Nhiều công nghệ mới được ứng dụng vào các lĩnh vực ngư – nông – lâm đã giúp cho ngành nông nghiệp tỉnh Cà Mau đạt được nhiều thành tựu nổi bật, từng bước nâng cao hiệu quả sản xuất, giữ vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Xác định chuyển đổi số là nhiệm vụ then chốt, trọng tâm trong quá trình thúc đẩy phát triển kinh tế, thời gian qua, ngành nông nghiệp tỉnh Cà Mau đã và đang triển khai thực hiện có hiệu quả công tác chuyển đổi số, góp phần quan trọng vào sự phát triển chung của địa phương. Để có góc nhìn toàn diện về công cuộc chuyển đổi số đối với kinh tế nông nghiệp tỉnh Cà Mau, Một Thế Giới đã có cuộc trao đổi với ông Phan Hoàng Vũ, Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Cà Mau xung quanh vấn đề này.
PV: Ông đánh giá như thế nào về tình hình kinh tế nông nghiệp của tỉnh Cà Mau trong những năm qua? Kết quả nổi bật của ngành nông nghiệp là gì?
- Ông Phan Hoàng Vũ, Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Cà Mau: Giai đoạn 2020 – 2025, nhiệm vụ trọng tâm của ngành là thúc đẩy nông nghiệp Cà Mau phát triển nhanh, toàn diện và bền vững trên cơ sở tập trung mọi nguồn lực thực hiện cơ cấu lại ngành nông nghiệp; phát triển nông nghiệp hiện đại, thông minh, ứng dụng mạnh mẽ khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; đảm bảo thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn của tỉnh tương đương bình quân chung của cả nước.
Mặc dù quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Cà Mau lần thứ 16, nhiệm kỳ 2020 – 2025 trong bối cảnh, điều kiện vô cùng khó khăn, thách thức, tuy nhiên với sự nỗ lực, quyết tâm của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân đã chung sức, đồng lòng giúp ngành nông nghiệp Cà Mau vẫn tăng trưởng ổn định và phát triển tương đối toàn diện. Tuy không đột phá tăng trưởng như kỳ vọng nhưng đã phát huy hiệu quả vai trò “trụ đỡ” trong giai đoạn khó khăn nhất do ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19, tạo nền tảng vững chắc góp phần quan trọng duy trì tăng trưởng kinh tế, ổn định chính trị, xã hội.
Phát triển kinh tế nông nghiệp đã trở thành phong trào sâu rộng trong toàn tỉnh do thay đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp. Phần lớn cán bộ, đảng viên và nhân dân đã nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm trong xây dựng và phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn.
Qua 5 năm (2020 – 2025) triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Cà Mau lần thứ 16, nhiệm kỳ 2020 – 2025, đa số các chỉ tiêu đều đạt và vượt kế hoạch. Sản xuất nông nghiệp đã từng bước nâng cao giá trị gia tăng, hình thức tổ chức sản xuất được đổi mới và phát triển.
Lĩnh vực thủy sản đã khẳng định vai trò chủ đạo trong cơ cấu nền kinh tế, kinh tế biển trở thành động lực thúc đẩy phát triển.
Bên cạnh đó, Cà Mau đã chuyển đổi có hiệu quả cơ cấu cây trồng, vật nuôi, loại hình sản xuất phù hợp với lợi thế và nhu cầu thị trường. Công nghệ cao, công nghệ số được ứng dụng rộng rãi; cơ giới phát triển mạnh, qua đó giảm chi phí, hạ giá thành, tăng lợi nhuận và hiệu quả sản xuất.
Ngoài ra, việc tăng cường chuyển đổi linh hoạt theo hướng tăng tỷ lệ diện tích luân canh (với rau màu, thủy sản) đã đáp ứng tốt hơn nhu cầu thị trường.
Công tác triển khai số hóa dữ liệu ngành đạt được nhiều kết quả nổi bật, chuyển giao khoa học kỹ thuật được quan tâm đầu tư, nhiều mô hình sản xuất có hiệu quả được triển khai và nhân rộng. Đời sống của nông dân được cải thiện rõ rệt, bộ mặt nông thôn ngày càng khởi sắc.
Được biết, chuyển đổi số góp phần không nhỏ vào sự phát triển của nhiều lĩnh vực, riêng ngành nông nghiệp Cà Mau đã triển khai chuyển đổi số như thế nào và lợi ích ra sao?
