Theo trang SCMP, các dây chuyền lắp ráp MacBook sẽ được đặt tại nhà máy Foxconn ở tỉnh Bắc Giang.
Apple sẽ chuyển một số hoạt động sản xuất MacBook sang Việt Nam, động thái đã được lên kế hoạch từ năm 2020. Lô máy tính xách tay đầu tiên của Apple dự kiến sẽ được sản xuất sớm nhất vào khoảng tháng 5.2023.
Apple chọn Foxconn (Đài Loan), nhà sản xuất thiết bị điện tử theo hợp đồng lớn nhất thế giới, để lắp ráp MacBook tại Việt Nam, theo trang Nikkei Asia.
Trước động thái này, MacBook vẫn là sản phẩm chính duy nhất của Apple chỉ được sản xuất tại Trung Quốc. Nikkei Asia cho biết việc di chuyển các dây chuyền lắp ráp MacBook ra bên ngoài Trung Quốc sẽ mất nhiều thời gian hơn do chuỗi cung ứng phức tạp của sản phẩm này.
"Sau khi thay đổi sản xuất với MacBook, tất cả sản phẩm chủ lực của Apple về cơ bản sẽ có thêm một địa điểm sản xuất ngoài Trung Quốc... iPhone ở Ấn Độ; MacBook, Apple Watch và iPad tại Việt Nam. Những gì Apple muốn bây giờ là tùy chọn 'ra khỏi Trung Quốc' với ít nhất một phần sản xuất cho tất cả sản phẩm của mình", một người có kiến thức trực tiếp về vấn đề này nói với Nikkei Asia.
Vào tháng 11.2020, Foxcon đã lên kế hoạch chuyển một số hoạt động lắp ráp iPad và MacBook từ Trung Quốc sang Việt Nam theo yêu cầu của Apple vì cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung leo thang. Foxconn trước đó công bố khoản đầu tư 270 triệu USD để thành lập công ty con mới tại Việt Nam.
Theo trang SCMP, các dây chuyền lắp ráp MacBook được đặt tại nhà máy Foxconn ở tỉnh Bắc Giang, phía đông bắc Việt Nam. Tính đến tháng 6.2022, Foxconn đã tuyển dụng khoảng 60.000 người tại Việt Nam, hiện là cơ sở sản xuất lớn nhất của công ty này bên ngoài Trung Quốc.
Apple và Foxconn không trả lời ngay lập tức khi được đề nghị bình luận.
Việc sản xuất MacBook ở Việt Nam phản ánh nỗ lực của Apple và Foxconn nhằm nhanh chóng thiết lập chuỗi cung ứng mới trên khắp châu Á trong bối cảnh xảy ra các đợt phong tỏa và vấn đề khác liên quan đến đại dịch đã làm gián đoạn hoạt động sản xuất tại Trung Quốc.
Foxconn, nhà cung cấp iPhone chính cho Apple, đã cố gắng khôi phục toàn bộ năng lực sản xuất tại nhà máy iPhone lớn nhất ở thành phố Trịnh Châu, thủ phủ tỉnh Hà Nam, Trung Quốc sau những gián đoạn nghiêm trọng do các cuộc biểu tình của công nhân trở thành bạo lực và việc hàng chục ngàn nhân viên rời đi vì sợ nhiễm nCoV.
Trước đó, Foxconn đã đặt địa điểm sản xuất MacBook ở thành phố Thành Đô, thủ phủ tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc trong vòng khép kín, với dây chuyền lắp ráp có 110.000 công nhân tuân thủ nghiêm ngặt lịch trình công việc nhất định và các tuyến đường đi lại trong khu phức hợp để giúp giảm thiểu rủi ro nhiễm nCoV, theo một báo cáo được công bố hồi tháng 9 bởi Tạp chí Global Views. Những nhân viên Foxconn khác sống bên ngoài khu phức hợp được yêu cầu làm việc tại nhà.
