Sử dụng hóa đơn giấy lãng phí 2.500 tỉ đồng mỗi năm

Đó là thông tin được ông Nguyễn Đại Trí, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế đưa ra tại Tọa đàm "Đưa hóa đơn điện tử vào cuộc sống" ngày 24.10.

Đến nay, số lượng doanh nghiệp sử dụng hóa đơn điện tử đã tăng lên theo từng năm. Nếu như đến hết năm 2016, mới có khoảng 700 - 800 doanh nghiệp sử dụng hóa đơn điện tử thì đến hết tháng 6.2017, đã có khoảng 2.700 doanh nghiệp với 300 triệu hóa đơn điện tử được ghi nhận. Tuy nhiên, lộ trình tiếp theo vẫn là phải đưa hóa đơn điện tử phủ sóng rộng hơn tiến tới thay thế hóa đơn giấy.

Theo ông Trí, hiện nay có 3 loại hóa đơn điện tử. Loại thứ nhất là hệ thống hóa đơn tự xây dựng của các doanh nghiệp, thứ hai là hóa đơn điện tử sử dụng qua tổ chức trung gian cung cấp dịch vụ hợp đồng điện tử, thứ ba là hợp đồng điện tử có xác thực của cơ quan thuế.

Với hóa đơn xác thực, khi có nhu cầu, doanh nghiệp kết nối với cơ quan thuế thực hiện lập hóa đơn và cơ quan thuế sẽ xác thực cấp hợp đồng điện tử với mã xác thực. Với hai nhóm hóa đơn còn lại, trong Nghị định cũng sẽ đặt ra vấn đề định kỳhoặc tùy theo tính chất có thể hàng ngày, thậm chí online tùy theo công việc.

Các doanh nghiệp đang vận hành hóa đơn điện tử tiếp tục vận hành, các doanh nghiệp hiện nay đang dùng hóa đơn giấy thì tùy theo mức độ có thể xây dựng hoặc có thể thông qua tổ chức trung gian. Còn với doanh nghiệp thuộc diện phải mua hóa đơn của cơ quan thuế, doanh nghiệp mới thành lập thì phải dùng hóa đơn điện tử có mã xác thực của cơ quan thuế.

"Hóa đơn điện tử được xem là cú híchlớn trong cải cách hành chính thuế, giúp doanh nghiệp cải thiện môi trường kinh doanh và lành mạnh hóa nền tài chính. Tuy nhiên, nhìn một cách tổng thể, việc chuyển đổi này chưa đạt được kết quả như mong đợi bởi vẫn có không ít doanh nghiệp "ngại" minh bạch tìm cách chậm triển khai... Do đó, để hóa đơn điện tử nhanh chóng đi vào cuộc sống cần có giải pháp", ông Trí nói.

Trong khi đó, ông Đậu Anh Tuấn - Trưởng Ban Pháp chế Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) - cho rằng hóa đơn điện tử giúp minh bạch trong giao dịch, giúp doanh nghiệp tránh được các rủi ro như hóa đơn giả, hóa đơn của doanh nghiệp bỏ trốn, hóa đơn bất hợp pháp như lâu nay.

"Đấy chính là những lợi ích lớn của hợp đồng điện tử, khi mọi giao dịch được minh bạch hóa sẽ giảm thất thu ngân sách, giúp môi trường kinh doanh bình đẳng, khi cơ quan thuế có đầy đủ dữ liệu thì có thể phân tích biết được những lĩnh vực có nguy cơ thất thu thuế cao và tiến hành các hoạt động giám sát, điều rất là khó với hóa đơn giấy hiện tại.

Áp dụng hóa đơn điện tử sẽ giảm được rất nhiều nhân lực, chi phí quản lý cho ngành thuế như trong các khâu phải cử người đi xác minh hóa đơn. Đối với doanh nghiệp thì lợi ích là giảm rủi ro về hóa đơn giả và những trục trặc về thủ tục thuế mà trước đây không kiểm soát được. Đó là chưa kể đến các chi phí tiết kiệm được khi không phải in hóa đơn giấy, so với hiện nay, mỗi năm chúng ta phải in 4 tỉ hóa đơn giấy", ông Tuấn cho hay.

Theo ông Tuấn, điều doanh nghiệp lo ngại nhất khi triển khai hóa đơn điện tử là việc áp dụng công nghệ thông tin liệu có phù hợp hay không, nhất là đã có tình trạng nghẽn mạng khi doanh nghiệp kê khai thuế điện tử.

Lo ngại thứ hai là kết nối đồng bộ giữa các cơ quan quản lý nhà nước với nhau vì việc kết nối không tốt, rời rạc thì thiệt hại trực tiếp là doanh nghiệp.

Lo ngại thứ ba là về chi phí, nhất là đối với các doanh nghiệp nhỏ, doanh thu thấp.

Lo ngại thứ tư là về lộ trình áp dụng, theo phương án ngành thuế đưa ra từ 1.1.2018 áp dụng ngay đối với các doanh nghiệp nguy cơ rủi ro cao, từ 1.7.2018 áp dụng với các doanh nghiệp còn lại thì liệu có quá gấp hay không khi từ nay đến đó thời gian không còn dài.

Doanh nghiệp cũng lo ngại khi áp dụng hóa đơn điện tử việc kết nối với hệ thống hóa đơn giấy hiện tại thế nào trong các trường hợp cần thiết, vì vậy cơ quan thuế cần lường trước các rủi ro có thể phát sinh.