Tổng thống Philippines tuyên bố không lùi một tấc nhưng vẫn ngại đuổi tàu Trung Quốc

Philippines đã tăng cường sự hiện diện tại các khu vực tranh chấp trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của mình, trong bối cảnh hàng trăm tàu ​​thuyền Trung Quốc ăn dầm nằm dề tại đây.

Phát biểu của ông Duterte trên truyền hình hôm qua 14.5 được đưa ra khi áp lực khiến ông phải từ bỏ việc theo đuổi mối quan hệ chặt chẽ với Trung Quốc ngày càng gia tăng. Ông Duterte buộc phải tán thành lời tuyên bố của Bộ trưởng Quốc phòng Philippines khi mô tả việc làm của phía Trung Quốc là “những hành động khiêu khích trắng trợn”.

Tuần này, Manila đã công bố kế hoạch xây dựng một trung tâm hậu cần ở đảo Thị Tứ (thuộc chủ quyền của Việt Nam, đang bị nước ngoài chiếm đóng phi pháp), được Philippines gọi là Pag-asa, hòn đảo lớn thứ hai trong quần đảo Trường Sa. Trung tâm này sẽ cho phép các đơn vị hải quân Philippines tiếp nhiên liệu và bổ sung trên đảo.

Quân đội và lực lượng tuần duyên Philippines cũng đã tăng cường tuần tra các vùng biển của quốc gia này, đồng thời công bố kế hoạch thiết lập các camera giám sát ở một số khu vực nhất định. Tháng trước, Trung Quốc cho biết Manila phải “dừng các hành động làm phức tạp tình hình và leo thang tranh chấp”.

Trong bài phát biểu được ghi lại, ông Duterte nói: “Chúng tôi hiện diện ở đây. Và tôi muốn tuyên bố một lần nữa, rằng các con tàu của chúng tôi đang ở Pag-asa và những nơi khác, chúng ta sẽ không lùi lại một tấc".

"Bạn có thể giết tôi nhưng tôi vẫn ở lại đây, nó cũng là nơi tình hữu nghị của chúng ta sẽ kết thúc", Duterte tỏ thái độ phản ứng lại những lời chỉ trích rằng sự gần gũi của chính quyền ông với Trung Quốc đã mở đường cho Bắc Kinh nhiều lần xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của Philippines.

Khi nhậm chức vào năm 2016, ông Duterte tuyên bố đã lên kế hoạch “thoát Mỹ” - đồng minh truyền thống của Philippines - để “thân Trung”. Ông bỏ qua một bên chiến thắng của Philippines trước Trung Quốc trong một vụ kiện ra tòa án quốc tế liên quan Biển Đông. Duterte chấp nhận hy sinh vụ kiện đó để đổi lấy lợi ích thương mại và đầu tư với Trung Quốc.

Duterte đã thu hút sự chú ý vào tuần trước khi nói rằng phán quyết mang tính bước ngoặt năm 2016 chỉ là một “mảnh giấy” mà ông có thể ném vào thùng rác. Nhưng trong bài phát biểu trên truyền hình tuần này, Duterte lại đổi giọng nói rằng ông "tin tưởng vào toàn bộ" phán quyết đó.

Nhưng Tổng thống Philippines cũng nhiều lần nói rằng thật điên rồ khi phản đối các yêu sách của Trung Quốc trên Biển Đông vì nó có nghĩa là một cuộc chiến tranh; gần đây ông thừa nhận rằng Trung Quốc đang kiểm soát vùng biển phía tây Philippines (tức Biển Đông).

Trong bài phát biểu trên truyền hình, Duterte nói: "Trên tất cả, tôi không muốn chống lại Trung Quốc, chúng ta có một món nợ sâu sắc về lòng biết ơn". Tuần này, cũng chính ông Duterte nói rằng lời hứa trong chiến dịch mà ông đưa ra - đi ca nô đến khu vực tranh chấp cắm cờ Philippines - thực ra là một "trò đùa" và những người tin tưởng điều đó là "ngu ngốc".

Trong một tuyên bố vào hôm qua, Thượng nghị sĩ Risa Hontiveros đã chỉ trích Phủ tổng thống vì “những tuyên bố thảm bại”.

“Tại sao Phủ tổng thống lại nói như thể là một bên bại trận? Họ nên ngừng lại việc này, bởi vì Trung Quốc là nước duy nhất đón nhận điều này và trục lợi từ nó. Có thể lý do tại sao họ không rút 200 con tàu hiện diện ở biển phía tây Philippines là vì họ nghe thấy những gì Phủ tổng thống đã nói".