VAFI: Cảng Quy Nhơn báo cáo không trung thực, trốn niêm yết

Thổi phồng thành tích kinh doanh

VAFI cho rằng CQN là đơn vị còn tồn tại nhiều vấn đề quản trị doanh nghiệp, niêm yết chứng khoán và đang bị các cổ đông nghi nghờ về suất đầu tư cao để phản ánh và mong muốn CQN sẽ là đơn vị đầu tiên phải cam kết suất đầu tư bằng với khu vực doanh nghiệp tư nhân.

Theo VAFI, HĐQT CQN đã thổi phồng thành tích kinh doanh năm 2019, báo cáo không trung thực.

Cụ thể, VAFI dẫn ra, năm 2019 kinh tế phát triển rất tốt trên phạm vi toàn quốc. Thuận lợi này làm gia tăng lượng hàng hóa luân chuyển trên toàn quốc. Đối với CQN lại càng được hưởng lợi do cảng Quy Nhơn đang ở vị thế độc quyền khu vực, hàng qua cảng Quy Nhơn tăng gần 1 triệu tấn làm doanh thu tăng đều cả năm lên gần 100 tỉ, tổng doanh thu đạt 803 tỉ tăng 10% so với năm 2018.

Theo BCTC 2019 của CQN, lợi nhuận trước thuế đạt 128,5 tỉ tăng 7% so với 2018. Tuy nhiên, VAFI cho rằng thực tế không phải như vậy mà giảm 3 tỉ so với năm 2018 (đạt 120 tỉ).

“Tại sao lại như vậy? Năm 2019 khấu hao cơ bản 51.9 tỉ đồng, năm 2018 khấu hao cơ bản 62,6 tỉ đồng, như vậy khấu hao của 2019 đã giảm 10,7 tỉ và chưa hiểu lý do giảm khấu hao? Nhưng nếu mức khấu hao 2019 như 2018 thì lợi nhuận trước thuế 2019 chỉ là 117,8 tỉ .

Trong 6 tháng đầu năm 2019, quyền quản trị doanh nghiệp thuộc về Công ty Hợp Thành và sau đó được chuyển giao cho Vinalines ngày 29.6.2019 (trước đó Vinalines đã có thời gian chuẩn bị tiếp quản DN khoảng 1 năm).

6 tháng đầu năm 2019 Hợp Thành báo cáo lợi nhuận sau thuế đạt hơn 56 tỉ. Nếu tính khấu hao theo mức cũ 2018 thì điều hành của Công ty Hợp thành vẫn tăng trưởng lợi nhuận so với 2018. Còn 6 tháng cuối năm dưới sự điều hành của người Vinalines cử xuống thì lợi nhuận sau thuế chỉ đạt 47 tỉ (kém 9 tỉ so với Hợp Thành) nhưng lợi nhuận do Vinalines điều hành vẫn thấp hơn cùng kỳ năm trước .

“Một vấn đề đặt ra là lượng hàng hóa năm 2019 tăng thêm gần 1 triệu tấn, doanh thu tăng gần 100 tỉ, tăng 10% so với 2018 nhưng lợi nhuận lại giảm so với 2018 ở thời kỳ Vinalines quản lý trong khi yếu tố giá cước và nhiều yếu tố cơ bản khác không thay đổi. Một điều đáng lưu ý là thông thường hàng hóa 6 tháng cuối năm bao giờ cũng nhiều hơn 6 tháng đầu năm nhưng lợi nhuận giảm mà lại giảm mạnh trong thời kỳ Vinalines điều hành CQN”, VAFI nêu.

Cũng theo VAFI, Công ty Hợp Thành còn mù mờ về khai thác cảng, lại chưa phải là nhà quản lý tài chính chuyên nghiệp nhưng họ quản lý được chi tiêu và khi chuyển giao sang Vinalines thì có vẻ như nhiều khoản chi tiêu không hợp lý tăng lên.

“Hiện nay cổ đông rất lo lắng là nếu không được cảnh báo, giám sát tốt thì CQN sẽ trở lại thời kỳ trước Hợp Thành: gửi giá, hoa hồng hoa khói, suất đầu tư cao, tiêu cực tham nhũng phổ biến ở nhiều cấp… Quyền lợi của cổ đông nhà nước và tư nhân sẽ bị xâm phạm nghiêm trọng”, VAFI chỉ rõ.

Trốn niêm yết chứng khoán

VAFI cũng cho biết, Nghị quyết ĐHCĐ ngày 29.6.2019 có nội dung đưa CQN lên sàn chứng khoán (Nghị quyết này do chính người của Vinalines soạn thảo và quyết định) nhưng cho tới nay CQN không thực hiện bất kỳ công việc gì cho tiến trình niêm yết chứng khoán.

