Vụ án đăng kiểm hết sức nghiêm trọng, có tới 600 công chức, đăng kiểm viên bị khởi tố

Hệ lụy lớn từ ách tắc đăng kiểm

Trả lời ý kiến chất vấn của đại biểu Nguyễn Trường Giang tại phiên chất vấn của kỳ họp Quốc hội ngày 7.6, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải (GTVT) Nguyễn Văn Thắng cho biết những vụ việc xảy ra trong hoạt động đăng kiểm vừa qua hết sức nghiêm trọng, gây hệ lụy lớn, khi doanh nghiệp, người dân phải chờ đợi lâu trong hoạt động đăng kiểm.

“Có tới 600 lãnh đạo, công chức, viên chức, đăng kiểm viên bị khởi tố; trong 281 đơn vị đăng kiểm thì có tới 106 trung tâm đăng kiểm phải đóng cửa. Vừa qua, Bộ GTVT đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an để tập trung tháo gỡ, khôi phục hoạt động đăng kiểm phục vụ cho người dân và doanh nghiệp”, ông Thắng nói.

Bộ trưởng Thắng cho biết, ngay từ khi nhận nhiệm vụ mới ông đã nỗ lực nghiên cứu, điều chỉnh lại các quy định đăng kiểm cho phù hợp với thông lệ quốc tế, tiết kiệm thời gian và chi phí cho người dân. Bộ đang triển khai khắc phục, khôi phục hoạt động đăng kiểm, đồng thời rà soát lại toàn bộ hoạt động đăng kiểm để đảm bảo yêu cầu hiện đại, thông thoáng, chặt chẽ.

Theo đó, bộ đã ban hành Thông tư 02, trong đó đề cập đến việc miễn đăng kiểm lần đầu, giãn chu kỳ đăng kiểm để phù hợp với các quy định của các nước trong khu vực. Bộ cũng ban hành các văn bản quy phạm pháp luật để điều chỉnh khi giãn chu kỳ đăng kiểm thì không cần thiết phải khám xe rồi mới cấp tem kiểm định. Việc làm này đã làm tiết kiệm thời gian cho hơn 1 triệu lượt đăng kiểm xe.

Bộ trưởng cho biết còn một số việc cần làm để khôi phục hoạt động đăng kiểm. Bộ đã phối hợp với Bộ Tài chính đưa vào dự thảo Luật Giá để loại bỏ giá đăng kiểm ra khỏi danh mục giá do Nhà nước quản lý, để thị trường quyết định, đảm bảo thu nhập cho các đăng kiểm viên.

“Bộ cũng đang tập trung tuyển dụng, đào tạo cán bộ đăng kiểm, để có đủ lực lượng bố trí trở lại tất cả các trung tâm đăng kiểm, để tất cả dây chuyền đăng kiểm khi có đủ lực lượng sẽ trở lại hoạt động bình thường”, Bộ trưởng Thắng nói.

Ngoài ra, bộ trưởng cũng cho biết đang tích cực ứng dụng công nghệ thông tin để kiểm soát chặt chẽ, giảm tối đa việc kiểm định thủ công, đồng thời thực hiện việc đăng ký, đăng kiểm qua mạng, thanh toán chuyển khoản.

Nhà nước mở tuyến nhánh làm ảnh hưởng đến hiệu quả của các dự án BOT

Phát biểu tại phiên chất vấn, đại biểu Lê Hoàng Anh (Gia Lai) nêu rõ, thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước, của ngành giao thông, nhiều doanh nghiệp đã chung tay đầu tư nâng cấp hạ tầng giao thông đường bộ theo hình thức BOT. Tuy nhiên, đến nay một số doanh nghiệp không có khả năng hoàn vốn đầu tư do Bộ GTVT đầu tư bằng ngân sách nhà nước tuyến song hành hoặc tuyến tránh, làm phá vỡ phương án tài chính của dự án.

Đại biểu của Gia Lai nêu dẫn chứng, cử tri phản ánh và bức xúc khi nhà đầu tư ở Gia Lai đầu tư nâng cấp, mở rộng đường Hồ Chí Minh, quốc lộ 14 đoạn ở Đắk Lắk theo hình thức BOT, sau khi đưa vào sử dụng chưa được 1 năm thì Bộ GTVT đầu tư từ ngân sách nhà nước tuyến tránh thị xã Buôn Hồ, gây thiệt hại nghiêm trọng cho doanh nghiệp và doanh nghiệp đang đứng bên bờ phá sản.

Trả lời câu hỏi chất vấn của đại biểu Lê Hoàng Anh, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết trong quá trình phát triển đất nước, chiến lược phát triển hạ tầng giao thông đôi khi không lường hết được mọi điều.

