VAFI điểm hàng loạt sai lầm dưới thời cựu Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng

Ngày 19.7, ông Nguyễn Hoàng Hải,Phó chủ tịch Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính (VAFI) đã lên tiếng phân tích về các sai lầm trong công tácquản lý vốn và tài sản Nhà nước tại các doanh nghiệp (DN) dưới thời ông Vũ Huy Hoàng.

Theo lãnh đạo VAFI, dưới thời ông Vũ Huy Hoàng, việc bổ nhiệm các chức danh chủ chốt tại một số tập đoàn, tổng công ty nhà nước trực thuộc bộ này quản lý đã không đòi hỏi nhiều về kinh nghiệm và thành tích quản trị cao.

Đơn cử nhưviệc bổ nhiệm các chức danh Chủ tịch HĐQT tại 3 tập đoàn kinh tế lớn là Sabeco, Habeco, Vinataba đã chothấy rằngthành tích quản trị DN của Chủ tịch Habeco, Vinataba hết sức nghèo nàn, họ không phải là những người thành công và đi lên từ Habeco, Vinataba. Theo nhận định của VAFI, những lãnh đạo trên chưa đáp ứng được yêu cầu phải là linh hồn của DN, phải được đào tạo thửthách và có nhiều thành tích tại các vị trí đã kinh qua.

VAFI nói rằngChủ tịch Sabeco hầu như không có kinh nghiệm quản trị DN, thành tích về quản trị DN nhưng vẫn được kiêm nhiệm luôn cả chức danh Tổng giám đốc. Hành vi bổ nhiệm này là sai Luật Doanh nghiệpvà Luật Quản lý vốn nhà nước

"Tại sao Bộ Công thương không có phương án bổ nhiệm Tổng giám đốc Sabeco? không lẽSabeco không còn ai có thể đảm đương vị trí Tổng giám đốc?, đây là vấn đề hết sức nguy hiểm trong công tác quản lý vốn và tài sản nhà nước tại DN", đại diện VAFI đặt câu hỏi.

Các tập đoàn, tổng công ty của Bộ Công thương như thép, hóa chất, than khoáng sản... ở vị thế tài chính rất yếu so với 10 năm trước kia. Theo đó, mang tiếng là công ty mẹ nhưng mẹ không có khả năng cứu được con mà phải trông chờ Nhà nước hỗ trợ hay bơm vốn. Thực tế điều này đang diễn ra tại Đạm Ninh Bình, Đạm Hà Bắc vàCông ty Gang thép Thái nguyên.

Trong khi đó, vớinhững tập đoàn DN tư nhân, VAFI cho biếtkhông bao giờ có cách thức bổ nhiệm như trên. Mọi chức danh chủ chốt phải được đào tạo và rèn luyện, thử thách qua nhiều vị trí khác nhau, từ thấp lên cao. Trong quá trình làm việc, nếu cán bộ lãnh đạo nào không đạt yêu cầu thì phải tự nguyện thôi chức nếu không sẽ bị sa thải và điều chuyển bởi HĐQT hay Đại hội đồng cổ đông.

Với những DN tư nhân, DN gia đình hay công ty tư nhân lớn cũng không bao giờ xảy ra chuyện bố bổ nhiệm con không có kinh nghiệm quản trị nắm giữ các chức danh chủ chốt trong công ty, vìlàm như vậy chẳng khác nào làtự sát, DN đó sẽ bị tổn thất nặng nề hoặc thua lỗ phá sản.

Tiếp đến, theo VAFI, hơn 10 năm trước, dưới thời nguyên Bộ trưởng Bộ Công nghiệp Hoàng Trung Hải quản lý thì sau khi SCIC được Chính phủ thành lập, nhiều doanh nghiệp đã cổ phần hóa trực thuộc Bộ được nhanh chóng bàn giao về cho SCIC quản lý phần vốn nhà nước. Tuy nhiên trong 9 năm dưới thời cựuBộ trưởng Vũ Huy Hoàng thì lại làm ngược lại, tiêu biểu là Sabeco, Habeco sau 9 năm cổ phần hóa vẫn không được chuyển giao về cho SCIC. Tại sao có tình trạng níu kéo, chậm trễ trong việc bàn giao vốn cho SCIC?