- Nhận thức được tầm quan trọng của chuyển đổi số ngành nông nghiệp trong tình hình mới, nhằm bắt kịp xu hướng, chương trình chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2025 tầm nhìn đến năm 2030, thời gian qua ngành nông nghiệp Cà Mau đã và đang đẩy mạnh triển khai công tác chuyển đổi số, đã đạt được nhiều kết quả tích cực.
Về phát triển hạ tầng số, đến tháng 12.2024, cơ sở hạ tầng thông tin của ngành được trang bị đầy đủ gồm 17 máy chủ, hệ thống mạng LAN, 576 máy tính bàn, 36 máy tính xách tay, 371 máy in, 52 máy scan…, tất cả đều có kết nối mạng nội bộ và internet.
Về chính quyền số, ngành đã triển khai xây dựng phần mềm, cơ sở dữ liệu chuyên ngành phục vụ quản lý, điều hành; phần mềm quản lý, cung cấp thông tin về tình hình phát triển sản xuất trên các lĩnh vực ngư - nông - lâm trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, ứng dụng hệ thống phục vụ công tác chỉ đạo điều hành trên cơ sở dữ liệu đang hoạt động thuộc hệ thống quản lý văn bản và điều hành (iOffice) của tỉnh; 100% văn bản đều được xử lý, phát hành qua môi trường mạng (trừ văn bản mật); 100% hồ sơ thủ tục hành chính (TTHC) được tiếp nhận, số hóa, xử lý, giải quyết trực tuyến; đảm bảo an toàn, an ninh thông tin.
Về phát triển kinh tế số, xã hội số, hiện có 100% công chức, viên chức Sở NN-PTNT đều có tài khoản thanh toán điện tử; 100% tổ chức, cá nhân khi thực hiện thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của đơn vị tại Trung tâm Giải quyết TTHC đều thanh toán phí, lệ phí thông qua các ví điện tử.
Trong phát triển sản xuất nông, lâm, ngư có nhiều mô hình, giải pháp ứng dụng công nghệ được triển khai mang lại hiệu quả như: Ứng dụng công nghệ mới trong quản lý môi trường, chất lượng nước; sử dụng thiết bị cho ăn tự động, thông qua phân tích dữ liệu tự động về hiệu quả sử dụng thức ăn của mô hình nuôi tôm công nghệ cao...
Có thể nói, lợi ích từ công tác chuyển đổi số ngành nông nghiệp mang lại rất rõ nét. Từ đó, giúp lãnh đạo các cấp kịp thời nắm bắt tình hình phát triển ngư – nông – lâm. Qua đó, có định hướng chỉ đạo, giúp ngành nông nghiệp đạt chỉ tiêu, kế hoạch hằng năm. Cùng với đó, nhiều công nghệ mới hiện đại được ứng dụng, áp dụng từng bước nâng cao hiệu quả sản xuất, giúp ngành nông nghiệp giữ vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Cà Mau.
Định hướng phát triển của ngành nông nghiệp Cà Mau trong thời gian tới là gì? Sở NN-PTNT xác định đâu là nhiệm vụ trọng tâm, thưa ông?
- Định hướng của ngành NN-PTNT tỉnh Cà Mau giai đoạn 2026 – 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 có một số chỉ tiêu như sau: Phấn đấu đến năm 2030, tốc độ tăng trưởng GRDP ngư, nông, lâm nghiệp duy trì 4%/năm; sản lượng thủy sản đạt 700.000 tấn, trong đó sản lượng tôm đạt 290.000 tấn; sản lượng lúa 400.000 tấn, phát triển lúa hữu cơ, sinh thái, chất lượng cao; tổng đàn heo xuất chuồng 400.000 con, gia cầm xuất chuồng 9 triệu con; tỷ lệ che phủ rừng và cây phân tán đạt 27,5%; tỷ lệ diện tích rừng sản xuất được cấp chứng chỉ quản lý bền vững đạt 15%; 100% người dân nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh; tỷ lệ số xã đạt chuẩn nông thôn mới đạt trên 90%, trong đó có 50% đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao.
Cùng với đó, phấn đấu có 6 đơn vị cấp huyện trở lên đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có 3 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao.
Về tầm nhìn đến năm 2050, nông nghiệp, nông thôn tiếp tục phát triển theo hướng hiện đại, hiệu quả, thân thiện với môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu; đời sống vật chất, văn hóa, tinh thần của người dân khu vực nông thôn tiếp tục được cải thiện, nâng cao; nguồn tài nguyên thiên nhiên được quản lý, khai thác hợp lý, hiệu quả, bền vững; phấn đấu thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn tương đương bình quân chung của cả nước.
