Trung Quốc tung chiêu mới để phớt lờ phán quyết của Tòa Trọng tài

BáoWall Street Journal đưa tin ôngVương Nghị phát biểuđề nghị Mỹ hỗ trợ vềđàm phán giữa Trung Quốc với Philippines trong cuộchội đàm giữa hai bộtrưởng Ngoại giao Trung Quốc và Mỹ bên lề hội nghịBộ trưởng Ngoại giaoASEAN lần thứ 49 tại thủ đôVientaine (Lào)ngày 25.7.

Theo trang web của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, đối với vấn đề Biển Đông, ông Vương Nghị nhắc lại Trung Quốc vẫn kiên quyếtgiữ nguyên lập trường đàm phán trực tiếp song phương với từng bên tranh chấp.

Ông nóiTrung Quốc hy vọng Mỹ sẽ có những hành động thực tế để giúp nối lại các cuộc đối thoại giữa Trung Quốc và Philippines nhằm giải quyết tranh chấp.

Cũng theo thông tin từ Bộ Ngoại giao Trung Quốc, tại hội đàm, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ JohnKerry đã khẳng định Mỹ không đứng về bên nào trong tranh chấp và ủng hộ các cuộc đàm phán song phương giữa Trung Quốc và Philippines như một cách để hạ nhiệt căng thẳng trong khu vực.

Hội đàm giữa hai bộ trưởng Ngooạigiao Mỹ - Trung tại Vientaine ngày 25.7 - Ảnh:fmprc.gov.cn

Việc Trung Quốc nhờ Mỹ hỗ trợ đàm phán với Philippines được xem là một điều bất ngờ. Theo đánh giá của báoWall Street Journal, đây được xem làhành động nhằmmục đích phớt lờphán quyết của Tòa Trọng tài ngày 12.7.

Phán quyết đã khẳng định yêu sách “đường 9đoạn” của Trung Quốc không hề có cơ sở pháp lý.

Chuyên gia nghiên cứu Đông Nam Á, ôngIan Story thuộc Viện Nghiên cứu Đông Nam Á (Singapore) nhận xét:“Thật kỳ lạ khi Trung Quốc yêu cầu Mỹ hỗ trợ các cuộc đàm phán song phương với Philippines khi mà trước đó chính quyền Bắc Kinh đã khẳng định điều kiện tiên quyết để hai bên tiến hành đàm phán là chính quyền Manila phải bỏ qua phán quyết trọng tài. Nếu Trung Quốc thực sự nghiêm túc trong đàm phán, nước này sẽ phải bỏ đi điều kiện tiên quyết đã đưa ra”.

Ngoài ra, chuyên gia IanStory cũng khẳng định: “Mỹ không đời nào yêu cầu Philippines bỏ qua phán quyết để đàm phán với Trung Quốc”.

Trong thời gian trước và sau khi có phán quyết, Mỹ là một trong những nước khẳng định phán quyết trọng tài có tính ràng buộc và các bên nên tuân thủ phán quyết.

Sau khi hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 49 bế mạc vào ngày 26.7, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ JohnKerry sẽ bay sang Philippines để gặp tân Tổng thốngRodrigo Duterte.

Vấn đề tranh chấp trên biển là một trong những thách thức lớn trong chính sách ngoại giao mà ông Duterte gặp phải từ khi lên nhậm chức.

Trong một động thái mới nhất, ông Duterte đã chỉ định cựu Tổng thốngFidel Ramos 88 tuổi làm đặc phái viên Philippines tại Trung Quốc với nhiệm vụ khởi động các cuộc đàm phán song phương giữa hai nước để hạ nhiệt căng thẳng.

Ông Duterte cũngđã nhiều lần khẳng định phán quyết của Tòa Trọng tài là “đóng góp quan trọng cho nỗ lực giải quyết tranh chấp một cách hòa bình giữa Philippines và Trung Quốc”.