Thí điểm xuất hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền như thế nào?

Hóa đơn điện tử đã được triển khai trên toàn quốc, tuy nhiên trong lĩnh vực kinh doanh trực tiếp đến người tiêu dùng như nhà hàng ăn uống, khách sạn, siêu thị, dịch vụ vui chơi giải trí, các cửa hàng vàng... lại chưa sử dụng nhiều.

Do vậy, ngành thuế đang thí điểm triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền tới các cơ sở kinh doanh trong nhóm trên tại Hà Nội, Hải Phòng và TP.HCM để rút kinh nghiệm trước khi mở rộng ra toàn quốc.

Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền không cần có chữ ký số nhưng vẫn có giá trị pháp lý. Ngoài ra, hóa đơn được xuất liên tục với số lượng lớn kể cả ngoài giờ hay đêm khuya và cuối ngày mới phải gửi cho cơ quan thuế. Doanh nghiệp cho rằng sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có rất nhiều tiện ích.

Tại Hải Phòng

Cục trưởng Cục Thuế TP.Hải Phòng Hà Văn Trường cho biết cục đã tập trung triển khai công tác tuyên truyền ngay từ tháng 8.2022 về hóa đơn điện tử (HĐĐT) khởi tạo từ máy tính tiền trên địa bàn thành phố.

Đồng thời, cục cũng đã xây dựng và triển khai kế hoạch chi tiết đến từng phòng, từng chi cục thuế và giao chỉ tiêu thi đua tháng, quý trên cơ sở bám sát kế hoạch triển khai tổng thể của Cục Thuế. Thống kê, tính đến ngày 22.2.2023, trên địa bàn do Cục Thuế quản lý đã có gần 90% doanh nghiệp và hộ kinh doanh đăng ký thành công trên hệ thống.

Theo Cục trưởng Hà Văn Trường, Hải Phòng là một trong 3 thành phố phải hoàn thành 100% chỉ tiêu triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền giai đoạn 1. Vì vậy, trong thời gian tới, Cục Thuế Hải Phòng sẽ tăng cường công tác tuyên truyền vận động người nộp thuế thuộc đối tượng triển khai thực hiện đăng ký, sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền.

Đại diện lãnh đạo Cục Thuế cho biết một số doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực siêu thị, chuỗi nhà hàng dùng phần mềm quản lý của nước ngoài đang sử dụng HĐĐT không có mã của cơ quan thuế theo hình thức in phiếu tính tiền cho khách hàng từ máy tính tiền tại các quầy thanh toán, sau đó khách hàng tự quét mã QR Code trên phiếu tính tiền để nhận HĐĐT không có mã của cơ quan thuế.

Hiện nay, có khá nhiều chi nhánh, cửa hàng kinh doanh muốn triển khai phải phụ thuộc vào đơn vị chủ quản ở ngoại tỉnh. Đồng thời, trong quá trình thực hiện, không ít cửa hàng, hộ kinh doanh có tâm lý e ngại về thời gian chỉnh sửa hệ thống, kinh phí kết nối và đặc biệt là tính bảo mật của dữ liệu.

Một vấn đề cũng khiến các cơ sở kinh doanh thương mại bán lẻ, kinh doanh dịch vụ ăn uống theo mô hình hệ thống cửa hàng bán trực tiếp đến người tiêu dùng gặp khó khăn như việc hạch toán toàn bộ hoạt động kinh doanh được thực hiện tại trụ sở chính nhưng hệ thống máy tính tiền kết nối với máy tính chưa đáp ứng điều kiện kết nối chuyển dữ liệu với cơ quan thuế.

Trước những vấn đề khó khăn được phản ảnh từ phía đại diện Cục Thuế, Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh và cá nhân Nguyễn Thị Lan Anh khẳng định Tổng cục Thuế rất chia sẻ với những khó khăn từ phía cơ quan thuế và đặc biệt là những khó khăn của người nộp thuế khi bắt đầu sử dụng hệ thống HĐĐT được khởi tạo từ máy tính tiền.

Tại TP.HCM

Phó cục trưởng Cục Thuế TP.HCM Nguyễn Tiến Dũng cho biết kết quả triển khai thực hiện đăng ký thành công sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền ở Cục Thuế TP.HCM đến 17.2.2023 đạt 15,5 % kế hoạch triển khai đợt 1.

Theo Phó cục trưởng Nguyễn Tiến Dũng, tỷ lệ người nộp thuế là các doanh nghiệp và hộ kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền còn chưa đạt yêu cầu trong giai đoạn đầu là do hiện nay hầu hết người nộp thuế còn e ngại về chi phí để đồng nhất việc xuất hóa đơn từ máy tính tiền trên toàn hệ thống, đặc biệt là mô hình chuỗi siêu thị.

Bên cạnh ý kiến của lãnh đạo Cục Thuế TP.HCM, đoàn khảo sát của Tổng cục Thuế cũng đã trực tiếp lắng nghe ý kiến của đại diện lãnh đạo các đơn vị thuộc và trực thuộc Cục Thuế và đại diện một số doanh nghiệp triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền trong giai đoạn 1.

