Tăng thuế môi trường - 'Đồng tiền của tôi đi đâu?'

Nghe qua thì có vẻ là tin mừng. Phen này môi trường Việt Nam hẳn là sạch vào hàng top thế giới. Và khách du lịch, nhà đầu tư cũng đừng hòng sang lợi dụng được Việt Nam xăng dầu giá rẻ nữa !?

Nhưng người dân ngã ngửa ra khi được biết thuế đánh lên xăng dầu để bảo vệ môi trường thì thu nhiều nhưng lại... chi ít cho bảo vệ môi trường. Năm 2016, thu thuế bảo vệ môi trường lên đến hơn 38 ngàn tỉ đồng, nhưng chi cho bảo vệ môi trường lại chỉ ở mức 12,2 ngàn tỉ đồng!

Dân tình xôn xao, người người thắc mắc: Vậy thì số tiền còn lại của tôi đi đâu?

Người ta lại tiếp tục được sửng sốt hơn khi nghe Bộ Tài chính giải thích, khoản thu từ thuế bảo vệ môi trường không phải là khoản thu mang tính đối giá và hoàn trả trực tiếp, không quy định sử dụng cho các nhiệm vụ chi cụ thể mà được sử dụng để bố trí, đảm bảo an ninh quốc phòng, trật tự an toàn xã hội, thực hiện chính sách cải cách tiền lương theo quy định...

Vậy ra thuế môi trường lại là thứ thuế... tổng hợp các loại thuế trên đời? Như vậy hóa ra thuế môi trường là trên danh nghĩa, còn thực chất nó là thứ thuế... thập cẩm, bao gồm cả "thuế" an ninh quốc phòng, "thuế" trật tự an toàn xã hội, "thuế" cải cách tiền lương...

Và quả thực, nếu Bộ Tài chính đặt ra thêm những thứ thuế mới như vậy thì người dân sẽ không lọt lỗ tai, bởi chẳng ở đâu lại có những thứ thuế “giàu trí tưởng tượng” như thế cả!

Thế cho nên, hẳn nhiên là các thứ "thuế" an ninh quốc phòng, "thuế" trật tự an toàn xã hội, "thuế" cải cách tiền lương... đành phải được Bộ Tài chính khoác lên chung một cái áo là thuế... bảo vệ môi trường!?

Nhưng người dân thì muốn Bộ Tài chính phải sòng phẳng, và tất nhiên yêu cầu sòng phẳng luôn là chính đáng. Thuế bảo vệ môi trường thì phải chỉ là để chi bảo vệ môi trường, nếu nó thực tế bao gồm để chi cả những khoản chi khác thì phải gọi nó là thuế tổng hợp. Hay dân dã thì gọi thuế bảo vệ môi trường của Bộ Tài chính là thuế... thập cẩm!

Và tất nhiên, một mặt hàng xăng dầu mà lại bỗng dưng phải gánh thứ thuế tổng hợp của các loại thuế, thì quả là vô lý ngoài sức tưởng tượng !

Và cái sự vô lý ngoài sức tưởng tượng này, đương nhiên gây phản cảm, bất bình trong nhân dân. Chẳng ai lại muốn khi mua xăng dầu thì lại... tiện thể đóng luôn tổng hợp các loại thuế trên đời cả!

Cho nên khi người dân đi mua chỉ 1 lít xăng dầu mà cũng lại... tiện thể bị thu luôn các khoản thuế trên đời, thì quả thực việc tính thuế như vậy xem ra rất tùy tiện. Thuế là phải chính xác, đúng đối tượng, minh bạch, chứ không phải... thu tiện thể, thu cái này bù cho cái kia, 1 mặt hàng gánh tổng các loại thuế được!

"Tiền thuế là của nhân dân, do nhân dân đóng góp để phục vụ cho lợi ích của nhân dân". Cho nên Bộ Tài chính phải tính thuế cho đúng bản chất như thế, làm sao để nhân dân muốn đóng thuế để phục vụ cho lợi ích của họ, chứ không phải để hoang mang: "Đồng tiền của tôi đi đâu"?

Chưa hết, nền kinh tế phát triển phải bằng năng lượng là xăng dầu, chứ không thể bằng nước lã được. Nay ngành năng lượng bị Bộ Tài chính đánh thuế "cấm vận" như vậy, trong khi máy móc lại chưa thể chạy bằng nước lã, thì liệu sức khỏe nền kinh tế có bị "hết hơi"?

Phạm Mạnh Hà