Nên bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng vì không phải hàng xa xỉ?

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) trong góp ý gửi Bộ Tài chính cho rằng xăng đang phải chịu cùng lúc hai loại thuế có tính chất hạn chế tiêu dùng là thuế tiêu thụ đặc biệt (thuế TTĐB) và bảo vệ môi trường.

Theo cơ quan này, xăng không phải mặt hàng xa xỉ, nên việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng cũng là nhằm bảo vệ môi trường. Do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu bỏ thuế TTĐB đối với xăng. Trong trường hợp cần thiết thì điều chỉnh thuế bảo vệ môi trường cho phù hợp với mục tiêu của loại thuế này.

Đối với mặt hàng điều hòa nhiệt độ, theo VCCI, mặt hàng này đã phải chịu thuế TTĐB từ năm 1998 với mức thuế suất 20% và đã được giảm xuống 10% vào năm 2008. Trước đây, điều hòa nhiệt độ có thể được coi là mặt hàng xa xỉ. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của xã hội, hiện nay, điều hòa nhiệt độ đã trở thành nhu cầu thiết yếu trong công việc và cuộc sống.

VCCI lý giải, nhiều nghiên cứu đã chứng minh, việc duy trì nhiệt độ phòng phù hợp có tác dụng rất tốt trong việc nâng cao năng suất lao động. Điều này đặc biệt có ý nghĩa đối với Việt Nam khi chúng ta có định hướng phát triển kinh tế tri thức như hiện nay. Vì vậy, VCCI nghiên cứu bỏ thuế TTĐB đối với điều hòa nhiệt độ.

Bên cạnh đó, VCCI cho hay, tại dự thảo hiện đã có quy định thuế suất thấp hơn đối với xe ô tô chạy bằng xăng kết hợp năng lượng điện nhưng yêu cầu phải có nạp điện bằng hệ thống sạc riêng (bằng 70% xe xăng tương ứng).

Theo phản ánh của các doanh nghiệp, dòng xe hybrid - ô tô chạy bằng xăng kết hợp năng lượng điện có hai hình thức có hệ thống sạc điện riêng và không có hệ thống sạc điện riêng. Quy định như dự thảo hiện mới chỉ đề cập đến loại thứ nhất - có hệ thống sạc điện riêng. Điều này được hiểu rằng các xe hybrid loại thứ hai - không có hệ thống sạc điện riêng sẽ chịu thuế suất bằng với xe chạy xăng tương ứng.

VCCI cho rằng, điều này chưa thực sự hợp lý vì xe ô tô hybrid không có hệ thống sạc điện riêng vẫn có tác dụng giảm sử dụng nhiên liệu hóa thạch và là bước chuyển tiếp sang xe chạy thuần điện, trong quá trình trạm và công nghệ sạc điện chưa đủ thuận tiện cho người tiêu dùng. Do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu thêm chính sách khuyến khích dòng xe hybrid không có hệ thống sạc điện riêng, với thuế suất thấp hơn thuế đối với xe chạy xăng tương ứng.

Hiện thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt áp dụng với xăng là 10%, xăng E5 8% và xăng E10 7%; dầu không phải chịu loại thuế này. Xăng RON95 hiện ở mức 22.880 đồng, dầu diesel 20.320 đồng. Như vậy, trong mỗi lít xăng hiện có khoảng 2.880 đồng là thuế tiêu thụ đặc biệt. Đồng thời, mỗi lít xăng bán ra cũng đang phải chịu thuế bảo vệ môi trường 2.000 đồng, E5 là 1.900 đồng và dầu diesel 1.000 đồng.

Trước đó, VCCI từng nhiều lần đưa ra quan điểm này khi góp ý sửa Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt. Năm ngoái, nêu quan điểm về vấn đề này, Bộ Tài chính lại cho rằng thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng là phù hợp, chưa thể bỏ trong bối cảnh chống biến đổi khí hậu, cam kết giảm phát thải ròng về 0 vào 2050.

Mỗi năm, Việt Nam tiêu thụ 22-23 triệu mét khối, tấn xăng dầu các loại. Theo số liệu của Bộ Công Thương, nửa đầu năm nay, cả nước tiêu thụ khoảng 13,2 triệu mét khối, tấn xăng dầu. Mức này giảm khoảng 0,2% so với 6 tháng đầu năm 2023.