Bộ Tài chính đang nghiên cứu đánh thuế người sở hữu nhiều nhà đất

Ngày 6.12, Bộ Tài chính đã lên tiếng về một trong những vấn đề được dư luận quân tâm nhất đó là việc đánh thuế bất động sản đối với trường hợp sở hữu, sử dụng nhiều nhà đất. Nhiều ý kiến cho rằng ở thời điểm hiện nay quy định này chưa phù hợp, cần nghiên cứu kỹ lưỡng về thời điểm và cách thức đánh thuế để tránh gây sốc dẫn đến việc bán tháo ồ ạt trên thị trường.

Về vấn đề này, Bộ Tài chính cho rằng: Pháp luật hiện hành quy định bất động sản (BĐS) bao gồm: đất đai; nhà, công trình xây dựng gắn liền với đất đai; tài sản khác gắn liền với đất đai, nhà, công trình xây dựng và tài sản khác theo quy định của pháp luật.

Thực hiện chức năng quản lý nhà nước về sở hữu và sử dụng BĐS, Nhà nước đã ban hành các khoản thu liên quan đến BĐS phát sinh trong cả 3 giai đoạn: xác lập quyền sở hữu, quyền sử dụng BĐS, bao gồm: tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, lệ phí trước bạ.

Đồng thời còn có khoản thu sử dụng BĐS, như thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, thuế sử dụng đất nông nghiệp. Tuy nhiên hiện nay chưa thu đối với nhà trong quá trình sử dụng bất động sản và chuyển nhượng BĐS như thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân, thuế GTGT.

Để thể chế hóa các chủ trương, định hướng được nêu tại Nghị quyết số 18 ngày 16.6.2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 13 về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao thì cần phải có giải pháp phù hợp, đồng bộ với điều kiện và bối cảnh của nước ta, trong đó có việc nghiên cứu giải pháp thu thuế đối với nhà nói chung hay thuế đối với sở hữu nhiều nhà, đất nói riêng.

Đồng thời, nghiên cứu sửa đổi chính sách thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ chuyển nhượng BĐS cho phù hợp với yêu cầu và bối cảnh mới cũng như thông lệ ở một số quốc gia. Qua đó góp phần thúc đẩy việc sử dụng nhà, đất tiết kiệm, hiệu quả; góp phần hạn chế đầu cơ về nhà, đất, thúc đẩy thị trường BĐS phát triển minh bạch, ổn định và bền vững.

Hiện nay, thực hiện Kế hoạch số 81 ngày 5.11.2021 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quyết định số 2114 ngày 16.12.2021 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện Kết luận số 19 ngày 14.10.2021 của Bộ Chính trị và Đề án định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa 15, Bộ Tài chính đang nghiên cứu, tổng hợp kinh nghiệm quốc tế, xác định những vướng mắc, bất cập trong quá trình triển khai thi hành các chính sách thuế liên quan đến BĐS trong thời gian qua.

Trong đó, có trường hợp sử dụng nhiều diện tích đất, nhiều nhà ở, đất bỏ hoang, đất đã giao, cho thuê nhưng chậm đưa vào sử dụng để báo cáo các cấp có thẩm quyền vào thời điểm thích hợp, đảm bảo phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của Việt Nam, thông lệ quốc tế cũng như tính thống nhất của hệ thống chính sách thuế liên quan đến BĐS.

"Việc thực hiện cải cách các chính sách thuế liên quan đến BĐS sẽ được đặt trong tổng thể việc thực hiện Chiến lược cải cách hệ thống thuế của Việt Nam đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt", Bộ Tài chính nhấn mạnh.

Liên quan đến chính sách thuế thu nhập cá nhân (TNCN), Bộ Tài chính đã có công văn số 12738 lấy ý kiến rộng rãi tổ chức, cá nhân có liên quan về việc lập đề nghị xây dựng dự án Luật thuế TNCN mới để thay thế cho Luật thuế TNCN hiện hành, trong đó có việc nghiên cứu, sửa đổi chính sách thuế TNCN đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản.

Trong thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ tổng hợp, nghiên cứu ý kiến tham gia cũng như tiến hành rà soát, đánh giá Luật thuế TNCN để báo cáo Chính phủ, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội xem xét sửa đổi, bổ sung theo Chương trình xây dựng luật của Quốc hội, đảm bảo phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của Việt Nam, cũng như thông lệ quốc tế.

Theo báo cáo từ Bộ Xây dựng, trong quý 3/2024 giá căn hộ chung tại Hà Nội tiếp tục tăng ở cả dự án mới và cũ, mặt bằng giá dự án mới đã tăng khoảng 4 - 6% theo quý và từ 22 - 25% theo năm.

Đặc biệt, có một số khu vực tăng cục bộ lên khoảng 35 - 40% tùy từng vị trí so với quý trước. Thị trường bất động sản trong quý 3/2024 đã có những chuyển biến tích cực. Số lượng dự án nhà ở thương mại hoàn thành đã tăng mạnh, với 16 dự án, quy mô khoảng 3.314 căn, cao hơn 177,7% so với quý 2/2024.

Số lượng dự án được cấp phép mới cũng gia tăng, đạt 23 dự án với khoảng 11.669 căn, đánh dấu sự phục hồi rõ rệt của thị trường. Số dự án đủ điều kiện bán nhà hình thành trong tương lai cũng gia tăng, với 55 dự án và khoảng 21.374 căn.

Điều này cho thấy sự hồi phục mạnh mẽ trong tâm lý của nhà đầu tư và người mua, mặc dù vẫn còn tồn tại tình trạng biến động giá cục bộ ở một số phân khúc.

Thực tế, đây không phải lần đầu giải pháp đánh thuế BĐS thứ hai được nêu nhằm hạ giá nhà. Trước đó, Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) và cửa tri TP.HCM cũng đề xuất chính sách thuế BĐS áp cho hai đối tượng, gồm người mua căn nhà thứ hai trở lên và chủ sở hữu bỏ hoang dự án. Mức thuế sẽ tăng dần với giao dịch mà người bán có thời gian sở hữu ngắn.