Người cũ nói ông Trump 'nhờ' Trung Quốc giúp đỡ để tái đắc cử

Bolton nổi tiếng là một cố vấn có chính sách đối ngoại diều hâu nhưng đã bị ông Trump sa thải vào tháng 9 năm ngoái vì bất đồng. Và giờ ông xuất hiện trở lại cùng một cuốn sách.

Trong cuốn sách được giới thiệu nội dung trên các báo gần đây, Bolton nói rằng tổng thống Mỹ đã bày tỏ thái độ sẵn sàng ngăn chặn các cuộc điều tra hình sự để dành sự ưu ái cá nhân cho những kẻ độc tài mà ông thích.

Cuốn sách cũng mô tả một vị tổng thống Mỹ bị chế giễu bởi chính các cố vấn hàng đầu của mình. Theo Reuters, các cố vấn đã khắc họa ông Trump với những điều vô lối hơn nhiều so với những cáo buộc từ Hạ viện do Đảng Dân chủ chiếm đa số để luận tội ông Trump hồi năm ngoái.

Nhưng vào đầu tháng 2, Thượng viện do Đảng Cộng hòa lãnh đạo đã tha bổng ông Trump. Ông Trump đã bị buộc tội từ chối viện trợ quân sự cho Ukraine vào năm ngoái để gây áp lực lên Tổng thống Ukraine mới đắc cử Volodymr Zelensky phải cung cấp thông tin gây tổn hại cho đối thủ chính trị Dân chủ Joe Biden.

Trong cuốn sách Bolton phân tích: "Nếu những người ủng hộ luận tội Dân chủ không bị ám ảnh bởi câu chuyện Ukraine của họ vào năm 2019, họ đã có thể dành thời gian để chất vấn một cách có hệ thống hơn về hành vi của ông Trump trong toàn bộ chính sách đối ngoại. Khi ấy, kết quả luận tội có thể khác".

Ông Trump và ông Bolton từng chung một chiến hào

Tuy nhiên những chi tiết trên chỉ là "chuyện phiếm". Cáo buộc chính của Bolton có thể xoay chuyển kết quả cuộc bầu cử tổng thống vào ngày 3.11, lại là tiết lộ hậu trường của ông về các cuộc trò chuyện của Tổng thống Mỹ với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Trong đó có một lần đề cập về chủ đề bầu cử ở Mỹ.

Bolton viết: “Rồi ông Trump, rất kinh ngạc, đã chuyển cuộc trò chuyện sang cuộc bầu cử tổng thống Mỹ sắp tới, ám chỉ khả năng kinh tế của Trung Quốc và giải thích với (pleading còn có nghĩa khác là cầu cạnh) ông Tập rằng mình cần nắm chắc chiến thắng”.

“Ông ấy đã nhấn mạnh tầm quan trọng của nông dân và tăng lượng mua đậu nành và lúa mì của Trung Quốc trong kết quả bầu cử”, Bolton lưu ý.

Bolton còn viết: “Mặc dù chính quyền của Trump, đã chỉ trích mạnh mẽ việc Trung Quốc giam giữ hàng loạt người Duy Ngô Nhĩ thiểu số và các nhóm Hồi giáo khác, nhưng trong cuộc gặp đó, ông Trump đã bật đèn xanh cho ông Tập”.

Trong cuốn sách, ông Bolton viết: “Theo thông dịch viên của chúng tôi, ông Trump nói rằng ông Tập nên tiến hành xây dựng các trại, việc mà ông Trump nghĩ là điều chính xác nên làm”, và tiết lộ thêm rằng một quan chức Nhà Trắng hàng đầu khác nói ông Trump đã đưa ra những bình luận tương tự trong chuyến đi tới Trung Quốc vào tháng 11.2017.

Bolton đã trích dẫn vô số cuộc trò chuyện trong đó Trump thể hiện hành vi cơ bản không thể chấp nhận được, điều đó đã làm xói mòn tính đường hoàng của một tổng thống.

Chẳng hạn, Trump đôi khi sẽ đề cập Bolton trong các cuộc họp, giới thiệu ông đến các nhà lãnh đạo nước ngoài ghé thăm bằng cách nói: “Các ngài đều biết John Bolton vĩ đại. Ông ấy sẽ đánh bom ngài. Ông ấy sẽ xới tung toàn bộ đất nước của ngài”.

Trong các trích đoạn được đăng trên tờ Washington Post, Bolton viết Trump nói rằng việc xâm chiếm Venezuela sẽ là một trò chơi dễ chịu và đó thực sự là "một phần của nước Mỹ". Trên thực tế, Chính phủ Mỹ đã công khai tuyên bố họ không ủng hộ việc sử dụng vũ lực để lật đổ Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro.

Cuốn sách cũng diễn tả phần này cách nhìn nhận từ chính các cố vấn của ông Trump về ông chủ của họ. Trong cuộc gặp năm 2018 với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un, Bolton nói rằng ông đã nhận được một bức thư từ Ngoại trưởng Mike Pompeo chế giễu Trump.

Mặc dù Trump công khai chỉ trích các nhà báo, nhưng cuốn sách của Bolton còn trích dẫn lời của tổng thống Mỹ khiến nhiều người phải sốc. Chẳng hạn, trong một cuộc họp mùa hè 2019 tại New Jersey, ông Trump được cho là đã nói rằng các nhà báo nên bị bỏ tù để họ phải tiết lộ nguồn tin của họ. Hay một đoạn trích khác dẫn lời của ông Trump nói rằng: “Những người này nên bị xử tử. Họ là những kẻ đê tiện”.

Nhà Trắng vẫn chưa đưa ra bình luận về các trích đoạn từ cuốn hồi ký viết về Nhà Trắng (The Room Where It Happened: A White House Memoir) được công bố trên tờ Wall Street Journal, New York Times và Washington Post hôm thứ tư.

Các cáo buộc nói trên là một phần của cuốn sách mà chính phủ Mỹ hôm thứ ba đã kiện để ngăn chặn Bolton xuất bản. Lý do của chính quyền là họ cho rằng sách chứa thông tin mật và sẽ làm tổn hại đến an ninh quốc gia.

Dù sao, những điều ông Bolton kể sẽ gây tổn hại lớn cho ông Trump như một đòn bồi vì chỉ vài ngày trước đó, cựu Bộ trưởng quốc phòng Jim Mattis cáo buộc Tổng thống cố gắng chia rẽ nước Mỹ.

Anh Tú