Sau lời cảnh báo, Mỹ chưa phát hiện việc Trung Quốc hỗ trợ kinh tế và quân sự cho Nga

Đây được cho là diễn biến đáng hoan nghênh trong mối quan hệ căng thẳng Mỹ-Trung.

Các quan chức Mỹ nói với Reuters trong những ngày gần đây rằng họ vẫn cảnh giác về sự ủng hộ lâu dài của Trung Quốc với Nga nói chung, nhưng sự hỗ trợ kinh tế và quân sự mà họ lo lắng đã không thành hiện thực, ít nhất là vào lúc này.

Tổng thống Joe Biden đang chuẩn bị cho chuyến công du châu Á vào cuối tháng 5.2022, bị chi phối bởi cách đối phó với sự trỗi dậy của Trung Quốc và chính quyền ông sắp đưa ra chiến lược an ninh quốc gia đầu tiên về sự nổi lên của Trung Quốc như một cường quốc.

"Chúng tôi chưa thấy Trung Quốc hỗ trợ quân sự trực tiếp cho cuộc chiến của Nga với Ukraine hoặc tham gia vào các nỗ lực có hệ thống để giúp Nga tránh các lệnh trừng phạt của chúng tôi. Chúng tôi tiếp tục theo dõi Trung Quốc và bất kỳ quốc gia nào khác có thể hỗ trợ Nga hoặc tránh các lệnh trừng phạt của Mỹ và đối tác", một quan chức chính quyền Biden nói với Reuters.

Cũng như việc không ủng hộ trực tiếp nỗ lực chiến tranh của Nga, Trung Quốc đã tránh ký hợp đồng mới giữa các nhà máy lọc dầu quốc doanh của họ với Nga, bất chấp việc giảm giá mạnh.

Tháng 3.2022, Tập đoàn Sinopec do nhà nước Trung Quốc điều hành đã đình chỉ các cuộc đàm phán về khoản đầu tư lớn vào hóa dầu và liên doanh tiếp thị khí đốt ở Nga.

Tháng trước, đặc phái viên Mỹ tại Liên Hợp Quốc ca ngợi việc Trung Quốc bỏ phiếu trắng trong các cuộc bỏ phiếu của Liên Hợp Quốc để lên án cuộc tấn công của Nga vào Ukraine là một "chiến thắng", nhấn mạnh cách Trung Quốc thực thi hành động cân bằng giữa Nga và phương Tây có thể là kết quả tốt nhất cho Mỹ.

Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn từ chối lên án hành động của Nga ở Ukraine và chỉ trích các biện pháp trừng phạt sâu rộng của phương Tây với Nga.

Khối lượng thương mại giữa Nga và Trung Quốc cũng tăng vọt trong quý đầu tiên. Hai bên tuyên bố quan hệ đối tác "không có giới hạn" vào tháng 2.2022.

Hôm 2.5, Đại sứ quán Trung Quốc ở Washington đã phát đi một bản tin dài 30 trang cáo buộc Mỹ đã tung tin "giả" để làm mất uy tín của Trung Quốc với Ukraine, bao gồm cả thông qua một vụ rò rỉ báo chí hồi tháng 3.2022 rằng Nga đã tìm kiếm sự giúp đỡ quân sự của Trung Quốc.

Đại sứ quán lưu ý rằng các quan chức Mỹ kể từ đó cho biết không thấy bằng chứng nào về việc Trung Quốc cung cấp hỗ trợ như vậy.

Bản thân Joe Biden không nói về việc Trung Quốc giúp Nga kể từ khi nói với các phóng viên tại Brussels ngày 24.3 rằng trong cuộc điện đàm với Chủ tịch Trung Quốc - Tập Cận Bình, cho biết “ông ta đảm bảo rằng mình hiểu rõ hậu quả".

Ngoại trưởng Mỹ - Antony Blinken nói với Ủy ban Đối ngoại Thượng viện vào tuần trước rằng Trung Quốc đang đối phó với "rủi ro uy tín đáng kể" khi trở thành đồng minh của Nga và rằng "hiện tại chúng tôi không nhận thấy sự hỗ trợ đáng kể từ Trung Quốc với các hành động quân sự của Nga".

Biden sẽ đến thăm Tokyo (Nhật Bản) và Seoul (Hàn Quốc) trong chuyến đi đầu tiên của ông đến châu Á trên cương vị Tổng thống Mỹ - chuyến đi sẽ không bao gồm điểm dừng ở Trung Quốc. Ông Biden cũng sẽ gặp gỡ các nhà lãnh đạo Ấn Độ và Úc trong cuộc họp Quad (bộ tứ Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ, Úc) ở Tokyo.

Trung Quốc đã đưa Nga trở thành một phần quan trọng trong chiến lược chính sách đối ngoại của mình để chống lại phương Tây. Các trợ lý của ông Biden từng lo lắng rằng ông Tập Cận Bình đang lên kế hoạch hỗ trợ trực tiếp cho Tổng thống Vladimir Putin nếu trận chiến của Nga ở Ukraine phải đối mặt với những thất bại.

Họ đã được thông báo rằng điều này đã không xảy ra cho đến nay, nhưng Mỹ và các đồng minh đang tiếp tục theo dõi chặt chẽ mức độ hỗ trợ, quan chức này cho biết.

Bonnie Glaser, một chuyên gia về châu Á tại Quỹ Marshall (Mỹ), cho biết những cảnh báo rõ ràng của Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) cho đến nay đã được đền đáp.

"Đã có thông điệp nhất quán rằng nếu Trung Quốc làm như vậy, họ sẽ phải đối mặt với hậu quả nghiêm trọng. Có vẻ như cho đến nay, Trung Quốc vẫn chưa làm”, Bonnie Glaser cho hay.

Tuy nhiên, các quan chức Mỹ vẫn lo ngại về việc Trung Quốc từ chối lên án các hành động của Nga ở Ukraine và tiếp tục ngụy tạo thông tin sai lệch về cuộc chiến.

Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ - Wendy Sherman hôm 21.4 cho biết Trung Quốc đã "nhiều lần vẽ ra những điểm tương đương sai lệch giữa cuộc tấn công của Nga và các hành động tự vệ từ Ukraine".

Bà Wendy Sherman nói thêm: "Cần nói rõ, Trung Quốc đã và đang làm những việc không giúp ích gì cho tình hình này".