"Vừa qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã phê bình bộ máy quản lý của Bộ Công thương cồng kềnh vàcần phải tái cơ cấu. Tuy nhiên tại sao cựu Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng lại chậm bàn giao một số doanh nghiệp đã cổ phần hóa về cho SCIC? tại sao cựu Bộ trưởng cứ quản lý những doanh nghiệp không còn thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ mình? Nếu tình trạng này không được khắc phục sẽ là 1 thách thức cho sự thành công của việc ra đời Ủy Ban quản lý doanh nghiệp nhà nước trực thuộc Chính phủ”, lãnh đạo VAFI lo ngại nói.

Vấn đề tiếp nữa được lãnh đạo VAFI kể ra là trước đây, dưới thời cựuBộ trưởng Hoàng Trung Hải, VAFI từng có nhiều văn bản kiến nghị bán bớt cổ phần nhà nước, thúc đẩy doanh nghiệp trực thuộc bộ niêm yết nhằm tạo hàng hóa phát triển thị trường chứng khoán. Lúc đó thị trường chứng khoán liên tục đón nhận nhiều hàng hóa chất lượng được bán bớt cổ phần nhà nước và IPO như Vinamilk, nhựa Bình Minh, nhựa Tiền Phong, Đạm Phú Mỹ, Khoan Dầu khí…Tuy nhiên đến thời cựuBộ trưởng Vũ Huy Hoàng thì không như vậy, nhiều doanh nghiệp đã cổ phần hóa như: Sabeco, Habeco, Vinatex, Petrolimex, vànhiều đơn vị thành viên đã cổ phần hóa trực thuộc các tập đoàn không chịu niêm yết.

"Sabeco và Habeco là điển hình của việc tìm mọi cách trốn tránh niêm yết, không thực hiện chỉ thị của Chính phủ. CựuBộ trưởng Vũ Huy Hoàng là thành viên Chính phủ, chắc phải nhiều lần nghe Thủ tướng nói về việc thúc đẩy doanh nghiệp niêm yết nhưng tại sao cựu Bộ trưởng không chấp hành lệnh của cấp trên, không triển khai thúc đẩy việc niêm yết nhiều doanh nghiệp trực thuộc Bộ.Bộ trưởng mà không quan tâm đến việc thúc đẩy sự minh bạch thì cấp dưới cũng không thực hiện ", Phó chủ tịch VAFI băn khoăncho hay.

Ngoài ra, đại diện VAFI cũng tiếp tục lên tiếng về hành vi cựu Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng bổ nhiệm con trai là Vũ Quang Hải làm thành viên HĐQT kiêm Phó tổng giám đốc Sabeco.VAFI cũng khẳng định thêm rằng, việc ôngVũ Quang Hải về Cục Xúc tiến thương mại không phải là cống hiến sức lực của tuổi trẻ mà chỉ là tạo ra một lý lịch đẹp để vào hàng ngũ lãnh đạo của Bộ Công thương, từ đó có thế mạnh về làm lãnh đạo Sabeco. Nếu điều chuyển thẳng ôngVũ Quang Hải từ Tổng giám đốc CTCP Đầu tư tài chính Công đoàn Dầu khí Việt Nam (PVFI) về Sabeco chắc là không thể thành công. Do đóhành vi điều động ôngVũ Quang Hải về Sabeco“mang đậm tính chất vụ lợi”.

"Hơn nữa, Luật Phòng chống tham nhũng năm 2005 cũng quy định "nghiêm cấm hành vi lạm quyền trong khi thi hành nhiệm vụ vì vụ lợi", VAFI nêu rõ.