Gửi bình luận
Tổ chức đánh giá mức độ bền vững của các loại hải sản Seafood Watch, đã bổ sung việc đánh bắt tôm hùm Mỹ và Canada vào "danh sách đỏ" các loại hải sản cần tránh.
Trong một báo cáo tuần qua, Seafood Watch cho biết việc dùng các ngư cụ truyền thống để đánh bắt tôm hùm Mỹ gây nguy hại đến loài cá voi trơn Bắc Đại Tây Dương - loài vật có nguy cơ tuyệt chủng. Số lượng các loài động vật có vú ở biển đã giảm xuống còn vài trăm con. Các nhà chức trách cho biết chúng sẽ phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng trong tương lai gần.
Seafood Watch là tổ chức thường đưa ra các chỉ dẫn cho doanh nghiệp và người tiêu dùng về việc mua bán và tiêu thụ các loài hải sản. Sau khuyến nghị mới nhất, nhiều nhà hàng trên khắp nước Mỹ cũng rút tôm hùm ra khỏi thực đơn, thậm chí nhiều doanh nghiệp còn cam kết không sử dụng mọi mặt hàng có tên trong danh sách đỏ.
Bên cạnh đó, tổ chức này cũng đưa tôm hùm Mỹ cũng như một số loài cua và cá vào danh sách đỏ vì sự ảnh hưởng của việc đánh bắt các loài này đối với cá voi trơn Bắc Đại Tây Dương.
Seafood Watch hy vọng rằng việc khuyến nghị mọi người nên tránh ăn tôm hùm Mỹ được đánh bắt ở những bờ biển phía đông Mỹ và Canada sẽ nâng cao nhận thức về tình trạng nguy cấp của cá voi, và gây áp lực lên các nhà quản lý nghề cá. Tổ chức này cũng cho rằng các nhà lập pháp phải làm nhiều hơn nữa để bảo vệ loài động vật có vú này.
Mark Baumgartner, nhà khoa học cấp cao tại Viện Hải dương học Woods Hole ở Massachusetts (Mỹ), người nghiên cứu về cá voi Bắc Đại Tây Dương, cho biết: "Tôi nghĩ người tiêu dùng cần hiểu tác động của các hoạt động đánh bắt được sử dụng để đánh bắt thực phẩm mà họ tiêu thụ".
Trên thị trường, ngoài tôm hùm gai không càng hay tôm hùm xanh châu Âu thì tôm hùm Mỹ được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng hơn cả.
Ngư dân khi bắt tôm hùm ở những bờ biển phía đông nước Mỹ và Canada vẫn dùng cách truyền thống như những năm 1800. Theo đó, họ cho mồi vào một cái rổ sau đó thả xuống nước. Dùng dây thừng cố định rổ vào phao nổi để dễ đánh bắt. Tuy nhiên, cách đánh bắt này đã gián tiếp đe dọa đến loài cá voi Bắc Đại Tây Dương.
Cá voi có thể dễ dàng vướng vào những sợi dây này, khiến chúng không thể vươn lên mặt nước để thở hoặc lặn đủ sâu để tìm thức ăn. Những sợi dây có thể mắc vào cá voi trong nhiều năm, gây ra những vết thương và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và tăng trưởng.
Các nhà khoa học ước tính rằng có ít hơn 350 cá thể cá voi trơn Bắc Đại Tây Dương vẫn còn sống, ít hơn 100 trong số đó là cá thể cái. Các nhà khoa học của Cơ quan Thủy sản Quốc gia Mỹ (NMFS) xác định rằng, để quần thể cá voi trơn Bắc Đại Tây Dương không bị tuyệt chủng thì số lượng cá voi trung bình bị giết do hoạt động đánh bắt của con người cần ít hơn một cá voi mỗi năm.
Trong hai thập kỷ gần đây, quần thể cá voi trơn phục hồi một cách chậm chạp, với số lượng cá thể đạt gần 500 con vào năm 2010. Tuy nhiên, tốc độ phục hồi đang chững lại khi loài này vật lộn với các mối nguy đến từ con người.
Vào năm 2021, NMFS đã công bố các quy tắc mới để đánh bắt tôm hùm trong vùng biển của Mỹ. Theo đó, các đơn vị cần hạn chế đặt dây thừng câu tôm ở môi trường sống của cá voi trơn Bắc Đại Tây Dương, cũng như dùng các loại dây mỏng hơn, để cá voi nếu mắc phải cũng có thể dễ dàng thoát ra. Cơ quan này cũng thông báo đóng cửa ngư trường hai đợt theo mùa.
