Việt Nam đề nghị Trung Quốc rút tên lửa, báo Philippines đòi chính phủ hành động tương tự

Ngày 8.5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng khẳng định: "Việt Nam hết sức quan ngại trước các thông tin nêu trên và khẳng định mọi hoạt động quân sự hóa, bao gồm cả việc bố trí tên lửa trên quần đảo Trường Sa của Việt Nam vi phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Trường Sa, đi ngược lại Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển giữa Việt Nam và Trung Quốc, vi phạm Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông giữa ASEAN và Trung Quốc (DOC), làm gia tăng căng thẳng, gây mất ổn định trong khu vực và không có lợi cho nỗ lực của các nước trong đàm phán Bộ quy tắc ứng xử tại Biển Đông hiện nay (COC).

Việt Nam đề nghị phía Trung Quốc với tư cách là quốc gia lớn ở khu vực và thế giới, thể hiện trách nhiệm trong việc duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông, không tiến hành quân sự hóa, rút các trang thiết bị quân sự triển khai trái phép trên các cấu trúc thuộc chủ quyền của Việt Nam, tôn trọng chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, tuân thủ nghiêm túc Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển giữa Việt Nam và Trung Quốc và Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông giữa ASEAN và Trung Quốc".

Không chỉ Việt Nam mà Philippines cũng bị ảnh hưởng từ việc Trung Quốc triển khai tên lửa nêu trên. Hệ thống tên lửa chống hạm YJ-12B có tầm bắn 295 hải lý (gần 550 km) bao trùm lên lãnh hải phía tây Philippines và cả đảo Palawan. Báo chí Philippines đang hết sức sốt ruột khi thấy nhà cầm quyền Manila chưa có động thái chính thức nào phản đối hành động của Bắc Kinh.

Trang Philstar của Philippines cho rằng phản ứng của Việt Nam là ví dụ đáng để Manila học hỏi. Trang Inquirer thì nhận định: "Trong khi Việt Nam đã phản đối việc Trung Quốc triển khai tên lửa trong khu vực tranh chấp, chính quyền của Tổng thống Rodrigo Duterte vẫn chưa thấy nói gì cả".

Thực ra, chính phủ Philippines cũng đã lên tiếng nhưng cách lên tiếng này khá bình thản nên khiến báo chí không hài lòng. Phản ứng chính thức duy nhất là phát ngôn viên của phủ Tổng thống Philippines Harry Roque khẳng định hôm 4.5: “Với mối quan hệ gần gũi và tiến triển gần đây giữa chúng ta với Trung Quốc, chúng tôi tin tưởng rằng hệ thống tên lửa đó không nhắm vào chúng ta”. Đồng thời, đại diện từ Manila nói sẽ tiếp tục tìm các biện pháp ngoại giao để giải quyết vấn đề này.

Vào ngày Việt Nam lên tiếng phản đối hôm 8.5, trước áp lực từ báo chí và đặc biệt là từ quốc hội, ông Roque mới cho biết Manila chưa lên tiếng vì không có phương tiện kỹ thuật để xác minh thông tin Trung Quốc có triển khai tên lửa hay không. Đồng thời, ông Roque còn nói thêm rằng hiện giờ chính phủ mới đang đi... mua thiết bị về để xác minh.

Trước sự lãnh đạm của chính phủ, các nghị sĩ của Philippines đã yêu cầu quốc hội nước này cần lên tiếng. Thượng nghị sĩ Panfilo Lacson hôm thứ Tư 9.5 đã kêu gọi Hội đồng An ninh Quốc gia tổ chức phiên họp để xử lý việc Trung Quốc triển khai tên lửa nêu trên và khẳng định hành động của Trung Quốc là vấn đề an ninh quốc gia nghiêm trọng.

Roilo Golez, cựu thành viên của Hội đồng An ninh Quốc gia ca ngợi việc Việt Nam củng cố quốc phòng là cách tốt nhất để phòng thủ trên biển và dù có quan hệ kinh tế chặt chẽ với Trung Quốc nhưng Việt Nam vẫn sẵn sàng lên tiếng phản đối các hành động gây hấn của Bắc Kinh.

Anh Tú