Sứ quán Triều Tiên cho thuê mặt bằng thu tiền mặt

Báo New York Times (NYT) ngày 7.10 kểtừ nhiều năm qua, người hàng xóm luôn phàn nàn tiếng ồn phát ra từ Sứ quán Triều Tiên ở phía nam thủ đô Sofia của Bulgaria.

Mỗi tuần, cơ quan này cho thuê mặt bằng tổ chức tiệc tùng, liên hoan, tiệc cưới đến tận khuya, cho thuê cả dịch vụ bắn pháo bông từ trên nóc nhà.

Bà hàng xóm Bonka Nikolova cho biết từng gọi báo cảnh sátnhưng lực lượng này đành chịu thuavì tòa nhà hưởng quyền miễn trừ ngoại giao cấp cho chính phủ Triều Tiên.

Sứ quán Triều Tiên ở Sofia có nhiều nhà trong hai khuôn viên, một là khu sứ quán. Khách bộ hành đi ngang qua có thể xem bảng triển lãm các ảnh như ảnh lãnh đạo Kim Jong-un tươi cười trước đám đông, hoặc ảnh các tên lửa mà Bình Nhưỡng vừa phóng trong thời gian qua.

Khu sự kiện Terra thuộc Sứ quán Triều Tiên ở Bulgaria

Hai là khu sự kiện Terra, nơi từng là nhà riêng của Đại sứ Triều Tiên. Các ảnh chụp giới thiệu Công ty Terra cho thấy bên trong là những hành lang có chân nến, các tấm màn vàng và tranh của các nữ vũ công ba-lê.

Khu Terra được cho thuê mặt bằng để chụp ảnh đăng bìa tạp chí, thực hiện mẫu quảng cáo trên TV và quay video ca nhạc.

Cũng có không gian cho các ngân hàng thuê, nhưng hoạt động kinh doanh chính là cho thuê mặt bằng tổ chức tiệc cưới, các sự kiện của công ty.

Không nhiều người đến dự các sự kiện này cho biết họ trải qua một đêm trong khu đất của Triều Tiên. Cô Bilyana Dimitrova từng dự đám cưới của bạn ở Terra, nói: ''Tôi biết là trụ sở sứ quán cũ, nhưng không biết là của Triều Tiên. Bầu không khí ở đó rất vui”.

Bà Anelia Baklova là người phát ngôn của Terra, cho NYT biết qua một e-mail: công ty có hợp đồng thuê mặt bằng dài hạn với Sứ quán Triều Tiên, từ trước khi LHQ ra những nghị quyết trừng phạt Triều Tiên cùng những sắc lệnh mà Tổng thống Mỹ Donald Trump kýnhằm cô lập chế độ Kim Jong-un về mặt kinh tế.

Bà Baklova cho biết: sau lệnh trừng phạt mới nhất của LHQ, Terra ‘đóng băng’ khoản tiền thuê mặt bằngnhưng công ty cũng không bị giải tỏa vì “đã chi khá nhiều tiền để nâng cấp và bảo trì” tòa nhà.

NYT gởi e-mail đề nghị Sứ quán Triều Tiên bình luận, nhưng không được hồi âm.

Sứ quán Triều Tiên ở Sofia

Sử dụng cơ sở ngoại giao không đúng mục đích

Tờ báo Mỹ cho biết có khoảng 40 Sứ quán của Triều Tiên đều có những hoạt động ‘kinh doanh đời sống’ tương tự.

Vài quốc gia đã dẹp những hoạt động kinh doanh mà Sứ quán Triều Tiên cho thuê mặt bằng. Hồi tháng 5, Đức đóng cửa một khách sạn hoạt động trong khu vực của đoàn ngoại giao Triều Tiên.

Nhưng chính phủ Ba Lan và Bulgaria cho đến nay chưa thể ngăn chặn những hoạt động “kiếm thêm” này. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Bulgaria nói: Bộ đã liên tục đề cập chuyện cho thuê mặt bằng với các quan chức Triều Tiên ở Sofia, yêu cầu họ “chỉ sử dụng cơ sở ở Sofia cho hoạt động lãnh sự và ngoại giao”.

Không như chủ mặt bằng, Công ty Terra đã ráng trở thành một hàng xóm thân thiện. Người dân sống gần khu này nói trước khi cho thuê mặt bằng tiệc tùng có bắn pháo bông, họ đều được báo trước một ngày và công ty hứa màn phục vụ này sẽ kết thúc lúc 22 giờ.

Theo NYT, sứ quán Triều Tiên ở khối Đông Âu cũ từng được cấp khuôn viên rộngnên các quan chức ngoại giao Triều Tiên có nhiều nguồn thu ngoại tệ.