Seafood Watch và các tổ chức bảo tồn biển khác cho biết, các quy định mới là một bước đi đúng hướng nhưng chưa đủ để giúp bảo vệ quần thể cá voi.
Sam Wilding, người quản lý chương trình thủy sản của Seafood Watch cho biết: "Trung bình, 7,7 con cá voi chết mỗi năm do con người; 5,7 con trong số này do bị mắc phải dây, còn lại là do bị tàu đâm trúng".
Ông Wilding thừa nhận rằng các nhà quản lý ngư nghiệp của tiểu bang, liên bang và các nhà lãnh đạo ngành đã tìm các giải pháp để giải quyết vấn đề này trong hơn hai thập kỷ. Nhưng những nỗ lực này vẫn chưa đủ để cứu những con cá voi. "Tỷ lệ tác động từ việc đánh bắt cao hơn nhiều so với dự đoán ban đầu của chúng tôi", ông Wilding nói thêm.
Ông Wilding cho biết, cần phải có những biện pháp quyết liệt hơn đối với loài cá voi trơn Bắc Đại Tây Dương để tránh bị tuyệt chủng. Tuy nhiên, các công nhân trong ngành đánh bắt cá tin rằng Seafood Watch đã đi quá xa khi khuyến khích người tiêu dùng tránh ăn tôm hùm Mỹ.
Kristan Porter, Chủ tịch của Hiệp hội Tôm hùm Maine cho biết: "Cách chúng tôi quản lý nghề cá của mình luôn là một trong những cách tốt nhất. Là một ngư dân, tất cả những gì tôi có thể làm là tuân theo các quy tắc".
Steve Train, một ngư dân cho biết: "Không một ngư dân nào ở Maine muốn làm tổn thương một con cá voi".
Phần lớn những người đánh bắt tôm hùm Mỹ luôn tuân theo các quy tắc do các nhà quản lý nghề cá và các cơ quan liên bang đặt ra nên ông Porter cho rằng những người đánh bắt thủy sản như ông "bị oan" vì sự suy giảm của cá voi trơn Bắc Đại Tây Dương.
Một giải pháp được đề xuất cho vấn đề này là chuyển đổi sang thiết bị đánh cá không dây, được sử dụng ở Úc và đang được thử nghiệm ở Mỹ. Nó hoạt động giống như một chiếc nồi nuôi cua hoặc tôm hùm truyền thống, nhưng nó có thể được đưa lên mặt nước bằng cách sử dụng một chiếc phao điều khiển từ xa, không cần dây.
Tuy nhiên, những thiết bị như vậy vẫn chưa được phổ biến rộng rãi và mỗi chiếc bẫy không có dây có thể có giá từ 2.000 đến 4.000 USD, trong khi một chiếc bẫy tôm hùm truyền thống có giá từ 50 đến 180 USD. Hồi đầu năm nay, các nghị sĩ Dân chủ đã đề xuất dự luật đầu tư hàng triệu USD phát triển và thử nghiệm các ngư cụ không dùng dây thừng và công nghệ giúp bảo vệ cá voi trơn Bắc Đại Tây Dương. Tuy nhiên, dự luật này vẫn chưa được bỏ phiếu.
Cho đến khi nghề đánh bắt tôm hùm của Mỹ có thể giảm tác động đến cá voi trơn Bắc Đại Tây Dương, Seafood Watch khuyến nghị những người yêu thích tôm hùm chỉ nên ăn những con tôm hùm gai được đánh bắt ở Florida hoặc California (Mỹ).
Tuy nhiên, liệu lời khuyên của họ có được chú ý hay không vẫn chưa chắc chắn. Người phát ngôn của Whole Foods Market, hợp tác với Seafood Watch vào năm 2010 nói rằng họ không có kế hoạch ngừng bán tôm hùm Mỹ, nhưng công ty đang "theo dõi chặt chẽ tình hình" và "cam kết làm việc với các nhà cung cấp, ngư dân địa phương và thủy sản, các nhà quản lý nghề cá và các nhóm vận động môi trường khi tình hình tiến triển".
Tiến sĩ Baumgartner tại Woods Hole nói rằng ngành công nghiệp đánh bắt cá và chính phủ Mỹ và Canada cần phát triển các giải pháp duy trì cơ hội đánh bắt và bảo vệ cá voi một cách nhanh chóng.
