GS Đặng Hùng Võ : Quy hoạch theo chiều hướng lợi ích của nhà đầu tư hơn là vì lợi ích chung

Linh Đàm "thất thủ"

Tại hội nghị tổng kết công tác của Bộ Xây dựng ngày 6.1, ông Trần Trọng Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM cho rằng, tình trạng gia tăng ùn tắc giao thông tại hai thành phố Hà Nội và TP.HCM hiện nay có một phần nguyên nhân do việc phát triển ồ ạt các khu nhà ở, chung cư cao tầng trong khi chưa có chương trình phát triển hạ tầng giao thông tương xứng.

Đề cập cụ thể hơn về vấn đề quy hoạch, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà nêu rõ, quy hoạch đô thị của Việt Nam vẫn còn những lỗ hổng, khiếm khuyết mà hiện chưa có công cụ quản lý kiểm soát chặt chẽ vấn đề này. Quy hoạch lần đầu thường được cơ quan quản lý, chuyên môn xem xét sát sao, kỹlưỡng. Tuy nhiên, đến lúc điều chỉnh quy hoạch thì chỉ có một vài cơ quan, một nhóm cán bộ thực hiện nên chất lượng không đảm bảo.

"Như các khu đô thị ở khu vực bán đảo Linh Đàm ban đầu quy hoạch rất tốt, đúng kiểu mẫu, không khác gì các nước khác trên thế giới. Tuy nhiên, sau đó qua nhiều lần điều chỉnh thì hiện trạng bây giờ đã quá tải", Bộ trưởng Hà nói.

Bộ trưởng cũng chia sẻ, khi vào một toà chung cư cao tầng giá rẻ tại khu Linh Đàm, đi thang máy từ tầng 1 lên tầng 20 mất… 25 phút, khi xuống thì cũng mất 15 phút chen chúc. Đây là trách nhiệm của cơ quan quản lý. Chúng ta cần tiếp tục có những mô hình đổi mới về nhà ở xã hội, nhà ở cho người thu nhập thấp khác chứ không thể tiếp tục nhét dân vào những khu nhà như vậy.

Cũng lấy ví dụ về khu đô thị Linh Đàm, ông Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội quy hoạch Phát triển đô thị Hà Nội cho biết, đây là một trong những dự án được coi là "kiểu mẫu" một thời nhưng đến nay bị băm nát bởi vì hàng loạt bất cập trong quy hoạch đô thị.

"Một khu đô thị từng được giải thưởng quốc gia về thiết kế kiểu mẫu nhưng vài năm trở lại đây cho một doanh nghiệp vào xây dựng nhà giá rẻ với 5ha mà xây 12 tòa nhà cao tới 40 tầng. Vị lãnh đạo phường phải kêu với chúng tôi rằng chỉ tínhriêng khu ấy dân đã đông hơn cả phường trước đây. Chúng ta không thể phát triển nhà giá rẻ bằng mọi giá. Ai cho phép ký quy hoạch này. Tôi cho rằng đây là một điều cần phải xem xét", ông Chính nói.

12 tòa nhà cao tầng trong phạm vi 5ha là dự án của Tập đoàn Mường Thanh. Việc xây dựng các tòa nhà với mật độ quá dày đã khiến dư luận xôn xao và bày tỏ lo ngại từ nhiều năm nay. Ước tính số lượng dân cư tại các tòa nhà có thể bằng dân số của cả phường Hoàng Liệt (Q. Hoàng Mai), gây áp lực, quá tảilớn về hạ tầng.

Trao đổi với báo điện tử Một Thế Giới, GS Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên vàMôi trường cho rằngquy hoạch của Hà Nội đang có rất nhiều vấn đề. Trong đó nổi cộm là việc điều chỉnh quy hoạch, gây nên chất tải không gian nhiều nơi quá nặng, hạ tầng không đáp ứng được cho số lượng dân cư tại đó.

“Quy hoạch đang phát triển theo chiều hướng vìlợi ích tư nhân vànhà đầu tư nhiều hơn là cho lợi ích chung, trong đó có việc xây dựng các chung cư quá lớn, quá cao tầng, làm tăng số lượng dân cư quá lớn so với hạ tầng”, GS Đặng Hùng Võ nhấn mạnh.

Chung cư cao tầng không phải nguyên nhân chính?

Chia sẻ với báo điện tử Một Thế Giới, ông Trương Xuân Danh, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Mường Thanh cho rằng chung cư cao tầng không phải là nguyên nhân chính gây nên tình trạng tắc nghẽn giao thông.

“Chúng ta phải làm rõ hai việc, một là khái niệm, hai là vấn đề thực tiễn. Trước hết phải khẳng định chung cư cao tầng mọc lên hàng loạt không phải là nguyên nhân chính gây nên tình trạng tắc nghẽn giao thông. Cái đó thực tiễn trên các thành phố đông dân trên thế giới đã chứng minh rồi. Xu thế chung của các thành phố là trung tâm kinh tế, thương mại du lịch lớn đều mọc rất nhiều nhà cao tầng, nhưng họ vẫn không tắc đường như chúng ta” – ông Danh nói.

Thứ hai, theo ông Danh, nếu công bằng mà nói khu nội đô Hà Nội rất ít nhà cao tầng(trên 27 tầng theo quy hoạch). Chúng ta chỉ đếm đầu ngón tay, tòa cao nhất Lotte 65 tầng, tòa nhà điện lực EVN, tòa Ngân hàng BIDV, Vietcombank, chung cư chỉ có tòa Vincom Bà Triệu, tòa Golden Westlake (Tây Hồ) xấp xỉ hơn 30 tầng. Như thế là rất ít, vậy thì nguyên nhân tắc đường nằm ở chỗ khác.

“Doanh nghiệp là các đối tượng thụ động, bị điều chỉnh về mặt chính sách, nên nếu có biết trước cũng không đủ khả năng làm được điều gì” – ông Danh nhấn mạnh.

Theo ông Danh, nguyên nhân chính của tình trạng tắc nghẽn giao thông ngày càng trầm trọng là do không kiểm soát được lượng người nhập cư, dân số cơ học tại nội đô. Tức là không khống chế lượng người sống trong nội đô cân bằng tỉ lệ với hạ tầng tương ứng. Ví dụ bao nhiêu người dân thì tương ứng với một mét vuông đường giao thông, bao nhiêu người thì có một bệnh viện, một trường học. Việc này dẫn đến tình trạng mọi người đều đổ vào nội đô, nhưng hạ tầng, đặc biệt hạ tầng giao thông lại không đáp ứng được, dẫn đến quá tải,tắc nghẽn là chuyện đương nhiên.

Được đề nghị đưa ra một số giải pháp cho tình trạng tắc nghẽn giao thông, Phó tổng giám đốc của Tập đoàn Mường Thanh cũng chia sẻ rằng, thực ra các nhà quản lýkhông phải là không nhìn thấy điều này và họ đã có nhiều giải pháp.

Đó là đưa các trường học, bệnh viện, các cơ sở dịch vụ… quá tải ra khỏi nội đô, để từ đó kéo một lượng ngườitrong nội đô ra ngoài thành phố, giảm tải áp lực giao thông. Nhưng đến nay giải pháp này đang trong quá trình thực hiện nên chưa có kết quả.

Giải pháp thứ hai, theo ông Danh là hạn chế phương tiện giao thông cá nhân, tăng các phương tiện công cộng. Giải pháp nàycũng đang trong quá trình thực hiện. Nếu thực hiện được thì tình trạng tắc nghẽn giao thông nội đô sẽ được cải thiện dần.