Giao đất cho cán bộ ở huyện Đất Đỏ: Cần thiết phải xử lí hình sự

Liên quan việc giao đất không qua đấu giá cho hàng chục cán bộ ở huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Luật sư Diệp Năng Bình - Trưởng VPLS Tinh Thông Luật đã đưa ra ý kiến bình luận.

Luật Sư Bình nêu: Khoản 1 Điều 54 Hiến pháp năm 2013 khẳng định: “Đất đai là tài nguyên đặc biệt của quốc gia, nguồn lực quan trọng phát triển đất nước, được quản lý theo pháp luật”.

Theo đó, đất đai là nguồn tài nguyên thiên nhiên, là tư liệu sản xuất, nguồn vốn quý giá của quốc gia và của người sử dụng đất. Thực tế đã chứng minh rằng, nguồn tài nguyên đất đã mang lại những lợi ích to lớn cho Nhà nước, người sử dụng, doanh nghiệp và cho toàn xã hội.

Trong đó, quan hệ đấu giá quyền sử dụng đất có vai trò vô cùng quan trọng cho sự ổn định, phát triển bền vững và thịnh vượng của nền kinh tế quốc dân. Đấu giá quyền sử dụng đất là phương thức phân phối đất đai đặc biệt của Nhà nước.

Khác với giao đất đất theo cách thức thông thường, với hình thức đấu giá, các chủ thể có nhu cầu sử dụng đất phải tham gia đấu giá công khai với những người khác và người nào trả giá cao nhất là người được nhận quyền sử dụng đất.

Có nhiều mục đích được đặt ra khi lựa chọn phương thức chuyển quyền sử dụng đất thông qua đấu giá, nhưng mục đích thường được hướng tới là nhằm đưa tài sản tiếp cận với người có nhu cầu thực sự, nhằm phát huy cao giá trị của tài sản hàng hóa đặc biệt đó là quyền sử dụng đất.

Việc đưa quyền sử dụng đất vào đấu giá là một bước tiến trong hoạt động giao, cho thuê đất. Thông qua đó, góp phần làm giảm đầu cơ đất đai, tạo ra sự cạnh tranh lành mạnh giữa các chủ thể tham gia đấu giá, huy động tối đa nguồn vốn cho ngân sách.

LS Diệp Năng Bình viện dẫn, quy định tại khoản 2 Điều 118 Luật Đất đai, các trường hợp không đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất bao gồm:

a) Giao đất không thu tiền sử dụng đất; b) Sử dụng đất được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất quy định tại Điều 110 của Luật này; c) Sử dụng đất quy định tại các điểm b, g khoản 1 và khoản 2 Điều 56 của Luật này; d) Sử dụng đất vào mục đích hoạt động khoáng sản; đ) Sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở tái định cư, nhà ở xã hội và nhà ở công vụ; e) Giao đất ở cho cán bộ, công chức, viên chức chuyển nơi công tác theo quyết định điều động của cơ quan có thẩm quyền; g) Giao đất ở cho hộ gia đình, cá nhân có hộ khẩu thường trú tại xã mà không có đất ở và chưa được Nhà nước giao đất ở; h) Giao đất ở cho hộ gia đình, cá nhân có hộ khẩu thường trú tại thị trấn thuộc vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn mà không có đất ở và chưa được Nhà nước giao đất ở; i) Các trường hợp khác do Thủ tướng Chính phủ quyết định

"Như vậy theo Kết luận của thanh tra tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, có đến 196 trường hợp giao đất có thu tiền nhưng không thông qua đấu giá là sai quy định tại khoản 2 điều 118 luật Đất đai năm 2013. Điều này đã gây thất thoát lớn nguồn thu cho ngân sách Nhà nước." - LS Bình nhận định.

LS Diệp Năng Bình nói thêm: Trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước, tài sản nhà nước được giao cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân quản lý, sử dụng. Quá trình quản lí, sử dụng tài sản của nhà nước phải đảm bảo việc sử dụng đúng mục đích, tiêu chuẩn, định mức, đảm bảo hiệu quả và tiết kiệm.

LS Diệp Năng Bình đề nghị: "Hành vi vi phạm xảy ra tại huyện Đất Đỏ nói trên đã được kết luận là gây thất thoát lãng phí đối với tài sản nhà nước. Bởi vậy, cần thiết phải xử lí bằng biện pháp hình sự."

Được biết, đến nay huyện Đất Đỏ đã thu hồi được 125 lô đất giao sai; 71 lô còn lại đã được người nhận xây dựng, chuyển nhượng nên gặp khó khăn trong xử lý, chưa thu hồi được.

Trong đó, 60 lô đất giao có thu tiền cho 43 người (17 người được giao 2 lô/người, 22 người là cán bộ đương chức, 21 người đã nghỉ việc tại thời điểm giao đất) thì đa số đã trả lại, một số lô do đã chuyển nhượng, xây dựng nên gặp khó trong việc thu hồi. Còn 12 lô giao sai cho cán bộ chiến sĩ Ban chỉ huy quân sự huyện (5 lô) và cán bộ chiến sĩ Ban chỉ huy quân sự tỉnh (7 lô) không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất cũng đã được trả lại.

Về phần mình, ông Mai Ngọc Thuận cho biết, tháng 3.2015, ông đã chuyển công tác về Thành uỷ TP.Vũng Tàu, khi Huyện ủy Đất Đỏ ban hành văn bản số 1954-CV/HU ngày 9.6.2015 ông không nắm rõ.

Khi phóng viên nhắc lại rằng cuộc họp trên diễn ra vào năm 2014 (thời điểm ông Thuận là Bí thư Huyện ủy) thì ông Thuận cho rằng, mặc dù diễn ra năm 2014 đi chăng nữa thì đến tháng 6.2015 (thời điểm ban hành văn bản số 1954) thì ông không còn làm việc ở đó nữa rồi.

Ông Thuận từ chối nói về trách nhiệm của mình trong vụ việc.

Điều đáng nói là, mọi quyết định về việc giao đất sai trái này đều bắt nguồn từ chủ trương cuộc họp Ban Thường vụ huyện ủy huyện Đất Đỏ ngày 20.5.2014 do chính ông Thuận chủ trì.

Đến năm 2020, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bà Rịa - Vũng Tàu đã ký quyết định thi hành kỷ luật đối với Ban Thường vụ Huyện ủy Đất Đỏ nhiệm kỳ 2010-2015; đồng thời kỷ luật các cá nhân có liên quan đến sai phạm trong việc giao đất không đúng quy định nêu trên. Điều này có nghĩa cá nhân ông Mai Ngọc Thuận với vai trò là Bí thư Huyện uỷ Đất Đỏ (đến tháng 3.2015) không nằm ngoài Ban Thường vụ Huyện uỷ Đất Đỏ, và có trách nhiệm với những sai phạm nêu trên.