Tại Hà Nội

Cục Thuế TP.Hà Nội là một trong 3 cục thuế (cùng với Hải Phòng và TP.HCM) được Bộ Tài chính tập trung triển khai giai đoạn đầu hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Theo đó, đơn vị này đã chuẩn bị những điều kiện quan trọng để triển khai thành công hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Theo Phó cục trưởng Cục Thuế Hà Nội Nguyễn Anh Dũng, xác định nội dung triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong chuyển đổi số trong năm 2023 nên ngay từ những ngày đầu triển khai, Cục Thuế đã lập kế hoạch, phân công, chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tập trung thực hiện đồng loạt và thống nhất nhằm đảm bảo công tác triển khai đạt kết quả tốt nhất.

Cục Thuế đã rà soát, lập danh sách doanh nghiệp, hộ kinh doanh thuộc đối tượng sử dụng máy tính tiền kết nối với cơ quan thuế. Tính đến ngày 13.2, tại thành phố dự kiến có 6.838 doanh nghiệp, hộ kinh doanh thuộc diện triển khai, trong các lĩnh vực trực tiếp liên quan đến giao dịch với người tiêu dùng như nhà hàng, khách sạn, siêu thị, cửa hàng bán lẻ, khu vui chơi giải trí, kinh doanh vàng bạc... do đặc thù các ngành này có phát sinh lượng giao dịch lớn trong 1 ngày.

Ông Nguyễn Anh Dũng nhấn mạnh yếu tố quan trọng nhất để triển khai thành công chương trình lần này chính là sự đồng thuận của người nộp thuế và người dân trên địa bàn. Hiện nay vẫn còn một số trường hợp người nộp thuế có tâm lý e ngại, chưa sẵn sàng để chuyển sang sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Vì vậy, Cục Thuế sẽ là cầu nối giữa các nhà cung cấp giải pháp với doanh nghiệp, người nộp thuế khi chuyển đổi sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, đồng thời luôn có bộ phận thường trực hỗ trợ triển khai (email, điện thoại...) để kịp hướng dẫn, tháo gỡ các khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai.

Phó cục trưởng Nguyễn Anh Dũng cũng cho biết cục đã chỉ đạo tới toàn thể các đơn vị thuộc Cục Thuế cần thực hiện nghiêm túc rà soát lại các đối tượng thuộc danh sách người nộp thuế thuộc diện có thể lựa chọn sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế khởi tạo từ máy tính tiền, tháo gỡ vướng mắc, đồng thời phải tuyên truyền mạnh mẽ hơn nữa các lợi ích của hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền so với hóa đơn điện tử có mã thông thường để doanh nghiệp, hộ cá nhân kinh doanh hiểu, đồng thuận cùng Cục Thuế triển khai thành công trên địa bàn.

Bà Nguyễn Thị Lan Anh cho biết Bộ trưởng Bộ Tài chính đã có chỉ đạo quyết liệt về công tác triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo máy tính tiền đối với một số hoạt động kinh doanh cung cấp hàng hóa, dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng.

Theo đó, Tổng cục Thuế đã chỉ đạo các cục thuế thực hiện rà soát, xác định và lập danh sách chi tiết các đối tượng sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế, bao gồm: trung tâm thương mại; siêu thị; nhà hàng; khách sạn; dịch vụ; cơ sở kinh doanh bán lẻ, kinh doanh dịch vụ ăn uống theo mô hình hệ thống cửa hàng.

Theo Vụ trưởng Nguyễn Thị Lan Anh, với việc xây dựng hệ thống các giải pháp và chính thức vận hành hệ thống hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền từ ngày 15.12.2022. Đến nay, việc triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền trên phạm vi toàn quốc bước đầu đã ghi nhận những kết quả nhất định, mặc dù kết quả này còn khá khiêm tốn.

Với việc hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, doanh nghiệp, hộ kinh doanh lựa chọn hình thức hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế khởi tạo từ máy tính tiền như: có chữ ký số, tài khoản giao dịch thuế điện tử, máy tính hoặc thiết bị điện tử có kết nối internet, phần mềm lập hóa đơn điện tử.

Như vậy, chỉ cần sử dụng phần mềm hóa đơn điện tử đáp ứng chuẩn định dạng dữ liệu hóa đơn theo quy định, có thể gắn mã của cơ quan thuế ngay khi hóa đơn được khởi tạo mà không mất thời gian chờ đợi như hình thức hóa đơn có mã thông thường; bản in ra của hóa đơn có giá trị pháp lý, là chứng từ hợp pháp khi xác định nghĩa vụ thuế; không bắt buộc phải có chữ ký số của người bán trên từng hóa đơn; trường thông tin về người mua trên hóa đơn có thể là mã số thuế hoặc CMND/CCCD/hộ chiếu.

"Ngoài ra, dữ liệu hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có thể gửi cuối ngày chứ không phải gửi từng hóa đơn điện tử có mã thông thường. Do đó, không phải đầu tư thêm trang thiết bị, không gây tốn kém, phiền hà cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh mà có thể chi phí sử dụng hóa đơn còn thấp hơn so với sử dụng hóa đơn điện tử có mã thông thường.", bà Lan Anh nhấn mạnh.

Thời gian tới, theo Vụ trưởng Nguyễn Thị Lan Anh, Bộ tài chính sẽ tiếp tục chỉ đạo, quyết liệt rà soát, xử lý vi phạm đối với các cơ sở kinh doanh không xuất hóa đơn kịp thời cho người mua khi cung cấp hàng hóa, dịch vụ để thúc đẩy các doanh nghiệp, hộ kinh doanh trong lĩnh vực bàn hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng xuất hóa đơn theo quy định của pháp luật.