Ví dụ tại Ba Lan, 40 công ty khai địa chỉ hoạt động ở Sứ quán Triều Tiên tại thủ đô Warsaw, gồm một công ty dược, nhiều công ty quảng cáo và một câu lạc bộ du thuyền. Không thể rõ các doanh nghiệp này sử dụng bao nhiêu nhân viên ở cơ sở ngoại giao này.

Lò mổ bò dưới tầng hầm Sứ quán Triều Tiên ở Ấn Độ

Theo NYT, các sứ quán Triều Tiên cần phải kiếm tiền để sống và gởi về gia đìnhvì Bình Nhưỡng không cấp kinh phí.

Từ hàng chục năm qua, các sứ quán Triều Tiên đều có những kế hoạch kiếm tiền mặt, hầu hết là phi pháp, ‘lách’ luật quốc tế hiện hành.

Các nhà ngoại giao và chiến hữu làm trung gian các vụ mua bán vũ khí, ma túy, bò cái, buôn lậu rượu, thuốc lá, xe hạng sang cùng bất kỳ mặt hàng nào có thể nhập khẩu miễn thuế và sau đó họ bán lại để kiếm lời.

Marcus Noland từng nghiên cứu Triều Tiên, hiện là phó chủ tịch Viện kinh tế quốc tế Peterson (Mỹ), nói: “Cha vợ quá cố của tôi từng là đại sứ. Lúc còn sống, ông kể tôi nghe nhiều năm trước, giới ngoại giao ở Ấn Độ đều biết nếu muốn mua bò, bạn có thể gõ cửa sau Sứ quán Triều Tiên ở New Delhi. Dưới tầng hầm, họ có lò mổ”.

Sứ quán Triều Tiên ở New Delhi

Dù đang bị cấm vận, Triều Tiên đạt 6,5 tỉ USD ở mảng thương mại. Các nhà phân tích ước tính nguồn thu từ sứ quán chỉ chiếm một phần nhỏ so với các hoạt động dịch vụ kín của Triều Tiên với nước ngoài, gồm cho thuê vệ sĩ Triều Tiên khi các nhà độc tài không tin công dân nước họ. Hoặc là cử số nhân công Triều Tiên ra nước ngoài lao động để kiếm tiền về cho tổ quốc, và các công ty nhà nước xuất khẩu tên lửa đạn đạo cùng các loại vũ khí cho các nước như Syria.

Trong vài trường hợp, các nhà ngoại giao Triều Tiên liên quan những vụ mua bán vũ khí. Ví dụ bí thư thứ ba của Sứ quán Triều Tiên ở Bắc Kinh có việc phụ là nhân viên của Công ty thương mại Haegeumgang.

Theo một báo cáo LHQ, công ty trên cung cấp tên lửa đất đối không và hệ thống radar cho Mozambique. Haegeumgang cũng bán máy móc, và trong một quảng cáo các sản phẩm này trên một trang web Trung Quốc năm 2014, công ty này đăng ký địa chỉ Sứ quán Triều Tiên ở Bắc Kinh.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc không hồi âm với bản fax đặt các câu hỏi của NYT.

Nhân viên sứ quán ra chợ đen mua đi bán lại kiếm lời

Tờ báo Mỹ nêu tiếp: các nhà ngoại giao Triều Tiên đã hoạt động kinh doanh từ ít nhất năm 1976. Năm đó, cảnh sát Na Uy từng theo dõi, phát hiện từng nhân viên Sứ quán Triều Tiên ở Oslo đều dính líu vụ nhập khẩu và bán 10.000 chai rượu và 100.000 điếu thuốc lá.

Ngày nay, lệnh trừng phạt đã buộc nhiều sứ quán Triều Tiên kéo giảm tham vọng kiếm ngoại tệ. Một số sứ quán cố gắng kín tiếng hết sức có thể.

Ví dụ Sứ quán Triều Tiên ở London (Anh),người hàng xómchỉ thấy vài chiếc xe hạng sang màu đen, hiếm thấy dấu hiệu sự sống trong tòa nhà.

Theo NYT, sự bí ẩn này có một giả thiết, của Kim Joo-il, một cựu tùy viên quân sự Triều Tiên bỏ trốn và đến London định cư năm 2007. Ông nói thường trông thấy những nhân viên Sứ quán Triều Tiên đến các khu chợ đen:

“Ở đó, họ mua những mặt hàng đã qua sử dụng như dụng cụ làm bếp, đồ chơi, búp bê, đồ dùng điện tử, rồi đem về lau rửa, sửa chữa rồi bán lại, những người khác thì gởi các hàng hóa này về Triều Tiên”.