“Cách đây 10 - 15 năm, nhu cầu phát triển hạ tầng giao thông rất lớn, nguồn lực có hạn, chúng ta đã tạo mọi điều kiện để mời gọi nhà đầu tư. Đến khi kinh tế - xã hội phát triển, chúng ta xây dựng những kế hoạch, chiến lược, cùng với sự phát triển thực tiễn, khi rà soát lại, ta thấy cần tiếp tục đầu tư hạ tầng giao thông, chính vì thế nhiều dự án bị ảnh hưởng”, Bộ trưởng Thắng nói và nêu thêm khi hoàn thành toàn bộ tuyến cao tốc Bắc - Nam phía đông, rất nhiều doanh nghiệp bị ảnh hưởng, bị chia sẻ lưu lượng.

Ngoài ra, theo bộ trưởng, ngay trong Luật PPP cũng quy định, khi một dự án đầu tư BOT của doanh nghiệp nếu doanh thu vượt quá 125% so với dự tính thì nhà đầu tư phải chia sẻ lại cho nhà nước. Nếu doanh thu thấp hơn dưới 75% so với dự tính thì Nhà nước phải chia sẻ với doanh nghiệp.

“Riêng với dự án này, khi làm tuyến tránh Buôn Hồ, dự án BOT Quang Đức bị ảnh hưởng. Phó thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành đã có ý kiến giao Bộ GTVT nghiên cứu, trình Chính phủ phương án mua lại của nhà đầu tư. Đây là một tồn tại, hạn chế, sắp tới bộ sẽ tham mưu cho Chính phủ trình Quốc hội cơ chế thu phần vốn nhà nước đầu tư trên các tuyến cao tốc, cơ chế xử lý với các tuyến BOT bị ảnh hưởng do Nhà nước đầu tư các tuyến cao tốc, tuyến đường tránh”, ông Thắng nêu.

Căn cứ hợp đồng để tháo gỡ khó khăn cho nhà đầu tư BOT

Chất vấn Bộ trưởng GTVT, đại biểu Nguyễn Quang Huân cho biết, sau phiên chất vấn tại kỳ họp thứ 3, Bộ trưởng Bộ GTVT đã chỉ đạo sửa đoạn quốc lộ 1A qua thành phố Dĩ An và giao Tổng cục Đường bộ làm thủ tục bàn giao đoạn đường cho địa phương quản lý nhưng đến nay vẫn chưa được thực hiện.

Đại biểu Huân cũng nêu thực trạng nhiều dự án BOT trên cả nước chưa được thực hiện, đề nghị bộ trưởng cho biết trách nhiệm khi chưa thực hiện triệt để Nghị quyết 62 của Quốc hội, giải pháp sắp tới là gì?

Trả lời đại biểu Huân, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng ghi nhận và nói sẽ kiểm tra thực tiễn triển khai thực hiện và xử lý. Về số trạm thu phí theo Nghị quyết 62, bộ đã triển khai nhưng nhiều vướng mắc, đặc biệt liên quan hợp động ký kết cơ quan quản lý nhà nước với nhà đầu tư. Bộ trưởng Bộ GTVT nêu rõ nhà nước hay doanh nghiệp đều bình đẳng khi ký hợp đồng.

Thực tiễn liên quan đến các trạm thu phí, bộ trưởng cho biết có trạm đã xử lý được, có trạm cần tiếp tục đàm phán. Bộ trưởng nhấn mạnh bộ phấn đấu đạt mục tiêu đề ra, theo đó phải đàm phán với các bên liên quan như các ngân hàng, nhà đầu tư.

Bộ trưởng cho biết thêm, thực tế một số dự án không phải lỗi do nhà đầu tư, không phải do nhà nước mà do nhu cầu thực tiễn phát sinh, yêu cầu, đòi hỏi về sự phát triển nên cần mở thêm tuyến.

Trả lời về xử lý trạm BOT, Bộ trưởng Thắng cho biết bộ là cơ quan quản lý nhà nước, bộ làm theo quy trình, làm hết sức mình tháo gỡ triệt để, bảo vệ nhà đầu tư đầu tư dự án BOT nhưng do điều kiện khách quan họ bị ảnh hưởng quyền lợi. Tất cả căn cứ vào hợp đồng để xử lý mà không có đặc quyền, đặc lợi cho nhà đầu tư.

Trả lời đại biểu Trần Anh Tuấn liên quan đến dự án PPP sau đó phải chuyển sang đầu tư công, Bộ trưởng GTVT chia sẻ đây cũng là trăn trở của cá nhân mình và của bộ khi đến nay chưa kêu gọi được nhiều doanh nghiệp đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông theo hình thức PPP.

Bộ trưởng Thắng cho rằng cần tạo được niềm tin của doanh nghiệp thông qua xem xét có điều chỉnh phù hợp, hoàn thiện cơ chế chính sách, bảo đảm tính ổn định của chính sách, trường hợp thay đổi cơ chế chính sách thì điều khoản chuyển tiếp như thế nào; tháo gỡ các vấn đề liên quan đến ngân hàng…

Bộ trưởng GTVT cho biết thời gian tới bộ sẽ phối hợp với các địa phương tổ chức hội nghị xúc tiến, mời gọi đầu tư các doanh nghiệp trong nước và quốc tế, tháo gỡ khó khăn, huy động doanh nghiệp tham gia đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông…