Căng thẳng leo thang, Nga cảnh báo 'đáp trả quân sự' với Mỹ

Theo Reuters, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov hôm 20.12 nói rằng Moscow cho đến nay vẫn chưa nhận được hồi đáp yêu cầu an ninh từ Washington, và hối thúc Mỹ phản hồi.

"Tôi nghĩ họ muốn biến quá trình này thành chậm chạp, nhưng chúng tôi đang rất cần hồi đáp của Mỹ, bởi vì tình hình rất khó khăn, và có xu hướng trở nên phức tạp hơn", ông Ryabkov cho hay.

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alexander Grushko, hôm 19.12, cũng cho biết danh sách yêu cầu an ninh của Nga không phải là tối hậu thư.

"Chúng tôi có lập trường cứng rắn nhưng thông điệp của chúng tôi, lời kêu gọi của chúng tôi là rất rõ ràng với phương Tây", ông Grushko nói, đồng thời cảnh báo Moscow sẽ đáp trả tương xứng nếu Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) triển khai vũ khí đến lãnh thổ của các nước thành viên và đặt các trung tâm chỉ huy của Nga vào tình trạng bị đe dọa.

Hôm 20.12, Trưởng phái đoàn Nga tham dự Đàm phán An ninh Quân sự và Kiểm soát Vũ khí tại Vienna, ông Konstantin Gavrilov cho biết, NATO do Mỹ dẫn đầu cần hiểu rằng, nếu họ tiếp tục mở rộng sâu hơn trong khu vực Đông Âu, vượt qua lằn ranh đỏ của Moscow thì chắc chắn phải đối mặt với phản ứng quân sự.

Theo ông Gavrilov, dù muốn hay không thì Washington cũng cần đối thoại với Moscow về thỏa thuận an ninh vì ổn định trong khu vực. 

"Các cuộc đối thoại cần phải diễn ra nghiêm túc. Tất cả thành viên trong khối NATO, bất kể có sức mạnh hay tiềm lực đến đâu đều cần có hành động chính trị vững chắc để tránh phản ứng bằng biện pháp quân sự từ phía Nga", ông nói.

Trong khi đó, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, vẫn còn quá sớm để đánh giá phản ứng của phương Tây, nhưng thông tin từ "nhiều nguồn khác nhau" về sự sẵn sàng thảo luận các ý tưởng là tích cực nhưng sẽ cần phải thực hiện các bước tương ứng để cân bằng tình hình. Theo ông Peskov, Nga hiện có rất nhiều lựa chọn để đối phó.

Những tuyên bố trên được đưa ra sau khi Moscow tuần trước đã công bố danh sách những đề xuất an ninh muốn đàm phán với Mỹ bao gồm cam kết về việc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) chấm dứt mọi hoạt động quân sự ở Ukraine và Đông Âu.

Cụ thể, Bộ Ngoại giao Nga đã công bố nội dung dự thảo hiệp ước bảo đảm an ninh với phương Tây, cảnh báo hành động phớt lờ những lợi ích của Moscow có thể dẫn tới "phản ứng quân sự" như những gì từng diễn ra trong khủng hoảng tên lửa Cuba năm 1962.

Theo đề xuất, Nga yêu cầu NATO rút toàn bộ binh sĩ và vũ khí khỏi những nước gia nhập liên minh sau năm 1997, bao gồm Ba Lan, Estonia, Lithuania, Latvia và các nước vùng Balkan.

Ngoài ra, Moscow muốn NATO ngừng mở rộng về phía đông, không kết nạp Ukraine vào khối và không diễn tập tại Ukraine, Đông Âu, Trung Á nếu chưa có sự đồng thuận từ Nga.

Moscow cũng kêu gọi hai bên rút tên lửa tầm ngắn và tầm trung khỏi biên giới của nhau, thay thế Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm xa (INF) mà Mỹ rút khỏi năm 2018. 

Tuy nhiên, phía Washington đã nói rằng một vài yêu cầu an ninh của Moscow rõ ràng là không thể chấp nhận nhưng khẳng định sẽ phản hồi trong tuần này với các đề xuất cụ thể hơn về hình thức của bất kỳ cuộc đàm phán nào.

Phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng Emily Horne cho biết, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan đã điện đàm với người đồng cấp Nga Yuri Ushakov để nhấn mạnh rằng Washington sẵn sàng đối thoại qua nhiều kênh khác nhau, bao gồm cả cam kết song phương.

"Ông Sullivan đã nói rõ rằng mọi cuộc đàm phán phải dựa trên nguyên tắc có qua có lại và giải quyết những gì Mỹ lo ngại về hành động của Nga. Đồng thời, đàm phán phải diễn ra với sự phối hợp đầy đủ của các đồng minh, đối tác châu Âu của Mỹ. Ông Sullivan cũng lưu ý tình hình sẽ tiến bộ chỉ khi hạ nhiệt căng thẳng", bà Horne dẫn lời cố vấn an ninh Mỹ.