Gỡ khó trong xử lý rác thải sinh hoạt ở Cà Mau

Thông tin tại cuộc họp, ông Huỳnh Quốc Việt, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau cho biết, trong năm 2022 vừa qua, tổng lượng rác thải toàn tỉnh là khoảng 628 tấn/ngày (đô thị khoảng 255 tấn/ngày – PV). Có 8 đơn vị thực hiện việc thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt tại 79/101 xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh, với tổng lượng rác đã tiếp nhận, xử lý là hơn 80.890 tấn.

Trong đó, xử lý bằng hình thức chôn lấp tại bãi chôn lấp rác thải thị trấn Rạch Gốc (huyện Ngọc Hiển) khoảng 7.300 tấn; phần lớn còn lại được tiếp nhận và xử lý tại nhà máy xử lý rác thải TP.Cà Mau (nhà máy xử lý rác), với tỷ lệ 92,07% được xử lý, 7,93% tỷ lệ rác chôn lấp…

Theo Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau, thời gian qua, ngân sách địa phương hỗ trợ việc thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải sinh hoạt. Từ năm 2012 – 2022, ngân sách tỉnh đã bổ sung kinh phí cho các địa phương trong tỉnh chi cho vận chuyển, xử lý rác sinh hoạt là hơn 280 tỉ đồng. Với nhà máy rác, UBND tỉnh giao UBND TP.Cà Mau kiểm soát theo khối lượng rác đầu vào và đầu ra để xác định khối lượng làm cơ sở thanh toán chi phí xử lý rác thải theo quy định. Trong thời gian nêu trên, tổng khối lượng rác thải vận chuyển về nhà máy rác là hơn 609.000 tấn, kinh phí đã thực hiện là hơn 204 tỉ đồng.

“Đơn giá xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn tỉnh hiện được áp dụng theo đơn giá ban hành năm 2015. Đến nay, qua nhiều lần tăng lương tối thiểu vùng, giá nguyên vật liệu, nhân công và các khoản chi phí khác đều tăng so với trước đã ảnh hưởng nhiều đến hoạt động tái đầu tư của các đơn vị thu gom, xử lý rác thải”, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau chỉ rõ khó khăn, đồng thời khẳng định, chính quyền và ngành chức năng tỉnh đã thấy rõ những tồn tại nêu trên và đã xúc tiến xây dựng định mức, đơn giá mới nhưng chưa thể ban hành (do chưa có ý kiến của Bộ TN-MT – PV). Đây cũng là nguyên nhân đến nay UBND tỉnh chưa có cơ sở xem xét, xử lý những khó khăn, vướng mắc có liên quan của doanh nghiệp xử lý rác thải.

Tại Cà Mau, đến nay chỉ có duy nhất đơn vị tiếp nhận xử lý rác thải sinh hoạt là Nhà máy xử lý rác thải TP.Cà Mau, thuộc Công ty TNHH XD – TM – DV Công Lý (Công ty Công Lý), công suất xử lý khoảng 200 tấn rác/ngày, chiếm khoảng 1/3 lượng thác thải sinh hoạt toàn tỉnh Cà Mau.

Theo ông Tô Hoài Dân, đại diện Công ty Công Lý, tùy vào từng thời điểm, nhà máy rác được hỗ trợ tiền xử lý mức từ 290.000 – 350.000 đồng (chưa trừ thuế VAT). Trong đó, mức 350.000 đồng áp dụng từ năm 2015 đến nay chưa tăng lần nào, trong khi mọi thứ đầu vào đều tăng. Cụ thể, nhiên liệu từ 15.000 đồng/lít nay tăng hơn 20.000 đồng/lít; lương tối thiểu vùng qua 6 lần điều chỉnh tăng hơn 1 triệu đồng…

“Hơn 10 năm đi vào, chúng tôi có báo cáo tài chính và được Cục thuế xác nhận phải bù lỗ hơn 184 tỉ đồng. Chúng tôi đã có rất nhiều văn bản cầu cứu tỉnh tháo gỡ khó khăn nhưng kéo dài đến nay. Cả tỉnh xả rác nhưng chúng tôi chịu lỗ kéo dài thì quá hẹp hòi cho doanh nghiệp”, ông Dân nói.

Với khó khăn trên, lãnh đạo UBND tỉnh Cà Mau cho biết, ngay khi Bộ TN-MT ban hành định mức kinh tế, kỹ thuật về thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt và có ý kiến đối với định mức và giá dịch vụ xử lý rác thải tại nhà máy xử lý rác thải TP.Cà Mau, tỉnh sẽ trình cấp có thẩm quyền xem xét, ban hành đơn giá mới làm cơ sở chi trả cho nhà máy rác theo đúng quy định.