Đánh thuế căn nhà thứ hai là đánh vào phân khúc nhà cho thuê

Phát biểu tại tọa đàm trực tuyến"Hai kịch bản từ việc đánh thuế sở hữu nhà ở thứ 2" ngày 7.9, GS Đặng Hùng Võ - nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên vàMôi trườngnhận địnhviệc đánh thuế vào nhà ở thứ hai không hợp lý, bởi vì trên thị trường bất động sản, phần kinh doanh chiếm tỷ trọng rất cao. Nếu phần kinh doanh không có thì phân khúc nhà ở cho thuê sẽ bị giảm.

Theo đó, đánh thuế vào nhà ở thứ hai là đánh vào phân khúc nhà cho thuê. Điều này ngược với chủ trương của Nhà nước là bán nhà chung cư với hình thức thuê, mua. Nếu đánh thuế vào nhà cho thuê thì số lượng người thuê nhà sẽ giảm. Khi cầu về nhà đầu tư thứ cấp giảm thì cung từ các dự án sẽ giảm, làm giảm cả cung lẫn cầu. Trước là giảm cầu của người có nhà ở cho thuê, sau là giảm cầu của nhà đầu tư thứ cấp cho thuê.

"Nếu đánh thuế nhà ở thì nên đánh vào giá trị đất, nếu đánh vào giá trị nhà thì sẽ không còn nhà đẹp nữa bởi chả ai dại gì đầu tư xịn để chịu thuế cao hơn", GS Võ cho hay.

Trong khi đó, ông Matthew Powell - Giám đốc Savills Hà Nội cảnh báo Việt Nam cần thận trọng với việc đánh thuế căn nhà thứ hai, bởi mục đích đánh thuế bất động sản thứ hai là khi cung và cầu chưa gặp nhau, thị trường phát triển quá nóng, cần áp dụng chính sách thuế để cân bằng.

Tuy nhiên, tại Việt Nam, thị trường bất động sản đang phát triển lành mạnh. Nhiều nghiên cứu của Savills cho thấy việc giao dịch vẫn ở mức ổn định, chưa phải tăng trưởng quá mạnh. Do đó, khi áp dụng đánh thuế bất động sản thứ hai sẽ khiến thị trường giảm cầu, giảm sức mua của nhà đầu tư với thị trường và giảm bong bóng thị trường bất động sản.

Ông Matthew Powell lấy ví dụ Singapore đánh thuế nhà ở thứ hai với người dân trong nước từ 3-10%, với người nước ngoài là 10-15%. Singapore đưa ra chính sách thuế bất động sản thứ hai khi có quá nhiều người nhập cư, có quá nhiều cầu mà không đủ cung. Do đó, Chính phủ đưa ra chính sách thuế để cần bằng thị trường. Ở Việt Nam thì ngược lại, cung cầu đang phát triển lành mạnh, nguồn cầu còn chưa ổn, do đó khó có thể áp dụng lý thuyết của các nước khác vào Việt Nam.

Ở một góc độ khác, nguồn cầu của người nước ngoài tại Việt Nam hiện chưa cao, số lượng nhà đầu tư nước ngoài mua nhà tại Việt Nam cũng chưa nhiều. Do đó, đây là thời điểm cần khuyến khích người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam, đặc biệt sau luật mở cửa cho người nước ngoài đầu tư vào thị truường bất động sản.

"Chính vì vậy, ở góc độ doanh nghiệp, chúng tôi nghĩ không nên đưa thêm những chính sách mang tính thắt chặt, giảm sự hứng thú của nhà đầu tư nước ngoài với bất động sản Việt Nam", ông Matthew Powell đánh giá.

Trong khi đó, dưới góc nhìn của cơ quan quản lý nhà nước, ông Vũ Văn Phấn - Phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) lại cho rằng việc thi hành sắc thuế và chống đầu cơ là việc làm đúng đắn và cần thiết.

Ông đưa ra 4 lý do. Thứ nhất là liên quan đến bất động là nhà đất của hộ gia đình cá nhân, hiện Nhà nước mới đánh thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, chưa đánh thuế vào nhà.

Thứ hai, hiện mức thuế là 0,03%, vượt quá giới hạn 3 lần định mức là 0,07%; trên 3 lần hạn mức là 0,15%. Mức thuế này chưa giúp người sử dụng đất sử dụng một cách hiệu quả và chưa chống được đầu cơ.

Thứ ba, hiện nay, tại một số quốc gia, thuế bất động sản là một nguồn thu ngân sách và với mức cao hơn Việt Nam nhiều lần. Đơn cử như thuế bất động sản của Hàn Quốc cao gấp 3 lần Việt Nam

Thứ tư, đánh thuế nhà đất đang sử dụng đã có nhưng chưa đánh vào bất động sản trên đó và mức chưa đủ để đạt các mục tiêu trên.

"Khi nghiên cứu sắc thuế này cần biết mục tiêu là gì: Chống đầu cơ hay để sử dụng nhà đất có trách nhiệm hơn trong việc đóng thuế? Cần làm rõ điều này để khi tính thuế với người có 1 nhà và chỉ để sử dụng thì việc đánh thuế không ảnh hưởng đến cuộc sống của họ. Hiện chúng ta đã có thuế sử dụng đất phi nông nghiệp nên nếu sắc thuế mới được thực thi thì không được thuế chồng thuế", ông Phấn nêu.