Cá voi sát thủ cái nhường chức năng sinh sản cho thế hệ trẻ

Gần đây, các nhà khoa học đã nêu ra giả thiết rằng cá voi sát thủ cái ngừng tái tạo để tập trung chú ý hơn đến sự sống còn của đàn cá, chứ không phải sinh càng nhiều con càng tốt. Một nghiên cứu mới cho thấy thời kỳ “mãn kinh” ở cá voi sát thủ cái có chức năng khác. Con cái trưởng thành ngừng sinh sản khi con của chúng bắt đầu sinh nở, nhờ đó, giữa các thế hệ cá mẹ không phải cạnh tranh tìm nguồn thức ăn.

Ở loài cá voi sát thủ, con đực sống khoảng 30 năm. Tuổi thọ của con cái dài hơn đáng kể. Chẳng hạn, con cá voi sát thủ cái có tên Granny vẫn đứng đầu đàn cho đến khi vừa mới qua đời ở tuổi 105. Nhưng cũng như cá voi sát thủ cái khác, Granny đã ngừng sinh sản ở tuổi 40.

Các nhà khoa học đã quan sát cá voi trong 43 năm ở hai quần thể cá voi ở phía tây bắcThái Bình Dương. Trong thời gian đó, các nhà khoa học đã ghi nhận sự ra đời của 525 cá voi con. Các nhà khoa học đã nhận thấy rằng cá mẹ càng già, càng có nhiều khả năng cá con chết trước tuổi 15. Tỷ lệ cá con tử vong ở cá mẹ già cao hơn 1,7 lần so với ở cá mẹ trẻ.

Do đó, theo Darren Croft, tác giả chính của công trình nghiên cứu ở Đại học Exeter (Anh), cá mẹ già để dành nhiều thời gian và năng lượng vào việc sinh con mới chẳng có ý nghĩa gì khi con cá đó sẽ chết. Sẽ là hiệu quả hơn về mặt di sản di truyền nếu cá mẹ giúp thế hệ cá con của mình lớn và sinh sản bằng cách chia sẻ thức ăn và tham gia trong việc bảo vệ thế hệ cá con mới.

Như vậy, việc cá voi sát thủ cái không còn sản sinh ra tế bào trứng mới là kết quả của việc cấu trúc đàn cá nơi tồn tại vài thế hệ cá dẫn đến sự hợp tác và cạnh tranh tái sinh sản giữa các thế hệ cá. Đàn cá kiểu này là hiện tượng hiếm gặp trong thế giới động vật cũng như sự ngừng sản sinh tế bào trứng mới ở cá voi sát thủ cái vậy.

Vũ Trung Hương