Sợ hình ảnh cảnh báo, người tiêu dùng chọn thuốc lá ngoại?
Trong thông cáo phát đi gần đây, Tổng Công ty thuốc lá Việt Nam cho biết: Doanh thu 5 tháng đầu năm 2014 của tổng công ty giảm so với cùng kỳ năm trước, chủ yếu do doanh thu thuốc lá điếu giảm vì sản lượng tiêu thụ giảm, trong đó các đơn vị miền Tây Nam bộ giảm với tỉ lệ khá lớn, trên 30%, do bị ảnh hưởng rất lớn bởi thuốc lá nhập lậu.
Trong một văn bản gửi Ủy ban thường vụ Quốc hội và Thủ tướng Chính phủ, Tổng công ty Công nghiệp Thực phẩm Đồng Nai cho rằng: Việc áp dụng in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh trên bao bì thuốc lá gây phản ứng rất mạnh đối với người tiêu dùng. Do đó phần lớn người hút thuốc lá có xu hướng chuyển qua sử dụng các loại thuốc lá nhập lậu. Dù giá cả có tăng cao nhưng vẫn chấp nhận đối với sản phẩm không có in hình cảnh báo sức khỏe.
Theo số liệu của Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam, sản lượng thuốc lá nội tiêu thụ toàn ngành tính trong 4 tháng đầu năm giảm hơn 9% so với cùng kỳ năm trước.
Đối với Tổng Công ty Công nghiệp thực phẩm Đồng Nai, thuốc lá bao mềm đưa vào sử dụng bao bì cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh từ tháng 8.2013 đến nay vẫn còn giảm 45% so với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt thuốc lá bao hộp trong tháng 4.2014 sản lượng tiêu thụ giảm đáng kể, so với các tháng trước giảm từ 50-60% trên tổng sản phẩm thuốc lá các loại tiêu thụ của tổng công ty này.
Đổ lỗi để xin giãn thuế
Theo số liệu của Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam, số thuốc lá nhập lậu năm 2013 là 17 tỉ điếu, lấy đi 20% thị phần. Quý 1/2014 thuốc lá nhập lậu tăng đột biến với 185 triệu bao, chiếm 21% thị phần. Đặc biệt là 5 tháng đầu năm 2014 thuốc lá lậu tăng tới 30%.
Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam lo ngại: "Thuốc lá lậu do trốn thuế nên có thể bán rẻ hơn thuốc lá sản xuất trong nước nhiều, người tiêu dùng Việt Nam do thu nhập thấp sẽ quay sang hút thuốc lá lậu. Thuốc lá lậu trốn thuế, giá rẻ và không phải in cảnh báo sắc khỏe, không phải trích Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá nên sẽ được người tiêu dùng sử dụng nhiều hơn chứ không giảm".
Trong khi đó, Tổng Công ty Công nghiệp thực phẩm Đồng Nai cho rằng: Thuốc lá ngoại nhập lậu vào Việt Nam đang chiếm một thị phần rất lớn, theo số liệu của Hiệp hội thuốc lá Việt Nam năm 2013 chiếm thị phần trên 22%. Do có ưu thế về giá thấp và bao bì không in cảnh báo sức khỏe nên vào lúc này là cơ hội rất lớn để tiếp tục tấn công, thâm nhập thay thế thuốc lá nội địa sản xuất tại Việt Nam.
UBND tỉnh Đồng Nai trong văn bản gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ mới đây cũng cho rằng: Người tiêu dùng có xu hướng chuyển qua sử dụng thuốc lá nhập lậu khi cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh được in trên bao bì thuốc lá. Từ đó thuốc lá nhập lậu đang chiếm tỉ lệ cao trên thị trương lại có thêm cơ hội thâm nhập ồ ạt vào thị trường Việt Nam với nhiều chủng loại, giá cả thấp chiếm dần thị phần thuốc lá nội địa sản xuất trong nước.
Công văn của đơn vị này cho rằng, nếu không chống buôn lậu thuốc lá hiệu quả và triệt để sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho thuốc lá nhập lậu vào thị trường Việt Nam và gây ảnh hưởng giảm sút nghiêm trọng tình hình sản xuất và tiêu thụ của doanh nghiệp trong nước, không chỉ riêng Tổng công ty Công nghiệp thực phẩm Đồng Nai. Thực trạng này của ngành thuốc lá nếu tiếp tục kéo dài sẽ có nguy cơ thất thu ngân sách nhà nước rất lớn do thuốc lá nhập lậu và đình đốn trong sản xuất.
Mai Phạm