Tại ĐHCĐ ngày 26.6.2020, các báo cáo của HĐQT, ban điều hành và ban kiểm soát không hề đề cập tới 1 nhiệm vụ cơ bản cho cổ đông không hoàn thành, không hề giải thích hay xin lỗi cổ đông về việc không hoàn thành nhiêm vụ và cổ đông rất bất bình và lo lắng liệu rằng HĐQT có thực hiện cam kết đưa CQN lên sàn chứng khoán trong năm 2020 hay không?

“Việc không thực hiện niêm yết của HĐQT làm mất long tin của nhà đầu tư vào tiến trình cổ phần hóa, niêm yết thoái vốn của Vinalines và các đơn vị thành viên, thiệt hại vật chất đáng kể cho chính Vinalines và các nhà đầu tư”, VAFI nêu đồng thời đề nghị UB Quản lý vốn nhà nước vào cuộc và thi hành kỷ luật các thành viên HĐQT đại diện vốn nhà nước của Vinalines; đề nghị UBCKNN phạt hành chính HĐQT càng Qui Nhơn về hành vi trốn niêm yết, không xúc tiến việc niêm yết trong năm 2019.

Cổ đông lo tài sản bị ăn chặn

Văn bản cũng nêu rõ, cổ đông tư nhân CQN đang lo lắng tài sản của họ có thể bị ăn chặn, bị thất thoát nhiều khi HĐQT mới chuẩn bị thực hiện “Dự án Đầu tư xây dựng nâng cấp Bến số 1 Cảng Quy Nhơn”.

Cụ thể, việc cải tạo nâng cấp Bến 1 (dài 350m) nhằm đưa tàu trọng tải lớn 30.000 DWT vào khai thác theo hướng vươn cầu tầu thêm 35m với chiều dài 480m nhưng tổng đầu tư được dự toán lên tới con số khủng khiếp hơn 497 tỉ đồng.

“Chỉ cải tạo nâng cấp cầu bến và nạo vét vùng nước trước bến mà chưa có đầu tư máy móc thiết bị và trong tình trạng cơ sở hạ tầng của cảng đã có đầy đủ mà có con số dự toán trong báo cáo nghiên cứu khả thi do CTCP tư vấn xây dựng công trình hàng hải (CMB) – 1 công ty con mà Vinalines chiếm 49% vốn điều lệ)”, văn bản nêu.

Công ty cổ phần Container VN (Viconship) xây dựng cảng mới (Cảng VIP Greenport) tại Hải Phòng có quy mô 15ha, chiều dài cầu tầu 400m thì phần xây dựng hạ tầng gồm san lấp tiếp mặt bằng, làm cầu tầu 400x24, làm bãi, làm kho, đường điện, cấp nước, văn phòng… chỉ hết 392 tỉ ( cách đây 4 năm ).

Khi cổ đông hỏi, nhà thầu tư vấn thiết kế cho dự án này về cơ sở đưa ra con số 497 tỉ thì họ nói rằng dựa vào các biểu giá của nhà nước chứ không dựa vào thực tế.

VAFI cũng nhấn mạnh, báo cáo nghiên cứu khả thi của CMB đưa ra tổng mức đầu tư và các chi phí cho dự án để toàn thể đại hội cổ đông xem xét tại Đại hội bất thường tháng 2.2020 không đáng tin cậy, có thể chỉ là bình phong cho các nhóm lợi ích.

“Báo cáo của CMB chỉ dựa vào đơn giá cũ trong các thông báo giá của cơ quan nhà nước mà không đưa ra các con số thực tế. Khi cổ đông hỏi Phó tổng giám đốc CMB về giá thép trong dự toán thì họ đưa ra con số 18.000.000 đồng/tấn trong khi giá thép hiện nay đang ở con số khoảng 11.000.000 đồng/tấn? Chi phí chỉ cải tạo cầu tầu và 1 phần nạo vét trước bến ở qui mô 480x35 vượt quá xa tổng chi phí xây dựng hạ tầng cho 1 cảng biến mới”, văn bản nêu.

VAFI cho rằng UB Quản lý vốn nhà nước phải nghiêm khắc chỉ đạo thi hành kỷ luật những người đại diện vốn nhà nước cố tình không minh bạch, bưng bít thông tin để mưu đồ lợi ích cá nhân; trốn tránh niêm yết để cản trở tiến trình minh bạch thông tin chi tiết và rộng rãi.

Theo đó phải giám sát chặt chẽ dự án chuẩn bị tiến hành, chỉ đạo Vinalines đưa ra các giải pháp công khai minh bạch để suất đầu tư tại CQN bằng với khu vực tư nhân.

Lam Thanh