Việc sản xuất MacBook thuộc Nhóm kinh doanh B của Foxconn, chịu trách nhiệm về thiết bị đeo tay, máy tính bảng, máy tính xách tay và loa thông minh. Foxconn có cơ sở hoạt động tại các thành phố của Trung Quốc như Thành Đô, Thượng Hải, Thâm Quyến, Hàng Châu và Hành Dương.
Dù vẫn chưa chắc chắn bao nhiêu sản lượng MacBook sẽ được chuyển ra ngoài Trung Quốc, một báo cáo gần đây từ hãng nghiên cứu Counterpoint Research chỉ ra rằng Foxconn có kế hoạch chuyển tới 30% tổng công suất sản xuất của mình sang Ấn Độ, Việt Nam và Brazil.
Theo Counterpoint Research, đã có 21 nhà cung cấp của Apple hoạt động tại Việt Nam tính đến tháng 9.2022.
Tổng số lô hàng MacBook dự kiến đạt 22,18 triệu chiếc trong năm 2022, theo công ty nghiên cứu thị trường Digitimes Research. Con số đó sẽ giảm 1,4% so với 2021. Trong khi các thương hiệu máy tính cá nhân lớn khác như HP, Dell và Lenovo Group chứng kiến mức giảm hai con số.
Vị thế công xưởng của thế giới suy yếu
Việc chuyển hướng sang Việt Nam diễn ra trong bối cảnh không chỉ căng thẳng địa chính trị gia tăng mà còn cả sự gián đoạn sản xuất do đại dịch nCoV ở Trung Quốc và sự không chắc chắn do chính sách nới lỏng đột ngột của nước này những tuần gần đây.
Với Trung Quốc, việc mất một phần hoạt động sản xuất MacBook biểu thị cho sự suy yếu rộng rãi hơn về vị thế công xưởng của thế giới. Các nhà sản xuất điện tử hàng đầu từ Apple, HP, Dell đến Google đều đã thực hiện ít nhất một số kế hoạch chuyển sản xuất và tìm nguồn cung ứng ngoài Trung Quốc kể từ khi cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt đầu cuộc chiến thuế quan chống lại nước này.
Ví dụ, việc sản xuất hầu hết máy chủ làm trung tâm dữ liệu cho Google, Meta Platforms, Amazon và Microsoft đã chuyển sang Đài Loan, Mexico hoặc Thái Lan.
Lãnh đạo Inventec, nhà cung cấp chính cho HP và Dell, nói: “Nhìn chung, lợi ích của Trung Quốc về sản xuất chi phí thấp đang mờ dần và nhiều khách hàng Mỹ hiện muốn có một số lựa chọn thay thế địa điểm sản xuất bên ngoài Trung Quốc. Đây đã là một xu hướng tăng tốc với hầu hết thương hiệu toàn cầu và nó sẽ không có khả năng thay đổi trong tương lai".
Trong nhiều thập kỷ, Apple coi Trung Quốc là cơ sở lắp ráp quan trọng nhất của mình, nhưng công thức đó đã đạt đến điểm khủng hoảng trong năm nay.
Vào mùa xuân, các địa điểm sản xuất MacBook và iPhone quan trọng ở Thượng Hải phải đối mặt với sự gián đoạn lớn do lệnh phong tỏa kéo dài hai tháng. Hồi tháng 11, Apple đã cảnh báo về sự chậm trễ trong việc giao iPhone 14 Pro và 14 Pro Max cho kỳ nghỉ lễ, với lý do thiếu lao động tại nhà máy sản xuất iPhone lớn nhất thế giới ở Trịnh Châu.
Chiu Shih-fang, nhà phân tích chuỗi cung ứng của Viện Nghiên cứu Kinh tế Đài Loan, cho biết những thay đổi với chuỗi cung ứng công nghệ là không thể đảo ngược.
"Trước đây, hầu hết mọi người trong ngành luôn hy vọng rằng tình hình có thể giảm bớt và mọi thứ có thể quay trở lại những ngày xưa tốt đẹp. Song lần này, họ nhận ra rằng không có cách nào quay lại và dù thế nào cũng cần chuẩn bị các phương án thay thế ngoài Trung Quốc”, Chiu Shih-fang chia sẻ.
