Bộ Thương mại Mỹ (DOC) vừa quyết định tăng thuế chống bán phá giá (CBPG) với tôm Việt Nam cao hơn nhiều lần so với mức thuế sơ bộ. Điều này gây áp lực cho các doanh nghiệp xuát khẩu tôm của Việt Nam trong thời gian tới và dự báo sẽ làm giảm tăng trưởng xuất khẩu tôm sang Mỹ trong quý cuối năm.
Bộ Thương mại Mỹ (DOC) vừaban hành kết luận cuối cùng của đợt rà soát hành chính thuế chống bán phá giá tôm lần thứ 10 (POR10) áp dụng cho những lô hàng xuất khẩu từ ngày 1.2.2014 đến ngày 31.1.2015. So với mức thuế cuối cùng của POR9, mức thuế cuối cùng của POR10 đã tăng lên đáng kể, từ 0,91% tới 4,78% đối với cả công ty bị đơn bắt buộc và tự nguyện.
Mức thuế cuối cùng này cũng cao hơn mức sơ bộ 3,56% mà DOC công bố hồi tháng 3.2016. Mức thuế suất toàn quốc trong đợt này là 25,76%. Được biết,mức thuế này tăng cao là do DOC vẫn áp dụng phương pháp định giá phân biệt (cho phép DOC tái sử dụng phương pháp quy về 0) để tính toán biên độ phá giá.
Theo quy tắc của WTO thì không được áp dụng phương pháp quy về 0 trong các đợt rà soát hành chính. Tuy nhiên, luật pháp của Mỹ vẫn cho phép áp dụng phương pháp này trong việc tính toán biên độ phá giá.
"Việc này là không phù hợp với cam kết trong WTO. Với những số liệu hiện nay, nếu không áp dụng phương pháp quy về 0 thì chắc chắn mức thuế chống bán phá giá của doanh nghiệp Việt Nam sẽ về 0%", Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep) cho biết.
Sau quyết định cuối cùng trong POR 10, Vasep hiện đang chuẩn bị hồ sơ để khiếu nại lên Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ vàcả cấp cao hơn ở Mỹđể yêu cầu DOC tính lại mức thuế này. Theo quy định, Việt Nam có quyền nộp đơn đề nghị lên tòa án thương mại quốc tế Mỹ trong vòng 30 ngày.
Trong thời gian tới, Vasep cho rằng,quyết định tăng thuế CBPG sẽ gây áp lực tâm lý tới các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam và tạo tâm lý chưa ổn định cho phía khách hàng, khiến hoạt động xuất khẩu tôm sang Mỹ sụt giảm. Do vậy, xuất khẩu trong quý 4/2016 có thể không duy trì được mức tăng trưởng 16,5% như 3 quý đầu năm. Tuy nhiên về lâu dài khi các bên đều xác định được Việt Nam không bán phá giá tôm, hoạt động xuất khẩu tôm sang thị trường này sẽ dần đi vào ổn định.
Theo Vasep, mức thuế DOC mới công bố chỉ là mức thuế tạm tính, phải đợi đến kỳ xem xét hành chính cho những lô hàng xuất khẩu năm 2016 (khoảng 2 năm sau) thì mới biết mức thuế chính xác cho các lô hàng xuất khẩu hiện tại. Nếu may mắn, mức thuế có thểsẽ về 0%.
Trước đây, trong đợt rà soát hành chính POR 8, mức thuế chống bán phá giá tôm rất cao 6,37% và thời điểm đó, doanh nghiệp cũng gặp khó khăn song tình hình thị trường cũng dần ổn định lại. Trong lần rà soát POR9, thuế chống bán phá giá đã giảm xuống còn 0,91%.
Hơn nữa, hoạt động xuất khẩu tôm Việt Nam vào Mỹ không chỉ phụ thuộc vào mức thuế CBPG mà còn phụ thuộc vào các yếu tố khác như chất lượng, khả năng đáp ứng tốt của doanh nghiệp Việt Nam với thị trường Mỹ.
Tuy nhiên, Vasep cũng khuyến nghịcác doanh nghiệp xuất khẩu Việt Namnên chủ động mở rộng xuất khẩu sang các thị trường khác như: Australia, Trung Quốc hay khai thác thị trường nội địa đểtránh phụ thuộc vào thị trường Mỹ.
Tuyết Nhung