Báo Trung Quốc khen Thủ tướng Anh trong ứng xử về chuyện Hồng Kông

Tờ phụ san của Nhân dân nhật báo (cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc) viết bà May “khôn ngoan dẹp qua một bên những vấn đề trên”, khi bà tìm “quan hệ hợp tác thực tiễn” giữa Anh với Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ nhì thế giới, trong chuyến thăm 3 ngày của bà tại Trung Quốc.

Hoàn cầu thời báo còn nêu “Một số phương tiện truyền thông phương tây liên tục quấy rầy bà May, khi đòi bà chỉ trích Bắc Kinh trong nỗ lực chứng tỏ Anh chống đỡ được sức ép của Trung Quốc, và phương tây củng cố được vai trò chỉ đạo Trung Quốc về chính trị”.

Tờ phụ san cũng khẳng định “Một số nhà hoạt động dân chủ ở Hồng Kông cũng can thiệp”, chỉ ra một bài báo Guardian ngày 31.1 đưa tin thủ lĩnh “Dù Vàng” Hoàng Chí Phong kêu gọi vị Thủ tướng Anh thách thức việc “Bắc Kinh không ngừng đàn áp” xứ nhượng địa cũ của Anh.

Nhưng Hoàn cầu thời báo khen bà May phớt lờ những kêu gọi trên: “Bà May sẽ không bao giờ có bình luận nào trái với mục tiêu chuyến thăm Trung Quốc của bà....Đối với vị Thủ tướng, hại nhiều hơn lợi nếu bà chiều theo giới truyền thông, gây tổn hại đến bầu không khí hữu nghị của chuyến thăm”.

Tờ báo khẳng định truyền thông phương tây “bôi tro trát trấu” vô ích: “Không gì có thể ngăn chặn sự hợp tác Trung - Anh, những mè nheo ồn ào rồi sẽ bị gió cuốn đi”.

Theo Guardian, khi bay đến Trung Quốc, Thủ tướng May hứa sẽ nêu chuyện Hồng Kông và nhân quyền với lãnh đạo Trung Quốc. Nhưng tại cuộc họp báo hôm 31.1 với Thủ tướng Lý Khắc Cường, bà không nói đến 2 việc này.

Thủ tướng Trung Quốc nói vấn đề nhân quyền đã được bàn đến trong cuộc nói chuyện giữa ông với bà May, gồm đề cập quyền sở hữu trí tuệ và quan hệ thương mại Trung-Anh.

Bà Hoa Xuân Oánh, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, xem ra ủng hộ quyết định của bà May không công khai đề cập hai chủ đề trên. Bà nói với các nhà báo: “Quí vị phải cảm thấy ý chí tích cực và mạnh mẽ của Anh trong việc tăng cường hợp tác với Trung Quốc”.

Ông Thôi Hồng Kiến, lãnh đạo ban nghiên cứu châu Âu ở Viện nghiên cứu quốc tế (Trung Quốc) nói bà May ở thế phải làm hài lòng dư luận Anh và Bắc Kinh: “Thực sự thì tôi dành thiện cảm cho bà Theresa May”.

Theo Guardian trong cuộc nói chuyện với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình lúc tối 1.2, bà May đã đề cập tình hình Hồng Kông, vào lúc Anh ngày càng quan ngại sự suy giảm quyền tự do ngôn luận ở Hồng Kông, xứ nhượng địa mà Anh đã trả về Trung Quốc ngày 1.7.1997, theo tinh thần “một quốc gia, hai chế độ”, trong đó cho phép thành phố cảng này được hưởng nhiều quyền tự do ngôn luận, quyền dân chủ.

Phủ Thủ tướng Anh nói hai vị lãnh đạo Trung - Anh đồng ý tái khẳng định cam kết thực hiện tinh thần “một quốc gia hai chế độ”, nhưng có vẻ ông Tập Cận Bình không đưa ra lời bảo đảm cụ thể nào.

Bà May cũng đề cập với ông Tập Cận Bình: Anh - Trung cần có trách nhiệm chung giải quyết vấn đề rác thải nhựa. Trong chuyến thăm Trung Quốc, bà đã chứng kiến một sáng kiến của Anh là vớt những chai nhựa trên sông Dương Tử.

Bà cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của Hiệp định thay đổi khí hậu Paris 2015, và nhấn mạnh quan hệ thương mại Anh - Trung đang tăng trưởng, khen ngợi Trung Quốc là “quốc gia đang hướng ra bên ngoài”.

Phủ Thủ tướng Anh cho biết hai vị lãnh đạo Anh - Trung đồng ý tầm quan trọng sự đối thoại thẳng thắn về nhiều lĩnh vực mà hai nước “không nhìn vào mắt nhau”, và hai lãnh đạo quyết tâm đào sâu quan hệ trong “thời đại vàng” gồm các lĩnh vực văn hóa và giáo dục”.

Sau cuộc gặp 80 phút, vợ chồng bà May dự tiệc trà với vợ chồng ông Tập Cận Bình. Bà May thăm Thượng Hải ngày 2.2, ngày cuối của chuyến thăm Trung Quốc.