Nữ văn sĩ người Belarus Svetlana Alexievich vừa được Viện Hàn lâm Thụy điển trao giải thưởng Nobel Văn học cho 'những tác phẩm đa âm sắc, một tượng đài về lòng dũng cảm của thời đại chúng ta'.
Viện Hàn lâm Thụy Điển vừa công bố tên của người chiến thắng cho giải thưởng Nobel Văn học năm nay. Theo đó, nhà văn người Belarus Svetlana Alexievich đã trở thành người phụ nữ thứ 14 và là nhà báo đầu tiên được vinh danh cho giải thưởng danh giá này.
Tuy nhiên, đây là một chiến thắng không mấy bất ngờ. Việc lựa chọn Sara Danius - nữ thư ký vĩnh viễn của Viện Hàn lâm - làm người công bố đã khiến cho giới truyền thông đoán mò rằng người chiến thắng năm nay sẽ là phụ nữ. Đó là chưa kể đến việc Svetlana Alexievich cũng đứng đầu trong danh sách của hai trang cá cược nổi tiếng Ladbrokers và Paddy Powers.
Những tác phẩm của nhà văn/ nhà báo Svetlana Alexievich rất được giới phê bình phương Tây ưa thích khi tập trung vào cuộc sống tại Belarus trước và sau khi Liên bang Xô viết sụp đổ. Hai tác phẩm nổi bật nhất của bà là War s Unwomanly Face và Zinky Boys.
13 người phụ nữ từng đoạt giải Nobel Văn học trước Svetlana Alexievich bao gồm: Selma Lagerlöf (1909), Grazia Deledda (1926), Sigrid Undset (1928), Pearl S. Buck (1938), Gabriela Mistral (1945), Nelly Sachs (1966), Nadine Gordimer (1991), Toni Morrison (1993), Wisława Szymborska (1996) và Elfriede Jelinek (2004), Doris Lessing (2007), Herta Muller (2009), Alice Munro (2013).
Giải Nobel Văn học là 1 trong 6 hạng mục giải thưởng của giải Nobel danh giá và được trao thường niên cho một tác giả đến từ bất cứ quốc gia nào. Với mục đích vinh danh những cá nhân có đóng góp cho nền văn học thế giới, giải thưởng này từng được trao cho nhiều tác gia lỗi lạc trong thế kỷ 20 như Thomas Mann, Ernest Hemingway, Mikhail Sholohov, William Faulkner, Gabriel Garcia Marquez...
Tuy nhiên, trong lịch sử 103 năm của mình, giải thưởng Nobel Văn học cũng vấp phải nhiều chỉ trích xung quanh việc phân biệt giới tính và ưu ái các tác gia đến từ Mỹ và châu Âu.
Viện Hàn Lâm Thụy Điển luôn kín tiếng về quá trình lựa chọn danh sách ứng viên. Tháng 2 hằng năm, hàng ngàn lời đề nghị được gửi đi nhưng chỉ khoảng 50 ứng viên trả lời. Danh sách rút gọn gồm 5 cái tên sẽ được 18 viện sĩ lựa chọn. Danh sách năm nay vốn được chọn lọc từ 259 đề cử ban đầu.
