Lộ kế hoạch 5.000 lính đánh thuê lật đổ Tổng thống Venezuela

Hãng tin Anh dẫn 4 nguồn tin biết chuyện rằng từ nhiều tháng qua, Erik Prince tìm nguồn đầu tư và sự ủng hộ chính trị cho kế hoạch này, từ những người ủng hộ Tổng thống Mỹ Donald Trump và từ những người Venezuela lưu vong giàu có.

Venezuela cần một “sự kiện bùng nổ”

Hai nguồn tin nói kế hoạch này bắt đầu bằng hoạt động tình báo, sau đó cử từ 4.000 đến 5.000 tay súng đánh thuê người Colombia, Ecuador, Peru và người nói được tiếng Tây Ban Nha, đến Venezuela để chiến đấu và tổ chức hoạt động ổn định. Họ nói số lính này sẽ dễ được chấp nhận về mặt chính trị, thay vì sử dụng các tay súng đánh thuê người Mỹ.

Họ còn nói trong các cuộc gặp riêng ở Mỹ và châu Âu, Prince đã trình kế hoạch này nhằm giúp thủ lĩnh Juan Guaido của phe đối lập ở Venezuela.

Một nguồn tin nói Prince tổ chức cuộc họp về kế hoạch gần đây nhất hồi trung tuần tháng 4.Người này cho biết Prince lý luận rằng Venezuela cần “một sự cố bùng nổ” để phá sự bế tắc chính trị hình thành từ tháng 1.2019, khi Chủ tịch Quốc hội Venezuela (do phe đối lập kiểm soát) là Guaido tuyên bố cuộc tái trúng cử tổng thống năm 2018 của ông Maduro là trái pháp luật, và vận dụng hiến pháp để Guaido tuyên bố là tổng thống lâm thời.

Hai người biết rõ kế hoạch nói Prince muốn có số tiền 40 triệu USD từ các nhà đầu tư tư nhân để thực hiện kế hoạch. Prince cũng muốn có nguồn quỹ hàng tỉ USD từ các tài sản của Venezuela bị chính phủ các nước kê biên, khi áp dụng lệnh cấm vận Venezuela.

Nhưng không thể rõ phe đối lập Venezuela có được tiếp cận hợp pháp số tài sản này hay không. Các nguồn tin nói Prince tin tưởng Guaido có quyền lập quân đội riêng, vì Guaido đã được quốc tế công nhận là lãnh đạo hợp pháp của Venezuela.

Đa số các nước phương Tây ủng hộ Guaido, nhưng Tổng thống Maduro gọi nhân vật này là “bù nhìn của đế quốc Mỹ” và đang âm mưu đảo chính. Các cơ quan công quyền gồm quân đội Venezuela vẫn dồn sự trung thành cho ông Guaido, dù các lệnh trừng phạt của Mỹ và đồng minh đã dồn sức ép mạnh nên chính quyền Maduro.

Guaido nhấn mạnh ông muốn một giải pháp hòa bình, và chính quyền các nước Nam Mỹ công nhận chính quyền của ông, đồng thời yêu cầu không được dùng đến giải pháp quân sự.

Các quan chức cấp cao của Mỹ không loại trừ khả năng can thiệp quân sự, cũng nhấn mạnh nên dùng sức ép kinh tế và ngoại giao để gây sức ép lên ông Maduro.

Khi Reuters cho biết kế hoạch của Prince, một số chuyên gia an ninh Mỹ và Venezuela nói đó là một kế hoạch nguy hiểm, có thể gây ra một cuộc nội chiến. Một người Venezuela lưu vong đồng ý, nhưng nói nếu xảy ra sự cố chính quyền Venezuela sụp đổ các tay súng đánh thuê có thể có ích, bằng cách bảo đảm an ninh cho chế độ mới. Chính phủ Maduro từ chối bình luận với Reuters.

Người phát ngôn của Guaido nói phe đối lập không bàn hoạt động an ninh với Prince.

Người phát ngôn Marc Cohen của Prince nói nhân vật này không có kế hoạch mở chiến dịch nào ở Venezuela. Trước đó, bà Lital Leshem - giám đốc mảng quan hệ đầu tư tại Công ty cổ phần tư nhân Frontier Resource Group của Prince -xác nhận Prince quan tâm đến chuyện hoạt động an ninh ở Venezuela: “Ông ấy có một giải pháp cho nước này, như ông ấy luôn có các giải pháp cho nhiều nơi khác”.

Ảnh ghép ông Trump, Prince, cựu trùm CIA Pompeo và Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Bolton - Ảnh:Forbes

Prince có quan hệ thân cận với Tổng thống Mỹ

Theo Reuters, kế hoạch của Prince là nỗ lực mới nhất trong cuộc vận động tư nhân hóa chiến tranh. Là đứa con giàu có của một đại gia sản xuất linh kiện xe hơi, Prince đã cử nhiều tay súng đánh thuê đến các vùng chiến sự ở Trung Á, châu Phi và Trung Đông.

Prince là người đi tiên phong trong việc đưa lính đánh thuê vào cuộc chiến Iraq, khi chính phủ Mỹ thuê công ty bảo vệ Blackwater bảo vệ hoạt động của Bộ Ngoại giao Mỹ ở Iraq.

Năm 2007, lính Blackwater bắn chết 17 dân thường Iraq ở quảng trường Nisour ở thủ đô Baghdad, khiến quốc tế phẫn nộ. Một tay súng Blackwater đã bị buộc tội giết người hồi tháng 12.2018, 3 người khác cũng bị buộc tội ngộ sát.

Prince buộc phải đổi tên công ty bảo vệ Blackwater và bán nó năm 2010, nhưng mới đây ông lập công ty mới là Blackwater USA, chuyên bán đạn dược, dao và ống hãm thanh. Trong hai năm qua, Prince không thể thuyết phục chính phủ Trump dùng lính tư nhân để thay lính Mỹ hoạt động ở Afghanistan.

Từ năm 2014, Prince điều hành công ty Frontier Services Group (trụ sở ở Hồng Kông) và có quan hệ thân cận với Công ty đầu tư CITIC (thuộc nhà nước Trung Quốc) và giúp các công ty Trung Quốc hoạt động ở châu Âu, với các dịch vụ bảo vệ, máy bay và hậu cần.

Prince cũng đã tặng 100.000 USD cho quỹ tranh cử tổng thống Mỹ 2016 của ông Trump. Chị của Prince là Betsy Devos, Bộ trưởng Giáo dục Mỹ thuộc chính quyền Trump.

Trong báo cáo của Công tố viên đặc biệt Robert Muller, công bố trong tháng 4, vai trò của Prince trong chiến dịch tranh cử của ông Trump được đề cao. Báo cáo này đã khẳng định không có chuyện Nga cấu kết với nhóm tranh cử của ông Trump .

Báo cáo nêu rõ cách Prince tài trợ cho nỗ lực xác minh các thư điện tử của bà Hillary Clinton, và hồi năm 2016, Prince đã gặp một quan chức tài chính Nga ở quần đảo Seychelles (đông châu Phi). Tại cuộc gặp này, Prince là đại diện nhóm chuyển giao quyền lực của ông Trump.

Người phát ngôn của Prince từ chối bình luận về báo cáo Muller.

Mỹ Trinh (theo Reuters)