Về nhiệm vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, ngành NN-PTNT tỉnh Cà Mau tổ chức triển khai thực hiện tốt theo quy hoạch tỉnh Cà Mau thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Đồng thời, tập trung phát triển kinh tế biển, phát triển nông nghiệp hàng hóa tập trung quy mô lớn theo hướng hiện đại, ứng dụng công nghệ cao, nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Khuyến khích phát triển nông nghiệp xanh, sạch, sinh thái, hữu cơ, công nghệ cao, thông minh, thích ứng với biến đổi khí hậu.
Nhiệm vụ tiếp theo là đẩy mạnh chuyển đổi số trong sản xuất nông nghiệp, đổi mới hình thức tổ chức sản xuất gắn với chuỗi giá trị; triển khai quyết liệt, đồng bộ Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) gắn với xây dựng thương hiệu; tập trung thực hiện cơ cấu lại ngành hàng nông nghiệp theo hướng phát triển chiều sâu, tạo lợi thế cạnh tranh cao.
Đồng thời, nâng cao hiệu quả, thu nhập từ sản xuất nông nghiệp, từng bước hình thành đội ngũ nông dân chuyên nghiệp, tạo điều kiện cho nông dân phát triển kinh tế. Đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao khoa học, công nghệ nhằm nâng cao chất lượng giống cây trồng, vật nuôi, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nông sản; nghiên cứu, phát triển một số loài thủy sản mới có hiệu quả kinh tế cao; ứng dụng công nghệ sinh học vào phát triển các khu, vùng nông nghiệp của tỉnh theo hướng công nghiệp hóa – hiện đại hóa.
Ngoài ra, tập trung đầu tư trung tâm đầu mối về thủy sản, tranh thủ các nguồn vốn đầu tư mới cảng cá là động lực để tăng hiệu quả đầu tư, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra, góp phần gỡ thẻ vàng IUU.
Đóng góp của ngành nông nghiệp vào sự phát triển chung của nền kinh tế tỉnh Cà Mau ra sao? Định hướng về tỷ trọng kinh tế nông nghiệp của địa phương trong thời gian tới như thế nào, thưa ông?
- GRDP ngành năm 2024 ước đạt 15.280 tỉ đồng, tăng 3,44% so cùng kỳ năm 2023, vượt kế hoạch năm. Qua đó khẳng định vai trò, vị trí quan trọng của kinh tế ngư, nông, lâm nghiệp đối với phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Cà Mau, là trụ đỡ của nền kinh tế và là khu vực đảm bảo cuộc sống, sự phát triển của hầu hết người dân Cà Mau, chiếm tỷ trọng 31,9% trong cơ cấu nền kinh tế của tỉnh.
Mục tiêu trong giai đoạn 2026 - 2030 là tốc độ tăng trưởng giá trị gia tăng ngành nông - lâm - thủy sản đạt bình quân 5%/năm, tỷ trọng khu vực ngư, nông, lâm nghiệp chiếm khoảng 23%.
Xin ông cho biết kế hoạch, lộ trình về chuyển đổi số trong nông nghiệp thời gian tới như thế nào?
- Ngành nông nghiệp xác định chuyển đổi số là nhiệm vụ then chốt, trọng tâm trong thời gian qua và tiếp tục thực hiện hiệu quả trong giai đoạn sắp tới, với các mục tiêu chính như: tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả nghị quyết của Tỉnh ủy và đề án của UBND tỉnh Cà Mau về chuyển đổi số; đẩy mạnh phát triển chính quyền số, kinh tế số, xã hội số; đổi mới phương thức lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành; nâng cao chất lượng chuyên môn, nghiệp vụ của công chức, viên chức.
Ngành nông nghiệp Cà Mau hướng đến xây dựng nền hành chính hiện đại, phục vụ người dân, doanh nghiệp một cách chuyên nghiệp; thực hiện tốt các chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của đơn vị trong hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực xây dựng trên địa bàn tỉnh trên nền tảng kỹ thuật số.
Hiện tại cơ sở hạ tầng thông tin của ngành đã được trang bị đầy đủ, có kết nối mạng nội bộ và kết nối internet; tỷ lệ xử lý văn bản trên môi trường mạng đảm bảo 100%; thực hiện báo cáo cải cách hành chính trên hệ thống thông tin báo cáo tỉnh... Ngoài ra, Sở NN-PTNT trang bị 17 phòng họp trực tuyến Mega V-Meeting kết hợp với Zoom và các phần mềm khác có thể kết nối với Trung ương và địa phương giúp công tác chỉ đạo điều hành được tốt hơn.
Xin cảm ơn ông!