chuyển huyện thành quận hoặc thành phố, huyện Hóc Môn, Củ Chi, Bình Chánh, Cần Giờ, Nhà Bè đã đạt phần lớn tiêu chí nhưng vẫn còn nhiều tiêu chí chưa đạt. Trong đó, huyện Bình Chánh là địa phương đạt nhiều tiêu chí nhất với 26/30 tiêu chí, huyện Cần Giờ là địa phương đạt thấp nhất chỉ có 19/30 tiêu chí.
Ông Hưng cho rằng, UBND TP và các sở ngành nên dành nguồn lực tương xứng để thực hiện đề án, rút ngắn quá trình. Đồng thời, cần xác định các đặc thù của từng huyện để phát triển hợp lý.
Về đề án hạ tầng đô thị, TS Nguyễn Ngọc Hiếu (Đại học Việt Đức) cho rằng khi chuyển đổi, các huyện cần phát huy lợi thế về địa lý cảnh quan sông nước. Mạng lưới sông, kênh rạch luôn có vai trò quan trọng, do đó tổ chức quy hoạch nên theo khung sườn sông nước. Đồng thời, phải ưu tiên phát triển đường thủy, đường bộ.
Trong đó, các đô thị cần được kết nối với nhau để tạo động lực phát triển TOD (phát triển gắn kết với giao thông công cộng). Bên cạnh đó, cần bảo quản các vùng đệm xanh cho hoạt động sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao…
Ông Hiếu cũng cho rằng các huyện có nguồn lực đất đai lớn nên khi chuyển đổi, bên cạnh việc phát triển kinh tế - xã hội còn phải có chức năng giải quyết các vấn đề môi trường cho TP như ngập lụt đô thị, ô nhiễm nước, suy thoái đất, xâm thực mặn…
Sẽ có 1 huyện lên quận, 4 huyện lên TP trực thuộc TP.HCM
Theo định hướng, huyện Cần Giờ phát triển thành TP trực thuộc TPHCM, phát triển thành phố xanh, du lịch sinh thái thân thiện môi trường, trung tâm nghỉ dưỡng chất lượng cao, có đủ sức cạnh tranh và thu hút khách du lịch với các trung tâm du lịch khác tại Việt Nam và khu vực Đông Nam Á…
Huyện Củ Chi đề xuất phát triển thành TP trực thuộc TPHCM. Huyện định hướng phát triển đô thị sinh thái thông minh, phát triển các khu du lịch sinh thái ven sông; xây dựng, phát triển các trung tâm khoa học, kỹ thuật, công nghệ cao, thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp theo hướng nông nghiệp đô thị...
Huyện Hóc Môn định hướng phát triển thành TP thuộc TP.HCM giai đoạn 2021-2030. Huyện sẽ phát triển thương mại, dịch vụ - công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp - nông nghiệp. Tận dụng tiềm năng đất đai và nguồn lực để đầu tư phát triển hạ tầng đô thị; phát triển du lịch sinh thái, nông nghiệp công nghệ cao, phát triển ngành logistic…
Huyện Bình Chánh định hướng chuyển huyện thành TP trực thuộc TP.HCM giai đoạn 2021-2025. Theo đó, huyện Bình Chánh đề ra các chương trình đột phá gồm chương trình đột phá đổi mới phát triển, đột phá hạ tầng, phát triển doanh nghiệp, khởi nghiệp sáng tạo, phát triển sản phẩm chủ lực…
Huyện Nhà Bè định hướng phát triển thành quận đô thị vệ tinh. Huyện đang tập trung xây dựng quy hoạch đô thị mang tính chiến lược, linh hoạt có tính đa địa phương, xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ và lành mạnh, giao thông thông suốt, tập trung xây dựng chính quyền số, phát triển kinh tế số…