Philippines cho phép Mỹ sử dụng căn cứ quân sự để hỗ trợ Đài Loan

Đại sứ Philippines tại Mỹ, Jose Manuel Romualdez - một quan chức thân cận của Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. và có ảnh hưởng mạnh mẽ đối với các chính sách an ninh và đối ngoại của nhà lãnh đạo mới - đã bày tỏ lo ngại về căng thẳng gia tăng giữa Mỹ và Trung Quốc trong cuộc phỏng vấn với Nikkei.

“Không ai muốn có bất kỳ cuộc chiến tranh hay đối đầu nào. Chúng tôi muốn yêu cầu cả hai nước giảm bớt căng thẳng bằng cách đối thoại nhiều hơn, và sau đó cố gắng giải quyết tất cả những vấn đề này, bởi vì đó là phần của thế giới”, ông Romualdez nói.

Manila hiện có lập trường trung lập về tình trạng của Đài Loan, đảo tự trị mà Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền. Các nhà phân tích hiện đang đánh giá về việc tân Tổng thống Philippines Marcos - người đã nhấn mạnh việc cải thiện quan hệ với Mỹ - có sẵn sàng hợp tác với Washington trong một cuộc khủng hoảng quân sự Đài Loan có thể xảy ra trong nhiệm kỳ 6 năm của ông hay không.

Romualdez cho biết, tổng thống tiền nhiệm của Philippines, Rodrigo Duterte, đã bày tỏ sự cởi mở trong việc để các lực lượng Mỹ sử dụng các căn cứ quân sự của Philippines nếu xung đột tại Đài Loan nổ ra. Tuy nhiên, rất ít dấu hiệu cho thấy có các cuộc thảo luận giữa Manila và Washington về khả năng như vậy.

Dưới thời ông Marcos, Manila đã có dấu hiệu thay đổi hướng đi đối với Trung Quốc. Chính quyền của ông Marcos hiện được cho là đang xoay trục sang Mỹ - đối tác an ninh lâu dài của Philippines.

Một cuộc xung đột về Đài Loan sẽ đe dọa làm gián đoạn dòng chảy tự do của hàng hóa bằng đường biển và đường hàng không xung quanh Philippines. Vào đầu tháng 8, Trung Quốc tiến hành các cuộc tập trận quân sự bắn đạn thật để đáp lại chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi tới Đài Loan, một trong những khu vực diễn tập của Bắc Kinh nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, theo Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (trụ sở tại Mỹ).

Ông Romualdez cho biết, Manila đang đàm phán với Washington để tăng số lượng các căn cứ quân sự của Philippines mà lực lượng Mỹ có thể sử dụng. Thỏa thuận Hợp tác Quốc phòng Tăng cường năm 2014 (EDCA) song phương được ký kết vào năm 2014 cho phép Mỹ duy trì sự hiện diện quân sự luân phiên tại 5 căn cứ của Philippines.

"Quân đội của chúng tôi và quân đội Mỹ đều đang xem xét thêm về những căn cứ quân sự. Các căn cứ hợp tác bổ sung có thể bao gồm một căn cứ hải quân", Romualdez nói.

Lực lượng Mỹ đã duy trì đạn dược, nhiên liệu và vật tư y tế tại các căn cứ của Philippines. Theo thỏa thuận EDCA năm 2014, việc xây dựng và nâng cấp các cơ sở lưu trữ và các cơ sở hạ tầng khác đã được lên kế hoạch, nhưng chỉ đạt được tiến độ hạn chế trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Duterte.

Khi được hỏi về khung thời gian thực hiện các kế hoạch, đại sứ Philippines tại Mỹ, ông Romualdez cho biết, "hy vọng trong ba năm tới, chúng tôi có thể đạt được mục tiêu mà chúng tôi đã xác định".

Trong khi đó, Lầu Năm Góc (Bộ Quốc phòng Mỹ) cho biết, Mỹ và Philippines "tổ chức các cuộc thảo luận thường xuyên về việc tăng cường liên minh an ninh lâu dài dưới sự bảo trợ của Hiệp ước Phòng thủ lẫn nhau và nhiều thỏa thuận khác, bao gồm Thỏa thuận Hợp tác Quốc phòng Tăng cường (EDCA) năm 2014".

“Sắp tới, chúng tôi tìm cách nâng cao vị thế của liên minh để giải quyết những thách thức mới và đang nổi lên. Chúng tôi dự định tiếp tục thực hiện các dự án cơ sở hạ tầng theo khuôn khổ của EDCA hiện tại, và khám phá các địa điểm bổ sung để phát triển thêm", Lầu Năm Góc cho biết trong một tuyên bố.