Gửi bình luận
Hàng trăm nghìn người có thể bị nhiễm bệnh hàng năm do động vật mang coronavirus liên quan đến vi rút gây bệnh COVID-19 ở Trung Quốc và Đông Nam Á.
Các nhà nghiên cứu của EcoHealth Alliance và Trường Y Duke-NUS của Singapore cho biết trung bình có khoảng 400.000 ca nhiễm bệnh do vi rút xảy ra hằng năm và hầu hết không được phát hiện vì chúng gây ra các triệu chứng nhẹ hoặc không triệu chứng, cũng không dễ lây truyền giữa người với người.
Tuy nhiên, mỗi sự xuất hiện của một chủng vi rút có thể dễ dàng dẫn đến sự bùng phát giống như dịch COVID-19. Câu hỏi về việc ở đâu và bằng cách nào mà vi rút gây ra đại dịch COVID-19 đã trở thành vấn đề tranh cãi gay gắt. Một số nhà lãnh đạo quốc gia cho rằng nó xuất phát từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán (Trung Quốc), nơi nghiên cứu các mầm bệnh.
Với sự hỗ trợ của Viện Dị ứng và bệnh truyền nhiễm Quốc gia Mỹ, nghiên cứu được xây dựng dựa trên bằng chứng cho thấy dơi là vật chủ chính của các loại vi rút như SARS-CoV-2 (coronavirus chủng mới) và những người sống gần chuồng của chúng đặc biệt dễ bị tổn thương.
Ông Edward Holmes, nhà sinh vật học tiến hóa tại Đại học Sydney (Úc), người không tham gia trong nghiên cứu nói trên, cho biết: “Đây có lẽ là nỗ lực đầu tiên để ước tính tần suất con người bị nhiễm coronavirus liên quan đến SARS từ dơi”.
Ông Edward Holmes cũng nhấn mạnh con người thường xuyên tiếp xúc với coronavirus ở dơi. “Trong một hoàn cảnh phù hợp thì điều này sẽ dẫn đến bùng phát dịch bệnh”, ông Edward Holmes nói.
Gần 20 loài dơi có thể lây nhiễm coronavirus sống ở châu Á như miền nam Trung Quốc và các khu vực của Myanmar, Lào, Indonesia được coi là có nguy cơ lây lan cao nhất.
Ông Peter Daszak và các đồng nghiệp tại Liên minh EcoHealth (New York) đã sử dụng mô hình phân bố dơi và dữ liệu sinh thái cùng dịch tễ học để ước tính nguy cơ phơi nhiễm với coronavirus liên quan đến SARS và tỷ lệ lây nhiễm từ dơi sang người chưa được báo cáo ở Trung Quốc, Nam Á và Đông Nam Á.
Các nhà nghiên cứu cho biết phương pháp này cung cấp bằng chứng về khái niệm đánh giá rủi ro có hệ thống của các sự kiện lây nhiễm từ động vật hoang dã sang con người và chiến lược xác định các khu vực địa lý chính có thể được ưu tiên cho việc giám sát mục tiêu với động vật hoang dã, vật nuôi, con người.
“Với những thách thức trong việc xác định nguồn gốc của COVID-19 và các nguy cơ mà SARS-CoV-2 có thể xâm nhập vào cuộc sống con người, cách tiếp cận này cũng có thể hỗ trợ những nỗ lực xác định các vị trí địa lý xảy ra sự cố lây nhiễm đầu tiên”, các nhà nghiên cứu cho hay.
Gần 2 năm kể từ khi COVID-19 bắt đầu bùng phát lần đầu tiên ở thành phố Vũ Hán, miền trung Trung Quốc, các nhà khoa học vẫn chưa xác định được nguồn gốc của đại dịch. Ông Peter Daszak, người ủng hộ lý thuyết về nguồn gốc từ động vật hoang dã đã bị chỉ trích bởi sự cộng tác trong nghiên cứu do Viện Y tế quốc gia Mỹ tài trợ tại Viện Vi rút học Vũ Hán. Một số nhà khoa học nhận định các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm của nghiên cứu ấy có thể đã tạo ra một loại vi rút liên quan tới COVID-19.
Hiện không có bằng chứng nào ủng hộ quan điểm vi rút bị rò rỉ từ phòng thí nghiệm. Vào tháng 8, cộng đồng tình báo Mỹ đã loại trừ khả năng vi rút SARS-CoV-2 được Trung Quốc phát triển như một vũ khí sinh học, nhưng điều này vẫn chưa đạt được sự nhất trí về nguồn gốc của COVID-19.
Nghiên cứu của ông Daszak ước tính rằng trung bình khoảng 50.000 vụ việc lây nhiễm từ dơi sang người xảy ra hằng năm ở Đông Nam Á và cho biết con số này có thể lên đến hàng triệu.
Ông Edward Holmes nói: “Các động vật trung gian làm cho nguy cơ tiếp xúc với vi rút ở động vật trong tự nhiên cao hơn rất nhiều so với bất kỳ sự tiếp xúc nào có thể xảy ra trong phòng thí nghiệm. Đây chỉ là loài dơi. Nguy cơ phơi nhiễm thậm chí còn cao hơn khi tính đến tất cả các loài động vật trung gian có thể có”.
Theo nghiên cứu, các loài vật trung gian gồm chồn, cầy hương, gấu mèo và các loài động vật có vú khác thường được nuôi, buôn bán để lấy thịt và lông thú ở châu Á. Nghiên cứu cũng cho biết 14 triệu người đã làm việc trong ngành chăn nuôi động vật hoang dã chỉ riêng ở Trung Quốc trong năm 2016. Đây là một ngành công nghiệp trị giá 77 tỉ USD.
Ở châu Á có khoảng 478 triệu người sống trong một khu vực sinh sống của dơi mang coronavirus, gồm Lào, Campuchia, Thái Lan, Nepal, Buhtan, Malaysia, vùng đông nam Trung Quốc, các đảo phía tây Indonesia.
