Xét nghiệm máu giúp phát hiện sớm tiền sản giật ở thai phụ

Xét nghiệm mới có thể đưa ra cảnh báo sớm, xác định phụ nữ mang thai có các triệu chứng sẽ phát triển thành căn bệnh đe dọa tính mạng.

"Đây là một cuộc cách mạng, cũng là bước tiến đầu tiên trong chẩn đoán tiền sản giật kể từ năm 1900, khi tình trạng lần đầu tiên được xác định", tiến sĩ Doug Woelkers, Giáo sư y khoa thai nhi tại Đại học California (Mỹ) cho biết. 

Tuy nhiên, xét nghiệm này sẽ cải thiện kết quả và cứu sống bệnh nhân ở mức độ nào thì vẫn chưa rõ ràng vì không có cách điều trị hiệu quả cho chứng tiền sản giật, thường thuyên giảm sau khi sinh.

Woelkers nói: "Chúng tôi không có liệu pháp đảo ngược hoặc chữa khỏi chứng tiền sản giật ngoài việc người mẹ sinh em bé, đây giống như một phương sách cuối cùng". 

Xét nghiệm máu mới do công ty Thermo Fisher Scientific sản xuất đã có mặt ở châu Âu được vài năm. Nó dành cho phụ nữ mang thai nhập viện do rối loạn huyết áp trong các tuần thứ 23 - 35 của thai kỳ.

Xét nghiệm này có thể cho biết, với độ chính xác lên tới 96%, ai sẽ không bị tiền sản giật trong vòng 2 tuần tới và do đó có thể xuất viện an toàn. Mặt khác, 2/3 số phụ nữ có kết quả dương tính sẽ bị tiến triển thành tiền sản giật nặng trong thời gian đó và phải sinh con sớm.

Tiến sĩ Sarosh Rana, Giáo sư sản phụ khoa tại Đại học Chicago (Mỹ), người đã nghiên cứu xét nghiệm này, cho biết: "Các dấu hiệu cảnh báo tiền sản giật không cụ thể lắm. Rất nhiều phụ nữ sẽ bị phù nề và đau đầu. Nhưng chúng tôi không thực sự biết ai trong số những bệnh nhân đó có nguy cơ cao hơn đối với những kết quả thực sự bất lợi". 

Tiền sản giật ảnh hưởng đến khoảng 1 trong 25 ca mang thai và tỷ lệ mắc bệnh đang gia tăng trong những năm gần đây ở Mỹ. Vấn đề thường bắt đầu vào khoảng giữa thai kỳ, mặc dù nó cũng có thể xảy ra sau khi sinh con. Nó có thể dẫn đến tình trạng gọi là sản giật, có thể dẫn đến co giật và tử vong.

Phụ nữ da đen ở Mỹ có tỷ lệ tiền sản giật cao hơn nhiều so với phụ nữ da trắng và họ có nguy cơ bị tổn thương thận hoặc tử vong do tiền sản giật cao gấp 3 lần so với phụ nữ da trắng. Phụ nữ da đen cũng dễ bị mất con hơn.

Xét nghiệm máu đo tỷ lệ của 2 loại protein được sản xuất bởi nhau thai. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí y học New England vào tháng 11 đã theo dõi 1.014 phụ nữ mang thai nhập viện vì rối loạn tăng huyết áp khi mang thai tại 18 trung tâm y tế ở Mỹ từ năm 2019 - 2021. Chỉ dưới 1/3 là người da đen và 16% là người gốc Tây Ban Nha.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng 2 loại protein này rất mất cân bằng trong máu của những phụ nữ bị tiền sản giật nặng. Những người có tỷ lệ cao có 65% cơ hội tiến triển thành tiền sản giật nặng và sinh con trong vòng hai tuần, một cách tự nhiên hoặc chủ động.

Rana cho biết những phụ nữ có các triệu chứng cho thấy tiền sản giật nhưng xét nghiệm âm tính có thể yên tâm và cho về nhà, nhưng họ có thể cần phải xét nghiệm lại sau mỗi hai tuần.

Tiền sản giật phát triển nhanh chóng và nếu không xét nghiệm máu, các dấu hiệu cảnh báo có thể mơ hồ.

Thadhani cho biết: "Một người phụ nữ có thể cảm thấy ổn và hoàn toàn khỏe mạnh, có chức năng thận và gan bình thường, nhưng trong vòng 24 - 48 giờ, các cơ quan đó có thể bị suy và cô ấy bị sưng não và co giật. Đó là phần đáng sợ của căn bệnh này".