Thủ tướng biểu dương các đơn vị đã giải ngân đạt trên 50% kế hoạch

Chiều ngày 3.8, tiếp tục chương trình phiên họp thường kỳ tháng 7, Chính phủ nghe các báo cáo và thảo luận về tình hình thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công, bao gồm tổng hợp kết quả 06 Tổ công tác kiểm tra, đôn đốc giải ngân vốn đầu tư công.

Theo các báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, ước giải ngân kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước từ đầu năm đến 31.7.2022 là 186.848,16 tỉ đồng, mới đạt đạt 34,47% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Có 41/51 bộ, cơ quan trung ương và 18/63 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới mức trung bình của cả nước, trong đó có 17 bộ, cơ quan trung ương có tỷ lệ giải ngân dưới 10% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.

Về chương trình phục hồi và phát triển, đến nay, 14/17 văn bản đã được ban hành. Việc giải ngân các chính sách thuộc Chương trình thống kê sơ bộ đạt khoảng 48 nghìn tỉ/301 nghìn tỉ.

Phát biểu ý kiến tại phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, vừa qua, Chính phủ đã có nhiều giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, nhưng tình hình vẫn chưa chuyển biến mạnh, giải ngân chậm vẫn là căn bệnh kéo dài nhiều năm nay.

Đặc biệt, trong bối cảnh có nhiều khó khăn, thách thức như hiện nay, tình trạng "tiền để đấy không tiêu được" là "rất xót ruột và sốt ruột".

Thủ tướng đề nghị các đại biểu thẳng thắn chỉ rõ các khó khăn, vướng mắc, nguyên nhân, trách nhiệm, đề xuất các giải pháp, những nơi làm tốt cũng phải chia sẻ kinh nghiệm, bài học.

"Đâu là vấn đề thuộc về thể chế, thẩm quyền thuộc về ai? Thuộc về Chính phủ thì Chính phủ phải làm, thuộc về các bộ thì các bộ phải làm. Nếu thuộc thẩm quyền cấp cao hơn thì chúng ta phải báo cáo Trung ương, Bộ Chính trị; cần phải chỉnh sửa các điều luật, các nghị quyết của Quốc hội thì phải báo cáo Quốc hội.

Các Bộ trưởng, trưởng ngành, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố là những người nắm rõ nhất việc này, chúng ta nắm giữ các nguồn lực mà nhìn thấy ách tắc thì chắc chắn phải sốt ruột, lo lắng, trăn trở, trừ những người vô cảm", Thủ tướng chia sẻ trăn trở với lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương.

Theo các báo cáo và ý kiến tại phiên họp, có khoảng 21 loại tồn tại, khó khăn vướng mắc về đầu tư công, thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, trong đó có phân thành 03 nhóm chính: nhóm nội dung liên quan đến thể chế, chính sách (trong các lĩnh vực đất đai, tài nguyên, môi trường, ngân sách nhà nước và công sản, xây dựng,  đấu thầu và đầu tư công); nhóm nội dung liên quan đến tổ chức triển khai thực hiện; nhóm khó khăn mang tính đặc thù của kế hoạch năm 2022.

Lãnh đạo nhiều tỉnh, thành phố, bộ, ngành có tỷ lệ giải ngân cao khẳng định bài học quan trọng nhất là đầu tư công có trọng tâm, trọng điểm, tránh dàn trải và phát huy trách nhiệm người đứng đầu, tổ chức công việc, giám sát, kiểm tra, đôn đốc. Trên phạm vi toàn quốc, trong nhiệm kỳ này, Chính phủ đã cắt giảm khoảng 5.000 dự án so với nhiệm kỳ trước, chỉ còn dưới 5.000 dự án.

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Tường Văn cho biết, so với khoảng 600 dự án đầu tư công trong nhiệm kỳ trước, số lượng các dự án trong nhiệm kỳ này của tỉnh chỉ bằng khoảng 1/8, trong đó năm 2021 khởi công mới 9 dự án và năm 2022 khoảng 12 dự án.

Cả nhiệm kỳ này, Quảng Ninh sẽ tập trung vào 10 dự án trọng điểm, có tính chất động lực phát triển với tổng vốn khoảng 40.000 tỉ đồng, như cao tốc Vân Đồn - Móng Cái 7.000 tỉ đồng, con đường mới ven sông kết nối từ cao tốc Hạ Long - Hải Phòng xuyên qua thị xã Quảng Yên, TP.Uông Bí với thị xã  Đông Triều khoảng 9.000 tỉ đồng… Đến nay, Quảng Ninh đã giải ngân được khoảng 58% trong tổng vốn hơn 11.000 tỉ đồng của năm 2022.

Tương tự, Chủ tịch  UBND tỉnh Thái Nguyên Trịnh Việt Hùng cho biết tỉnh tập trung cho các dự án lớn mang tính trọng điểm, như tuyến đường kết nối Bắc Giang - Thái Nguyên - Vĩnh Phúc - Tuyên Quang tổng mức đầu tư giai đoạn 1 khoảng 4.000 tỉ đồng và giai đoạn 2 khoảng 2.000 tỉ đồng. Hiện Thái Nguyên đã giải ngân được khoảng 59% trong tổng vốn hơn 5.000 tỉ đồng của năm 2022.

Kết luận cuộc họp, Thủ tướng ghi nhận, biểu dương các bộ, ngành, địa phương đã giải ngân tốt, đạt trên 50% và phê bình các đơn vị giải ngân dưới mức bình quân của cả nước. Trong nhiều năm qua, tỷ lệ giải ngân đầu tư công 7 tháng đầu năm thường đạt khoảng 35-40%. Tỷ lệ giải ngân cả năm của 2 năm 2020 và 2021 có tiến bộ hơn năm trước.

Thủ tướng nêu rõ, thúc đẩy giải ngân đầu tư công là nhiệm khó; năm 2022, nhiệm vụ giải ngân đầu tư công càng lớn khi lượng vốn đầu tư công (542 nghìn tỉ đồng) gấp hơn 2,5 lần năm 2016 (204 nghìn tỉ đồng) và nhiều hơn khoảng 110 nghìn tỉ đồng so với năm 2021, do ngoài vốn đầu tư trung hạn còn có nguồn vốn từ chương trình phục hồi và phát triển.

Cơ bản đồng tình với các giải pháp theo các báo cáo và phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng nhấn mạnh thêm một số nội dung.

Theo đó, phải đề cao hơn nữa trách nhiệm Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố. Các bộ ngành, địa phương tự rà soát lại các thủ tục, công việc cần triển khai để chỉ đạo thực hiện đúng quy định, tránh tiêu cực, tham nhũng; rà soát các quy định thuộc phạm vi quản lý, nếu thuộc thẩm quyền thì sửa ngay, nếu thuộc thẩm quyền Chính phủ thì đề xuất Chính phủ và báo cáo, đề xuất cấp có thẩm quyền với các vấn đề vượt thẩm quyền.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu, đề xuất điều chỉnh vốn giữa các bộ ngành, địa phương; các bộ ngành, địa phương tự điều chỉnh vốn trong nội bộ. Các bộ ngành, địa phương chưa làm tốt thì phải khiêm tốn, cầu thị, học hỏi, tham khảo các mô hình, cách làm của những nơi làm tốt như thành lập các tổ công tác, đôn đốc, giao ban hằng tháng…

Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Văn phòng Chính phủ tiếp thu các ý kiến, khẩn trương xây dựng, hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành nghị quyết về nội dung này, tạo chuyển biến thực sự trong thời gian tới.