Chiu Shih-fang cho biết các chính sách nghiêm ngặt về nCoV của Trung Quốc đã đẩy nhanh quá trình chuyển đổi. Hiện tại nó diễn ra nhanh hơn so với những gì các nhà điều hành ngành và nhà phân tích thị trường nghĩ cách đây vài năm, đồng thời căng thẳng Mỹ - Trung ngày càng gia tăng cũng đóng một vai trò nào đó.
"Không ai muốn doanh nghiệp của mình bị mắc kẹt và ảnh hưởng nặng nề chỉ vì quá tập trung sản xuất vào một chỗ. Từ lớn đến nhỏ, các nhà cung cấp giờ đây đều cần có giải pháp để đối mặt với thực tế toàn cầu mới này", Chiu Shih-fang nói thêm.
Sự đa dạng hóa của Apple tại Việt Nam bắt đầu với AirPods, được đưa vào sản xuất hàng loạt tại nước ta vào năm 2020. Công ty Mỹ cũng đã chuyển một số hoạt động sản xuất iPad và Apple Watch sang Việt Nam trong năm nay, Nikkei Asia đưa tin đầu tiên.
Vào tháng 10, Apple thông báo đã bắt đầu sản xuất iPhone 14 ở Ấn Độ, chỉ vài tuần sau khi phát hành dòng smartphone mới. Các nguồn tin nói với Nikkei Asia rằng Apple đặt mục tiêu tăng đáng kể sản lượng iPhone từ Ấn Độ trong năm nay và năm tới, với mục đích biến quốc gia này thành một cơ sở sản xuất quan trọng khác. Apple cũng đặt mục tiêu chuyển một số hoạt động sản xuất tai nghe AirPods và Beats sang Ấn Độ.
Dân số khá đông giúp Việt Nam trở thành thị trường hấp dẫn cho các sản phẩm cuối cùng cũng như cơ sở sản xuất. Hơn nữa, lực lượng lao động ở Việt Nam chiếm ít chi phí hơn Trung Quốc.
Hồi tháng 8, trang AppleInsider đưa tin Foxconn đã ký một biên bản ghi nhớ đầu tư 300 triệu USD vào tỉnh Bắc Giang nhằm mở rộng cơ sở sản xuất của họ.
Theo biên bản ghi nhớ, mục tiêu của việc mở rộng cơ sở chính là nhằm đa dạng hóa và thúc đẩy sản xuất. Nhà máy mới của công ty Đài Loan sẽ được đặt trên một khu đất rộng 50,5 ha ở tỉnh Bắc Giang, hứa hẹn tạo ra 30.000 việc làm tại địa phương.
Động thái này diễn ra không lâu sau khi nguồn tin cho biết Foxconn đã bắt đầu sản xuất thử nghiệm Apple Watch ở miền bắc Việt Nam.
Ngoài ra, trang Nikkei Asia cũng cho biết Apple chọn Việt Nam trở thành quốc gia sản xuất MacBook, Apple Watch và iPad như một phần trong nỗ lực tránh phụ thuộc Trung Quốc. Trước đó, Apple cũng chọn Việt Nam sản xuất tai nghe AirPods.
Foxconn đã có mặt tại Bắc Giang được 15 năm. Công ty Đài Loan hiện đã chuyển một phần sản xuất iPad và AirPods đến Khu công nghiệp Quang Châu, thuộc tỉnh Bắc Giang. Hiện vẫn chưa rõ nhà máy sản xuất mới của Foxconn sẽ chịu trách nhiệm sản xuất loại sản phẩm nào cũng như công suất hoạt động ra sao.
Năm ngoái, Foxconn được cho đã đầu tư 1,5 tỉ USD vào Việt Nam. Dù vậy, đến nay Foxconn vẫn chưa chọn Việt Nam làm nơi sản xuất iPhone.