Trung Quốc: Suýt tù chung thân vì công an 'lơ là nhiệm vụ'

Về tình huốngbị cáo Yu Huan cầm một con dao tấn công 4 người đàn ông hồi tháng 4.2016, Tòa án phúc thẩmtỉnh Sơn Đông (đông Trung Quốc) tuyên“bị cáo đã ngăn chặn một cuộc tấn công trái pháp luật”.

Thế nhưng tòa cũng tuyên Yu không phải đối mặt với một tình huống “khẩn cấp hoặc nghiêm trọng”, từ đó tòa kết luận Yu “tự vệ vượt mức cho phép”.

Tòa tuyên Yu có tội cố ý gây thương tích cho người khác, buộc bị cáo phải chịu án 5 năm tù. Tòa tuyên bác phán quyết của phiên sơ thẩm ngày 17.2.2017. Tòa sơ thẩm cũng tuyên Yu phạm tội danh trênnhưng với mứcán tù chung thân.

Đây là một vụ án được người Trung Quốc theo dõi kỹ, vì một số người cho rằng Yu gây án mạng chỉ vì phải bảo vệ danh dự của người mẹ Su Yinxia.

Vụ án này bắt đầu từ năm 2014, khi người mẹ vay 1,35 triệu Nhân dân tệ (197.000 USD) của Wu Xuezhan, một nhà đầu tư bất động sản địa phương, cũng là một tay cho vai lãi nóng. Hắn buộc bà Su phải trả một mức lãi vay rất cao.

Sau đó, bà Su vẫn còn nợ Wu, dù bà đã trả 1,84 triệu Nhân dân tệ tiền mặt và nộp một miếng đất trị giá 700.000 Nhân dân tệ cho Wu.

Khi bà Su khó cóthể trả nổi khoản nợ, tay cho vay lãi nóng Wu cử khoảng 10 tên đòi nợ thuê đến chỗ bà làm ăn hồi tháng 4.2016, nhốt bà cùng người con trai vào một gian phòng.

Một nhân chứng kể đã thấy một tên đòi nợ thuê là Du Zhihao buộc bà Su phải đi bán dâm để có tiền trả nợ, tiếp đó hắn cởi quần, đưa dương vật ra trước mặt bà, trong lúc hắn dí mẩu thuốc lá đang cháy vào người bà. Rồi Du còn bắt người mẹ phải ngửi giày của con trai.

Một người bà con gọi điện cầu cứu công an, nhưng máy quay kiểm soát an ninh ghi nhận hình ảnh công an đến hiện trường được 4 phút rồi bước ra ngoài. Các công an viên này nói họ tính quay lại sau để điều tra.

Sau khi các công an viên về, xảy ra đánh nhau giữa Yu với bọn đòi nợ thuê. Yu chộp được một con dao làm bếp, và đâm bị thương 4 tên, trong đó cótên Du. Tên nàytự lái xe đến bệnh viện thì chết vì bị thương nặng.

Sau khi Yu bị kết án tù chung thân. Luật sư làm đơn kháng án, nói Yu gây án mạng chỉ vì cần tự vệ.

Khi được xét kháng án ngày 25.5, Yu giải thích một thanh niên 19 tuổi như anh thì chưa thể hiệu thế nào là “phòng vệ chính đáng” trong một tình huống bị đe dọa.

Một ngày trước khi tòa xét đơn kháng án của Yu, các công tố viên nhân dân ở tỉnh Sơn Đông ra tuyên bốkhẳng định trước khi Yu đâm người, “công an có bước ra khỏi phòng, nhưng công an không lơ là nhiệm vụ”.

Tuyên bố viết rằng “dù công an không kiểm soát hiệu quả và cách ly người ở hiện trường, nhưng sẽ không truy tố hình sự đối với họ”. Tiếp đó, đài truyền hình trung ương (CCTV) đưa tin 2 công an viên bị sa thải, nhiều người khác bị kỷ luật.

Vụ án thu hút sự chú ý của toàn Trung Quốc từ tháng 3.2017, sau khi Tuần san Miền Nam (ở Quảng Châu) đăng một bài báo mang tựa “Vụ án người mẹ bị xúc phạm nhân phẩm”, đề cập việc Yu chỉ bảo vệ danh dự của mẹ, và đặt dấu hỏi liệu công an có xử lý vụ việc một cách thích đáng hay không.

Trung Quốc được xem là đề cao sự hiếu thảo với cha mẹ, nên cư dân mạng Weibo ở Trung Quốc đều lên tiếng bào chữa cho Yu, nói anh đáng được giảm nhẹ tội, vì anh bảo vệ danh dự của mẹ anh.

Các nhà bình luận khác - kể cả của Nhân dân nhật báo (cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc) và Tin tức Bắc Kinh đều chỉ trích bản án sơ thẩm là “vô cảm” với ý dân và thiếu công bằng, thiếu sự thông cảm.

Thế nhưng vụ xử Yu đã gây ra tranh luận có phải sự bức xúc của người dân đối với bản án sơ thẩm đã có kết quả là một bản án giảm nhẹ tội cho Yu

Tòa án cấp cao sau đó đã ra tuyên bố giải thích về phán quyết cuối cùng: “Giới truyền thông đưa tinvề vụ án Yu Han đã làm khởi phát nhiều sự chú ý. Hôm nay, Tòa án phúc thẩm Sơn Đông ra phán quyết đúng luật, và khi kết thúc vụ xử lại, chúng tôi sẽ tiếp tục xem xét và kết luận vụ án”.