Thu nhập giảm mạnh vì COVID-19, cuộc sống y bác sĩ gặp khó khăn

Đây là kết quả của nghiên cứu về "Tình trạng lương khu vực công đối với nhân viên y tế, tuyến đầu trong COVID-19" với 2.700 y bác sĩ các cấp do Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam phối hợp với một số đơn vị thực hiện từ tháng 9-11.2021.

Trong các nhân viên y tế tham gia cuộc khảo sát có 35,75% là nhân viên y tế cơ sở; 35,5% làm việc ở tuyến tỉnh và gần 20% ở tuyến Trung ương. Nhóm bác sĩ chiếm gần 54%, nhóm điều dưỡng chiếm hơn 21,4%, còn lại là các nhân viên y tế khác.

Trong số này, có hơn 70% nhân viên y tế thuộc diện biên chế và trên 66% có kinh nghiệm làm việc từ 5-20 năm. Xét theo mức độ nguy hiểm của nghề nghiệp, có tới 53% nhân viên y tế có tiếp xúc COVID-19 hàng ngày và 35,6% nguy cơ mắc COVID-19.

Qua khảo sát, mức lương bình quân của nhân viên y tế trong năm 2020 được xác định là 7,36 triệu đồng/tháng, thấp hơn giá sinh hoạt trung bình ở Hà Nội và TP.HCM (lần lượt là 10 triệu và 11 triệu đồng). Với mức thu nhập này, 80,9% nhân viên y tế cho biết họ có thể chi trả một phần hoặc không thể chi trả các chi phí sinh hoạt; 19,1% có thể chi trả hoàn toàn, 60% chi trả một phần và 20,9% không thể chi trả.

Khoảng 60% nhân viên y tế được hỏi cho biết họ phải cáng đáng khối lượng công việc và thời gian làm việc tăng lên đáng kể trong thời gian diễn ra đại dịch COVID-19; 48% phải làm thêm giờ. Mặc dù vậy, hơn 1/3 nhân viên y tế cho biết lương, thưởng và phụ cấp của họ đã bị giảm, và hơn 62% nhân viên tham gia hoạt động trong đợt dịch được khảo sát đến nay chưa nhận được bất kỳ một khoản phụ cấp nào.

PGS.TS Trần Xuân Bách - Trưởng nhóm nghiên cứu cho biết, có khoảng 40% trong số họ bị suy giảm về sức khỏe thể chất và 70% bị lo lắng và trầm cảm, dẫn đến 25% giảm mức độ hài lòng với công việc. Đại dịch COVID-19 không chỉ làm thay đổi các yêu cầu với công việc mà còn ảnh hưởng sâu sắc tới cuộc sống cũng như sức khỏe thể chất và tinh thần của các nhân viên y tế.

Đáng lưu ý, nói về thực trạng nhiều nhân viên y tế xin nghỉ việc thời gian qua, nhiều bệnh viện cho biết, thực tế việc dịch chuyển công việc ở nhân viên y tế là thường xuyên, kể cả trước thời điểm có dịch COVID-19. Lý do nghỉ việc không hẳn là do thu nhập giảm mà áp lực công việc kéo dài, vượt qua sức chịu đựng của họ.

Bà Nguyễn Thị Huỳnh Mai - Chánh Văn phòng Sở Y tế TP.HCM cho biết, trong năm 2020 toàn TP có 597 nhân viên y tế xin nghỉ việc. Con số này tăng lên đến 968 người trong 10 tháng đầu năm 2021, nâng tổng số nhân viên nghỉ việc lên tới 1.565 người.

Theo đại diện Sở Y tế TP.HCM, số nhân viên y tế xin nghỉ việc tăng nhẹ ở khu vực điều dưỡng, bác sĩ và một số ở trạm y tế. Dựa trên đơn thư, các trường hợp xin nghỉ do hoàn cảnh gia đình hoặc yếu tố cá nhân.

Giám đốc Sở Y tế TP.HCM Tăng Chí Thượng cho biết, hàng năm có khoảng 400-500 nhân viên y tế cơ sở xin nghỉ việc nhưng năm nay số lượng này tăng cao, đến khoảng 1.000 người. Ông Thượng nhận định có nhiều lý do khiến nhân viên y tế nghỉ việc, nhưng năm nay chắc chắn có lý do mọi người đã kiệt sức, gần 8 tháng không có được nghỉ ngày nào và họ đang có mức thu nhập thấp nên nhiều người không trụ được.