Theo tạp chí khoa học Scientific Reports, các nhà nghiên cứu khẳng định rằng trong tương lai gần, các loại thuốc thiết yếu có thể được chuyển trực tiếp tới não theo cách rất đặc biệt - chỉ cần xịt thuốc vào mũi. Phương pháp truyền thuốc như vậy trở thành hiện thực nhờ vào thuốc xịt mũi mới sử dụng các hạt nano vàng để vượt qua hàng rào máu não.
Đây chính là hàng rào sinh lý giữa hệ tuần hoàn và hệ thần kinh trung ương. Hàng rào này giúp bộ não con người an toàn, không bị tác động của các chất độc hại, nhưng nó cũng không cho phép các loại thuốc điều trị tác động một cách hiệu quảvìngăn chặn đường thâm nhập của thuốc. Các phương pháp phân phối mới sẽ cho phép các loại thuốc vượt qua trở ngại như vậy.
Thuốc xịt được một nhóm các nhà nghiên cứu ở Đại học Washington ở St. Louis (Mỹ) phát triển. Thuốc xịt gồm các hạt nano vàng có thể thâm nhập qua hàng rào máu não.
Các chuyên gia đã thử nghiệm loại thuốc xịt trên châu chấu - loài côn trùng với hàng rào máu não và hệ thống khứu giác tương tự như con người xét về mặt giải phẫu. Các nhà nghiên cứu đã bổ sung các phần tử huỳnh quang để đánh dấu nhằm theo dõi sự chuyển động của các hạt nano.
Sau khi xịt thuốc cho châu chấu, các hạt nano di chuyển thông qua các dây thần kinh khứu giác, vượt qua hàng rào máu não chỉ sau một vài phút trước khi lan rộng ra khắp não.Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng sau khi điều trị không phát hiện thấy thay đổi đáng kể nào trong hoạt động của các tế bào thần kinh khứu giác ở châu chấu.
Theo các nhà nghiên cứu, nhờ vào thí nghiệm này, có thể giả định rằng các loại thuốc xịt mũi sẽ giúp phân phối thuốc đến não trong vòng 30-60 phút. Barani Raman, một trong những tác giả của công trình nghiên cứugiải thích: “Con đường ngắn nhất và dễ nhất để đến não là thông qua mũi. Mũi, khứu giác và sau đó là vỏ não chịu trách nhiệm về khứu giác - hai giai đoạn của một cuộc chạy tiếp sức, thế là đến ngay vỏ não”.
Giai đoạn tiếp theo của công trình nghiên cứu là áp dụng công nghệ này để các hạt nano vàng có thể chuyển được nhiều loại thuốc điều trị. Sau đó,các nhà khoa học có kế hoạch kiểm traphương pháp này trên người. Nếu chứng minh hiệu quả, đây sẽ là cách tốt nhất để phân phối các loại thuốc trực tiếp vào não bộ.
Thuốc xịt mũi là ví dụ mới nhất về cách công nghệ nano có thể giúp cải thiện sức khỏe của con người. Cho dù đó là một cuộc chiến chống khối u hoặc điều trị dị ứng, các hạt nano đã cho thấy tiềm năng to lớn trong việc điều trị những vùng cơ thể con người mà các loại thuốc khác không thể nào tiếp cận được.
Vũ Trung Hương